SADÎ ŞİRAZÎ’NİN “BOSTAN” VE “GÜLİSTAN” ADLI ESERLERİNİN DİN EĞİTİMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 69, 425 - 437, 15.01.2019

Salih Aybey

https://doi.org/10.17755/esosder.429136

Cited By: 1

Öz

Adalet ve hükümdarlık, cömertlik, aşk, tarikat ve
muhabbet, alçakgönüllülük, rıza, kanaat, terbiye, şükür, tövbe ve münacat
bölümlerinden oluşan “Bostan” ile sultanların âdetleri, dervişlerin ahlakı,
kanaatkârların fazileti, sükutun faydaları, aşk ve gençlik, düşkünlük ve
ihtiyarlık, terbiyenin önemi, zenginlik, yoksulluk ve sohbet adabı
bölümlerinden oluşan “Gülistan” sadece doğu edebiyatının değil, tüm dünya
edebiyatının ölmez yapıtları arasında gösterilen iki şaheserdir. Sadî Şirazî
tarafından kaleme alınan her iki eserde evrensel temalara yer verilmiş olup,
insanoğlunu mutluluğa ve huzura kavuşturacak reçeteler sunulmuştur. Bu
çalışmada amaç, içerisinde değer/dini değerler, ahlaki öğütler, hikmetli sözler
barındıran bu iki eserin, eğitici nitelikte din eğitiminde kullanılmasının
nasıl bir fayda sağlayacağı incelenmiştir. Eserler betimsel analiz yöntemiyle
incelenmiş ve eserlerde en çok yer alan beş konu (merhamet, tevazu, kibir,
şükür ve tövbe) örneklerle değerlendirilmiştir. Sonuç olarak,  Şirazî’nin bu eserlerinde din eğitimi ve
öğretiminde kullanılabilecek pek çok hikâye, ahlaki öğüt ve hikmetli sözler
bulunduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bostan, Gülistan, Sadî Şirazî, Din Eğitimi, Hikâye

Kaynakça

• Akıncı, Adem (2004). “Kur’an’daki Kıssalar ve Din Öğretimindeki Yeri”. Harran Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi Yıl 10, Sayı 13: 42-64. Akyüz, Yahya (1999). Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1999’a). Ankara: Alfa yayınları.Altunışık, Remzi (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Kitabevi.Aydın, Ayhan (2014). Eğitim Hikayedir. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.Aydın, Mehmet Zeki (2007). Ailede Çocuğun Ahlaki Eğitimi. Ankara: Nobel yayınları.Aydın, Muhammed (2007). “Çocuk Eğitiminde Kur’an Kıssalarının Önemi”. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi 14: 69-76.Ayhan, Halis (1997). Din Eğitimi ve Öğretimi. İstanbul: İfav Yayınları.Bilgin, Beyza (1994). “Ahlâk Terbiyesinde Dini Hikâyeler”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 1: 45- 63.Cebeci, Suat (2010). “Din Öğretimi Yöntemleri”. Etkili Din Öğretimi. Ed. Şaban Karaköse. İstanbul: TİDEF Yayınları: 305-334.Ceyhan, Adem (2017). “Eğitim Bakımından Gülistan”. Turkish Studies 2/4: 232-246.Cihandide, Zeynep Nezahat (2014). Okul Öncesi Din ve Ahlak Eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları.Çağrıcı, Mustafa (2010). Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 39. Cilt. Ankara: TDV Yayınları.Çiçekler, Mustafa (2008). Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 35. Cilt. Ankara: TDV Yayınları.Er, Harun, Fatma Ünal ve Davut Gürel (2016) “Sosyal Bilgiler Dersinde Değer Aktarımı Açısından Sadî Şirazî’nin “Bostan” ve “Gülistan” İsimli Eserlerinin İncelenmesi”. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi 18/1: 225-242.Erol, Kemal (2017). “Vecize Edebiyatı ve Sosyal Öğreti Örneği Olarak Raif Necdet Kestelli'nin Süzme Sözler'i”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 9/2: 624-643.Gazâli (1993). İhyayı Ulumiddin. II. Cilt. İstanbul: Merve Yayınları.Gökduman, Nehir Aydın (2014). “Masal ve Hikayenin Çocuk Eğitimindeki Önemi”, http://www.haksozhaber.net/masal-ve-hikayenin-cocuk-egitimindeki-onemi-43638h.htm, 30 Nisan 2018’de erişildi.Güven, Ahmet Zeki (2014). “Gülistan ve Bostan Adlı Eserlerin Değerler Eğitimi Bakımından İncelenmesi”. Turkish Studies, 9/6: 505-517.Karaismailoğlu, Adnan (1992). İslam Ansiklopedisi. VI. Cilt. Ankara: TDV Yayınları.Karaköse, Şaban (2012). Hatıra Hikaye ve Nüktelerle Din ve Eğitim. İstanbul: Tidef Yayınları. Kayhan, Hatice ve Fatoş Silman (2017). “Sadî Şirazî’nin Bostan ve Gülistan Eserlerinin Yönetimsel Açıdan İncelenmesi”. Turkish Studies. (Prof. Dr. Tahsin Aktaş Armağanı) 12/6: 535-546.Okumuşlar, Muhittin (2006). “Din Eğitiminde Etkili Bir Yöntem Olarak Hikâye”, Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21: 237-252.Öcal, Mustafa (2007). Din Eğitimi ve Öğretiminde Metodlar. Ankara: TDV Yayınları.Özbek, Abdullah (1991). Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed. Konya: Esra Yayınları.Pakdemirli, M. Nur (2011). “İlköğretim DKAB Derslerinde Hikâye Kullanımının Önemi: Eğitim Psikolojisi Açısından Bir Yaklaşım”. Değerler Eğitimi Dergisi 9/21: 99-129.Solmaz, Ali Osman (2015). “İlk Gülistan Tercümelerinin Söz Varlığı”. Turkish Studies 10/4: 823-834. Şirazî, Şeyh Sadi-i (1980). Bostan ve Gülistan. Trc. Kilisli Rıfat Bilge. 12. Basım. İstanbul: Meral Yayınevi.Uludağ, Süleyman (2012). İslam Ansiklopedisi. 41. Cilt. Ankara: TDV Yayınları.Yakıncı, Cengiz ve Ahmet Kızılay (2018). Eğitimde Hikayenin Gücü, Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınları.