7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN GELİŞTİRDİKLERİ MATEMATİKSEL ANALOJİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 69, 288 - 307, 15.01.2019

Melike Çetinkaya , Mehmet Taşpınar , Mehmet Çağatay Özdemir

https://doi.org/10.17755/esosder.444019

Cited By: 1

Öz

Bu araştırma; akıllı tahta ile desteklenmiş analoji
yönteminin öğrencilerin matematik başarılarına etkisini ölçmek genel amacına
dayalı olarak yapılmakta olan deneysel desene dayalı doktora tezi çalışmasının
bir bölümünü kapsamaktadır. Araştırmanın genel amacı 7. Sınıf öğrencilerinin
geliştirdikleri matematik analojilerini, analoji türlerine, geliştirilen
matematik konusuna ve analoji çeşitlerine göre sınıflamak ve değerlendirmektir.
Araştırmanın çalışma grubunu Ankara’da bir ilköğretim okulunda 7. Sınıfa devam
eden 19 öğrenci oluşturmuştur. Bu öğrencilere 2017-2018 eğitim öğretim yılı
başında analojinin ne olduğu, matematik dersinde nasıl kullanılabileceği ve
nasıl analoji kurulacağı bir saatlik sunumla anlatılmış ve eğitim öğretim yılı
başından itibaren 13 hafta boyunca bu öğrencilerin matematik dersleri akıllı
tahta ile desteklenmiş analoji yöntemi kullanılarak işlenmiştir. 13 haftanın
sonunda öğrencilerden işledikleri konulara ilişkin özgün matematiksel
analojiler geliştirmeleri istenmiş, öğrencilerin geliştirdiği 25 analoji
çalışmasından sadece 10 tanesinin geçerli analojiler olduğu uzman görüşleri
doğrultusunda belirlenmiştir. Geçerliliği kesinleştirilen analojilerin en fazla
tamsayılar konusuna dair geliştirildiği, analojilerin daha çok fonksiyonel,
sözel, soyut-somut ve zenginleştirilmiş analoji türünde olduğu, analoji
çeşitlerine göre ise en çok hikayesel analoji geliştirildiği belirlenmiştir. Araştırmanın
sonucunda matematik konularına dair özgün analoji geliştirmek gibi sentez
düzeyinde bir görevin 7. Sınıf öğrencileri tarafından başarıyla gerçekleştirilebildiği
görülmüştür. Bu sonuçtan hareketle ortaokul matematik derslerinde öğrencilere
analoji geliştirme çalışmaları yaptırılarak öğretime zenginlik katılması
önerilebilir.

 

