BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN BİREYSEL YENİLİKÇİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ (DİYARBAKIR İLİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 73, 348 - 362, 26.01.2020

İbrahim Ümit Yapıcı , Seval Kaya

Öz

Bu araştırmada,
biyoloji öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile kategorilerinin
belirlenmesi ve bunların okul türü, cinsiyet, yaş, kıdem, eğitim düzeyi ve
günlük internet kullanımı değişkenleri açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada
nicel araştırma yaklaşımlarından tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri
toplama aracı olarak Hurt, Joseph ve Cook (1977) tarafından geliştirilen ve
Kılıçer ve Odabaşı (2010) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan ‘‘Bireysel
yenilikçilik ölçeği’’ kullanılmıştır. Araştırma 2015-2016 eğitim öğretim
yılında Diyarbakır ili Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı devlet okullarında görev
yapan 58 biyoloji öğretmeniyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde,
bağımsız örneklemler t-testi, frekans, yüzde, tek yönlü varyans analizi (ANOVA)
gibi istatistik teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda biyoloji
öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik kategorisi bakımından çoğunluğunun “sorgulayıcı”
kategorisinde olduğu bulunmuştur. Araştırmada bireysel yenilikçilik düzeyleri
bakımından çoğunluğun yüksek düzeyde yenilikçi olduğu ortaya konulmuştur. Okul
türü, cinsiyet, yaş, kıdem ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre bireysel
yenilikçilik puanları anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Günlük internet
kullanımı değişkenine göre ise bireysel yenilikçilik puanlarının anlamlı bir
farklılık oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Biyoloji, Öğretmen, Yenilik, Bireysel yenilikçilik

EXAMINATION OF INDIVIDUAL INNOVATIVENESS LEVELS OF BIOLOGY TEACHERS (CASE OF DİYARBAKIR)

Öz

In this research, it was aimed to
examine the individual innovativeness levels and categories of biology teachers
and to examine them in terms of school type, gender, age, seniority, education
level and daily internet use variables. Survey method was used in the research
in quantitative research approaches. The “Individual Innovativeness Scale”
developed by Hurt, Joseph and Cook (1977) and adapted to Turkish by Kılıçer and
Odabaşı (2010) was used as data collection tool in the research. The research
was carried out by 58 biology teachers working in public state schools
affiliated to the Ministry of Education of Diyarbakır Province in the academic
year of 2015-2016. Independent
samples t-test, frequency, percentage, and One-way analysis
of variance (ANOVA) were used in the data analysis as statistical techniques. As a result of the research, the
majority of the biology teachers in terms of individual innovativeness
categories are in the category of 'interrogator'. In the  research, it was revealed that the majority of
individual innovation levels are at a high level of innovation. Individual
innovativeness scores do not show a significant difference according to school
type, gender, age, seniority and level of education. According to the variable
of daily internet use, individual innovativeness scores have reached a  significant difference.

Anahtar Kelimeler

Biology, Teacher, Innovation, Individual Innovativeness

Kaynakça

• Alan, H.; & Yeloğlu, O. (2013). Markalaşma ve yenilikçilik. Siirt Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. İktisadi Yenilik Dergisi, 1, 13-26.
• Brandon, C.D. (2008). Leadership and the adaption of instructional technology in schools. Doctoral Thesis Nova Southeastern University, USA.
• Celep, C. (2004). “Meslek olarak öğretmenlik”. Ankara: Anı Yayınları.
• Coklar, A. N. (2012). Individual ınnovativeness leves of educational administrators. Digital Education Review,22, 100-110.
• Çelikten, M., Şanal, M. & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
• Çuhadar, C., Bülbül, C., & Ilgaz, G. (2013). Öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik özellikleri ile teknopedagojik eğitim yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi İlköğretim Online [Elementary Education Online],12(3), 797-807.
• Demir Başaran, S., & Keleş, S. (2015). Yenilikçi kimdir? Öğretmenlerin yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (4), 106‐118.
• Demiralay, R., Aybike Bayır, E., & Gelibolu, M. F. (2016). Öğrencilerin bireysel yenilikçilik özellikleri ile çevrimiçi öğrenmeye hazır bulunuşlukları ilişkisinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırma Dergisi, 5, 18.
• Dilaver, H. (1996). Türkiye’de öğretmen istihdamının dünü, bugünü ve yarını, eğitimimize bakışlar. İstanbul: Kültür Koleji Vakfı Yayınları 1.
• Hurt, H. T., Joseph, K., & Cook, C. D. (1977). Scales for the measurement of innovativeness. Human Communication Research, 4, 58-65.
• Kaya, Z. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Kılıç, H. (2015). İlköğretim branş öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri (Denizli ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Kılıç, H., & Ayvaz Tuncel, Z. (2014). İlköğretim branş öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4 (7), 25‐37.
• Kılıçer, K. (2011). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik profilleri. Yayınlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Kılıçer, K., & Odabaşı, H. F. (2010). Bireysel yenilikçilik ölçeği (BYÖ): Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 150-164.
• Korucu, A. T. ve Olpak, Y. Z. (2015). Öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik özelliklerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5 (1), 111‐127.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2010). Yenilikçi öğretmenler eğitimi - yenilikçi öğretmenler kaynak kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• Oral, B., Temel, H., & Güler, E. (2004). Kimya eğitimi öğrencilerinin bilgisayar destekli öğretim uygulamasına ilişkin algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 3 (8), 42-51.
• Özgür, H. (2013). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ile bireysel yenilikçilik özellikleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 409‐420.
• Rogers, E.M. (1983). Diffusion of innovations (3rd ed.). New York: Free Press.
• Rogers, E. M. (1995). Diffusion of innovations (Fifth Edition). New York: Free Press.
• Rogers, R. K., & Wallace, J. D. (2011). Predictors of technology integration in education: A study of anxiety and innovativeness in teacher preparation. Journal of Literacy and Technology,12(2), 28-61.
• Şişman, M., (2006). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Türk Dil Kurumu (TDK). (2014). Türkçe Sözlük. Erişim: http://www.tdk.gov.tr
• Uşun, S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yapıcı, İ. Ü. (2016), Biyoloji öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, (5)4, 348-353.
• Yılmaz, N. (2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik düzeyleri ve öğretim amaçlı bilgisayar kullanımına yönelik algılanan özelliklerin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz Öztürk, Z. & Summak, M. S. (2014). Investigation of primary school teachers individual innovatıveness. International Journal of Science Culture and Sport. 1, 844‐853.
• Yuan, F. & Woodman, R.W. (2010). Innovative Behavior in The Workplace: The Role of Performance and Image Outcome Expectations, Academic Management Journal, 53(2), 323-342.