KEMALİZM VE MUHAFAZAKÂRLIK ARASINDA TÜRKİYE’DE EĞİTİM

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 71, 1497 - 1510, 15.07.2019

Muhterem Altın

https://doi.org/10.17755/esosder.546774

Öz

Eğitim
önemli işlevleri olan ve önemsenmesi gereken bir kurumdur. Bu kurumun
kendisinden beklenenleri yerine getirebilmesi için eğitim sisteminin ülkenin
şartlarına ve ihtiyaçlarına uygun bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Türkiye’de de eğitimden çok şey beklenmiş ve bu alanda birçok çalışma
yapılmıştır. Ancak yıllardan beri yapılan çalışmalara ve değişikliklere rağmen
henüz düzenli olarak işleyen ve ülkenin ihtiyaçlarına cevap veren bir eğitim
sistemi kurulamamıştır. Eğitimle ilgili tartışmalar ve sistemde değişiklik
yapma çabaları devam etmektedir. Ancak eğitim alanında çalışmalar yapılırken
Türkiye’de eğitim üzerinde etkili olmuş ideolojilerin mevcut sorunlarla olan
bağlantılarının yeterince tartışılmadığı görülmektedir. Bu çalışmanın temel
iddiası, eğitim alanında yaşanan sorunların, bu alanının düzenlenmesinde etkili
olmuş ideolojilerden ve bu ideolojilerden kaynaklanan uygulamalardan bağımsız
olarak ele alınamayacağıdır. Buradan hareketle çalışmada, Türkiye’de eğitim
üzerinde etkili olan Kemalizm ve muhafazakârlığın bu alan üzerindeki
etkilerinin ve mevcut sorunlarla olan bağlantılarının tartışılması
amaçlanmıştır. Bu iki ideolojinin, Cumhuriyet döneminin önemli bazı konularına
olan yaklaşımları ve bu konularda eğitimden beklentileri karşılaştırılmak
suretiyle sonuçlara ulaşılmaya çalışılmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Kemalizm, muhafazakârlık, eğitim, ideoloji, devlet

Kaynakça

• Akşin, S. (2016). Kısa Türkiye Tarihi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Aktaşlı, H. U. Türk Muhafazakârlığı ve Kemalizm: Diyalektik Bir İlişki, Doğu Batı, Cilt (58), ss.147-161, 2011.
• Başgil, A. F. (2009). Din ve Laiklik, İstanbul: Yağmur Yayınevi.
• Belge, M. (2006). Mustafa Kemal ve Kemalizm, A. İnsel (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C.2, (ss.29-43), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bora, T. (2015). Türk Sağının Üç Hali, İstanbul: İletişim Yayınları.
• C.H.P. Programı (1935). Ankara: Ulus Basımevi.https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/bitstream/handle/11543/549/197000602.pdf?sequence=1&isAllowed=y , Erişim Tarihi: 27.01.2019.
• Cumhuriyetin İlk Dönemi Eğitim Kurumları (1921-1926), http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29164441_heyeti_ilmiye.pdf , Erişim Tarihi: 18.11.2018.
• Çelik, N. B. (2006). Kemalizm: Hegemonik Bir Söylem, A. İnsel (Ed.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C.2, (ss.75-91), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Deren, S. (2006). Millî Eğitim Üzerine Muhafazakâr Görüşler, A. Çiğdem (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C.5, (ss.604-615), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Duralı, Ş. T. (2016). Çağdaş Küresel Medeniyet, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Erdoğan, İ. (2016). Gelenekten Geleceğe Eğitim Bilimi Kuram ve Uygulama, İstanbul: Sümer Yayınevi.
• Güven, İ. (2010). Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Naturel Yayınları.
• Heywood, A. (2014). Siyasi İdeolojiler, Çev. A. K. Bayram, Ö. Tüfekçi, H. İnaç, Ş. Akın, B. Kalkan, Ankara: Adres Yayınları.
• İnal, K. (2008). Eğitim ve İdeoloji, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• İnalcık, H. (2014). Rönesans Avrupası Türkiye’nin Batı Medeniyetiyle Özdeşleşme Süreci, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• İnalcık, H. (2016). Devlet-i ‘Alliye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar -IV, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kahraman, H. B. (2008). Türk Siyasetinin Yapısal Analizi I-Kavramlar, Kuramlar, Kurumlar, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kaplan, İ. (2005). Türkiye’de Milli Eğitim İdeolojisi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Köker, L. (2000). Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mert, N. (2006). Muhafazakârlık ve Laiklik, A. Çiğdem (Ed.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C.5, (ss.314-345), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi, Mayıs 1998, Sayı No:2488, http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/viewcategory/62-1998, Erişim Tarihi: 03.12.2018.
• Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi, Eylül 1999, Sayı No:2504, http://tebligler.meb.gov.tr/index.php/tuem-sayilar/viewcategory/63-1999, Erişim Tarihi: 03.12.2018
• Milli Eğitim Temel Kanunu, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf, Erişim Tarihi: 05.01.2019
• Nısbet, R. (2014). Muhafazakârlık, Çev. K. Bülbül, M. F. Serenli, Ankara: Kadim Yayınları.
• Ortaylı, İ. (2017). İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Öğün, S. S. (2006), Türk Muhafazakârlığının Kültürel Politik Kökleri, A. Çiğdem (Ed.) Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C.5, (ss.539-582), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Turhan, M. (2016). Garplılaşmanın Neresindeyiz?, Ankara: Altınordu Yayınları.
• Ülken, H. Z. (2013). Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.