Anahtar Kelimeler

matematik, analoji

Kaynakça

• Akar, M. S., Günel, M., & Büyükkasap, E. (2007). Laboratuar Dersinde Yazma Metinleri Oluşturmanın Ve Analoji Kullanımının Akademik Başarıya Etkisi. Yayımlanmamış Yükseklisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Akdal, P. (2010). İlköğretı̇m 6. Sınıf Matematik Dersı̇ prı̇zmalar ve ölçme ünı̇tesı̇nı̇n aktı̇f öğrenme yaklaşımına uygun olarak öğretı̇mı̇nı̇n öğrencı̇ başarısına ve tutumuna etkı̇sı̇.Yüksek Lisans Tezi, Gazı̇ Ünı̇versitesı̇ Eğı̇tı̇m Bı̇lı̇mlerı̇ Enstı̇tüsü, Ankara.
• Arslan, M. (2007). Eğitimde yapılandırmacı yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), 41-61.
• Atav, E., Erdem, E., Yılmaz, A., & Gücüm, B. (2004). Enzimler Konusunun Anlamlı Öğrenilmesinde Analojiler Oluşturmanın Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27).
• Baltacı, A., & Bakanlığı, M. E. (2017). Nitel Veri Analizinde Miles-Huberman Modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-15.Baykul, Y. (2005). İlköğretimde matematik öğretimi (1–5.Sınıflar İçin). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Brown, D. E., & Clement, J. (1987). Overcoming Misconceptions in Mechanics: A Comparison of Two Example-Based Teaching Strategies.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayın- ları.
• Curtis, R. V., & Reigeluth, C. M. (1984). The use of analogies in written text. Instructional Science, 13(2), 99-117.
• Çalık, M., & Kaya, E. (2012). Fen ve teknoloji ders kitaplarında ve öğretim programındaki benzetmelerin incelenmesi. İlköğretim Online, 11(4).
• Delil, A., & Güleş, S. (2007). Yeni ilköğretim 6. sınıf matematik programındaki geometri ve ölçme öğrenme alanlarının yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı açısından değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1).
• Demir, S., Önen, F., & Şahin, F. (2011). Analogies: Through the point of view of pre-service science teachers. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 5(2), 86-114.
• Demirci Güler, M. P. (2007). Fen Öğretiminde Kullanılan Analojiler, Analoji Kullanımının Öğrenci Başarısı, Tutumu Ve Bilginin Kalıcılığına Etkisinin Araştırılması. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirci Güler, P., & Yağbasan, R. (2008). Fen ve teknoloji ders kitaplarında kullanılan analojilerin ve analojilere ilişkin sorunların betimlenmesi. İnönü University Journal of the Faculty of Education Vol. 9, Issue. 16, 105-122
• Digilli, A. (2014). Fen Bı̇lgı̇si Öğretmen Adaylarının Geliştirdiklerı̇ Benzeşimler (Analojı̇ler) Üzerı̇ne Bı̇r Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Dikmenli, M. & Kıray, S. A. (2007). İlköğretim fen ve teknoloji ders kitaplarında kullanılan analojilerin analizi. 7th International Educational Technology Conference. Near East University, KKTC.
• Duit, R., 1991, On the role of analogies and metaphors in learning science, Science Education, 75(6), 649-672. Duru, A., & İşleyen, T. (2005). Matematik ve Sanat. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (11).
• Gentner, D. (1983). Structure-mapping: A theoretical framework for analogy. Cognitive science, 7(2), 155-170.
• Gentner, D., & Holyoak, K. J. (1997). Reasoning and learning by analogy: Introduction. American psychologist, 52(1), 32.
• Glaser, R. (1991). The maturing of the relationship between the science of learning and cognition and educational practice. Learning and instruction, 1(2), 129-144.
• Glynn, S. M. (1989). The teaching with analogies model. DOCUMENT RESUME, 195.
• Glynn, S. M., & Takahashi, T. (1998). Learning from analogy‐enhanced science text. Journal of Research in Science Teaching: The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 35(10), 1129-1149.
• Günel, M., Memiş, E. K., & Büyükkasap, E. (2014). Öğrenme Amaçlı Yazma aktivitelerinin ve analoji kurmanın üniversite düzeyinde mekanik konularını öğrenmeye etkisinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 401-419.
• Harrison, A. A., & de Jong, O. (2003). Using analogies in chemistry teaching: A case study of a teacher's preparations, presentations and reflections.Işık, A., Çiltaş, A., & Bekdemir, M. (2008). Matematik eğitiminin gerekliliği ve önemi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (17).
• Jacobs, L. C., Chase, C. I. (1992). Developing and using tests effectively: A guide for faculty. San Francisco: Jossey-Bass. Karadeniz, S. (2017). Ortaokul Matematik Ders Kitaplarında Kullanılan Analojilerin İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
• Kılıç, Ö. (2009). Öğretmen Ve Öğrencı̇ Merkezlı̇ Analojı̇ Kullanımının Dolaşım Sı̇stemı̇ Konusundakı̇ Başarıya Etkı̇si, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversiyesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Kriger, M. H. (2003). Doing mathematics. New York: World Scientific.
• Mayring, P. (2000). Qualitative content analysis. Forum: Qualitative Social Research, 1(2).
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Newby, T.J.*, & Stepich, D.A.* (1992). Instructional analogies: Effectiveness with tangible and intangible concepts. Proceedings of the 1992 Association of Educational Communications and Technology, 552-561.
• Nottis, K.E.K. ve Mc Farland, J. (2001). A Comparative Analysis of Pre-service Teacher Analogies Generated For Process and Structure Concepts, EJSE, 5,4.
• Önal, N. (2013). Ortaokul öğrencilerinin matematik tutumlarına yönelik ölçek geliştirme çalışması. İlköğretim Online, 12(4).
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd Ed.). London: Sage Publications, Inc.
• Pittman, K. M. (1999). Student‐generated analogies: Another way of knowing?. Journal of research in science teaching, 36(1), 1-22.
• Spellman, B. A., & Holyoak, K. J. (1996). Pragmatics in analogical mapping. Cognitive psychology, 31(3), 307-346.
• Şahin , F. (2000). Okul Öncesinde Fen Bilgisi Öğretimi ve Aktivite Örnekleri, İstanbul, Ya-Pa Yayınları.
• Umay, A. (1996). Matematik Eğitimi ve Ölçülmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12, 145-149[1996]
• Thiele, R. B., & Treagust, D. F. (1994). The nature and extent of analogies in secondary chemistry textbooks. Instructional Science, 22(1), 61-74.
• Thiele, R. B., Venville, G. J., & Treagust, D. F. (1995). A comparative analysis of analogies in secondary biology and chemistry textbooks used in Australian schools. Research in Science Education, 25(2), 221-230.
• Wittrock, M. C., & Alesandrini, K. (1990). Generation of summaries and analogies and analytic and holistic abilities. American Educational Research Journal, 27(3), 489-502.
• Yenilmez, K., Duman, A. (2008). İlköğretimde matematik başarısını etkileyen faktörlere ilişkin öğrenci görüşleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 251-268.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2004). Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 252s.
• Zeitoun, H. H. (1984). Teaching scientific analogies: A proposed model. Research in Science & Technological Education, 2(2), 107-125.