DAVRANIŞ DENEYLERİNİN SOSYAL ANKSİYETEDE KULLANILMASI

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 72, 1642 - 1655, 15.10.2019

Halil Tanyıl , Zafer Bekiroğulları

https://doi.org/10.17755/esosder.523453

Öz

Dünya çapında görülme oranı en yüksek psikolojik
sıkıntılardan biri olarak sosyal anksiyete karşımıza çıkmaktadır. Sosyal anksiyete
kişinin olası maruz kalacağı ve başkaları tarafından gözlemlenebileceği, bir
veya birden fazla sosyal ortam hakkında duyduğu belirgin korku ve endişe
şeklinde tanımlanabilmektedir. Bu bireyler sosyal ortamlara maruz kaldığında
yüksek seviyede stres hissederler ve sonucunda ise sosyal ortamlardan
kaçınırlar. Bu kaçınma davranışı sonucunda ise daha düşük sosyo-ekonomik statü
ve partner bulamama gibi risklerle karşı karşıya kalmaktadırlar. Sosyal anksiyetenin
tedavisinde bilişsel davranışçı terapinin etkinliği yapılan araştırmalar ile
ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışma bilişsel darvanışçı terapi yaklaşımını
kullanarak  uygulanacak olan davranış
deneyi ile deneylerin etkinliğine katkı koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda 22
yaşında kadın bir üniversite öğrencisi ile sekiz seans gerçekleştirilmiştir.
Terapi sürecinin etkinliği danışandan alınan bilgiler ve uygulanan Liebowitz
Sosyal Kaygı ölçeğinden elde edilen bilgiler ile ölçülmüştür. Bu çalışmanın
sonucunda danışandan ve ölçekten elde edilen bilgiler doğrultusunda danışanın
sosyal ortamlarda daha rahat iletişim kurabildiği, güvenlik sağlama
davranışlarını kullanmadığı ve olumsuz otomatik düşüncelere meydan okuyarak
alternatif ve işlevsel düşüncelere yönelebildiği gözlemlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Bilişsel Davranışçı Terapi, Davranış Deneyleri, Sosyal Anksiyete

Kaynakça

• Beck,J.S.(2016).Bilişsel Davranışçı Terapi: Temelleri ve Ötesi.2nd ed. New York:Guilford Press.
• Bennett-Levy, J., Butler, G., Fennell, M., Hackman, A., Mueller, M., & Westbrook, D. (Ed.).(2004). Cognitive behaviour therapy: Science and practice series. Oxford guide to behavioural experiments in cognitive therapy. New York, Oxford University Press
• British Psychological Society Dcp Policy on Supervision(2014). Leicester: Brtitish Psychological Society
• Brozovich,F. ve Heimberg,R.G(2008). An Analysis of Post Event Processing in Social Anxiety Disorder.Clinical Psychology Review,28,pp.891-903.
• Butler, G., Fennell, M. ve Hackmann, A.(2008). Cognitive-Behavioral Therapy for Anxiety Disorders Mastering Clinical Challenges, New York: Guildford Press
• Camadan, F.(2018). Psikolojik Danışmanın Yaşadığı Çatışma: Etik İkilem, Sakarya University Journal of Education, 8(1), 76-94.
• Clark, D. M., Ehlers, A., Hackmann, A., McManus, F., Fennell, M., Grey, N., Waddington, L., Wild, J. (2006). Cognitive therapy versus exposure and applied relaxation in social phobia: A randomized controlled trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 74(3), 568-578
• Clark,D.A. ve Beck,A.T.( 2010 ).Cognitive Therapy of Anxiety Disorders: Science and Practice. New York: Guilford Press.
• Clark,D.M.(2001). A Cognitive Perspective on Social Phobia. W. Crozier ve L.E. Alden (Ed.) International Handbook of Social Anxiety: Concepts, Research and Interventions Relating to the Self and Shyness içinde, Chichester: John Wiley.
• Cully, J.A., & Teten, A.L. (2008). A Therapist’s Guide to Brief Cognitive Behavioral Therapy. Department of Veterans Affairs South Central MIRECC, Houston.
• Davidson, J.R., Foa E.B., Huppert, J.D., Keefe, F.J., Franklin, M.E., Compton, J.S.(2004) Fluoxetine, comprehensive cognitive behavioral therapy, and placebo in generalized social phobia. Arch Gen Psychiatry, 61, 1005-1013.
• Ellis, A. (1991). The revised ABC’s of rational emotive therapy (RET). Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 9(3), 139–172.
• Fenn, K., ve Byrne, M. (2013). The key principles of cognitive behavioural therapy. InnovAiT, 6(9), 579–585.
• Fıstıkcı, N., Keyvan, A., Erten, E,. Duran, Ş. ve Sungur, M.,Z.(2015). Sosyal Anksiyete Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Terapi: Güncel Kavramlar, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7(3), 229-243.
• Flyvbjerg, B. (2011) Case Study. N.K. Denzin ve Y.S. Lincoln(Ed.). The Sage Handbook of Qualitative Research içinde, California: Sage.
• Harvey, A. G., ve Talbot, L. S. (2011). Behavioral Experiments. Behavioral Treatments for Sleep Disorders, 71–77.
• Heimberg, R.,G.(2002). Cognitive-Behavioral Therapy for Social Anxiety Disorder: Current Status And Future Directions, BIOL Psychiatry, 51, 101-108.
• Hoffman, S., G. (2007) Cognitive Factors that Maintain Social Anxiety Disorder: a Comprehensive Model and its Treatment Implications, Cognitive Behaviour Therapy, 36(4), 193-209,
• Hoffman, S.,G. Ve Otto, M., W.(2008). Cognitive Behavioral Therapy for Social Anxiety Disorder: Evidence-Based and Disorder-Specific Treatment Techniques, New york, Taylor & Francis/
• Katzelnick, D. J., Kobak, K. A., DeLeire, T., Henk, H. J., Greist, J. H., Davidson, J. R. T., … Helstad, C. P. (2001). Impact of Generalized Social Anxiety Disorder in Managed Care,American Journal of Psychiatry, 158(12), 1999–2007.
• Levy, J., B.( 2003). Mechanisms Of Change İn Cognitive Therapy: The Case Of Change İn Cognitive Therapy: The Case Of Automatic Thought Records And Behavioural Experiments, Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 31, 267-277.
• O’Donohue, W.,T. ve Fisher, J., E.(2008). Cognitive behaviour Therapy Applying Empirically Supported Techniques in Your Practice, New Jersey: Wiley
• Rnic, K., Dozois, D., J., A. Ve Martin, R., A.(2016) Cognitive Distortions, Humor Styles, and Depression, Europe's Journal of Psychology, 12(3), 348-362
• Roth A., ve Fonagy P. (2004) What Works for Whom: A critical review ofpsychotherapy research. Second Edition. The Guildford Press, London.
• Salkovskis, P.M.(1991) The Importance of Behaviour in the Maintenance of Anxiety and Panic: A Cognitive Account, Behavioural Psychotherapy, 19, 6-19.
• Savaşır, I ve Şahin,N., H.(1997). Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler, Ankara: Türk Psikologlar Derneği
• Soykan, Ç., Özgüven, H.,D., ve Gençöz, T.(2003). Liebowitz Social Anxiety Scale Turkish Version, Psychological Reports, 93, 1059-1069.
• Soylu, C. Ve Topaloğlu, C.(2015). Bilişsel Davranışçı Terapide Ev Ödevi Uygulamaları, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7(3), 280-288
• Stein, M. B. Ve Stein, D., J.(2008). Social Anxiety Disorder, Lancet, 371, 1115-1125.
• Tarrier,N.,Wells,A.& Haddock,G.(2000). Treating Complex Cases: The Cognitive Behavioural Therapy Approach. Chichester: John Wiley.
• Veale,D.(2003). Treatment of Social Phobia, Advances in Psychiatric, 9,258-264.
• Wells, A.(1997). Cognitive Therapy of Anxiety Disorders : A Practice Manual and Conceptual Guide, Chichester: Wiley
• Wells, A., ve Papageourgiou, C. (2001). Brief cognitive therapy for social phobia: a case series. Behaviour Research and Therapy, 39, 713-720.
• Westbrook, D., Kennerley, H. ve Kirk, J (2011). An Introduction to Cognitive Behaviour Therapy Skills and Applications, London: Sage.