ORTA YAŞ DÖNEMİ BİREYLERİN İÇİNDE BULUNDUKLARI YAŞ DÖNEMLERİNE İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 74, 587 - 601, 01.04.2020

Yıldız Ulusoy

https://doi.org/10.17755/esosder.544967

Cited By: 4

Öz

Orta yaş toplumda pek çok rolün en
aktif şekilde gerçekleştirildiği yaşlardır. Orta yaş bireylerin toplumda pek
çok aktif rolü yürüttüğü göz önüne alındığında bu yaş dönemindeki bireylerin
içinde bulundukları yaşları nasıl algıladıklarına ilişkin algılarının
incelenmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, orta yaş
döneminde bulunan bireylerin içinde bulundukları yaşa ilişkin düşünce ve
duygularına ilişkin algılarının incelenmesidir.

Veriler kapalı ve açık-uçlu
soruları içeren bir anket yoluyla toplandığı betimsel bir çalışmadır. Otuz
altmış yaş aralığında bulunan doksan beş kişiden toplanan verilerden içerik
analizi yoluyla kod- tema ve kategoriler belirlenmiştir. Elde edilen bulgular;
Orta yaş döneminde bulunan bireylerin takvim yaşı açısından içinde bulundukları
yaşı fiziksel ve ruhsal açıdan farklı ele aldıkları ve olumlu ve olumsuz yönde
algıları olduğu görülmüştür. Sorunları, maddi, mesleki, ailevi, sağlık, topluma
yönelik alanlarda yoğunlaşmaktadır. 
Bireyler özellikle geçmişi olumsuz yaşamışlarsa içinde bulundukları yaşa
ilişkin pek çok durumu sorun olarak algılamaktadırlar. Geleceğe yönelik olarak
inanca yönelme ve hayal ettikleri yaşamı yaşamaya yönelik arzularından söz
etmişlerdir. Araştırma sonucuna göre, tema ve alt temalara göre, orta yaş
dönemi bireylerin içinde bulundukları yaşları yaşamlarını olumlu ve olumsuz
algılamalarına bağlı olarak tanımladıkları görülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

yetişkin, orta yaş, yaşdönemi

Kaynakça

• Aktu, Y. (2016). Levinson’un kuramında ilk yetişkinlik döneminin yaşam yapısı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry, 8(2), 162-177. doi:10.18863/pgy.12690
• Alyaprak, İ. (2006). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerde sınav kaygısını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Arpacı, F. (2005). Farklı boyutlarıyla yaşlılık. Türkiye İşçi Emekliler Derneği Eğitimi. Ankara: Kültür Yayınları.
• Arpacı, F.& Ersoy, A. F.(2007). Türk toplumunda yaşlılık: Yetişkin bireylerin yaşlılık dönemi görüşlerine ilişkin bir araştırma. 38. Uluslar Arası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15 Eylül, Ankara.
• Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469-480.
• Bacanlı, H. ve Işık Terzi, Ş. (2016). Yetişkinlik ve yaşlılık: Gelişimi ve psikolojisi. İstanbul:Açılım.
• Balcı Arvas, F. ve Hökelekli, H. (2017). Dindarlık ile evlilik doyumu ve evlilikte sorun çözme ilişkisi üzerine bir inceleme. Değerler Eğitimi Dergisi, 15(34), 129-160. http://dergipark.gov.tr/ded/issue/37287/430591 adresinden erişildi.
• Baynal, F. (2015). Yetişkinlerde dindarlık ve ruh sağlığı ilişkisinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 206-231.
• Borg, W.R., Gall, J.P.ve Gall, M.D. (1993). Applying education research. New York: Longman Publishing Company.
• Boyd, D. ve Bee, H. (2015). Lifespan development (6.baskı.). Pearson Yayınevi.
• Bühler, C. (1935). The curve of life as studied in biographies. Journal Of Applied Psychology, 19 (4), 405-409. doi.org/10.1037/h0054778 http://psycnet.apa.org/record/1936-01033-001 adresinden erişildi.
• Büyükpabuşcu, H., Atak, H., Çok, F., Çokamay, G., & Tatlı, C. E. (2016). Yetişkinliğe geçiş: Türkiye’de demografik ölçütler bağlamında kuramsal bir gözden geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar/Current Approaches in Psychiatry, 8(22173), 204–227. doi:https://doi.org/10.18863/pgy.238184
• İletmiş, T., & Arpacı, F. (2017). 45-59 yaş grubu bi̇reyleri̇n yaşlılık dönemleri̇ ı̇li̇şki beklenti̇leri̇ni̇ beli̇rleyen ı̇li̇şki̇ler. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(1), 49–62.
• İlhan, T. (2015). Orta yetişkinlik döneminde psikososyal ve bilişsel gelişim, yetişkinlik ve yaşlılık gelişimi ve psikolojisi (3. bs.). H. Bacanlı ve Ş. Işık Terzi (Ed.). İstanbul: Açılım Kitap.
• Karaca, F. (2000). Ölüm psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları.
• Kesicioğlu, O. S. (2015). Investigation of preschool children’s ınterpersonal problem solving skills. Education and Science, 40(177), 327–342. doi:https://doi.org/10.15390/EB.2015.3240
• Kittrell, D. (1998). A comparison of the evolution of men's and women's dreams in Daniel Levinson's theory of adult development. Adult Development Journal 5(2), 105-115. doi:https://doi.org/10.1023/A:1023039611468
• Knowles, M. (1996). Yetişkin öğrenenler, göz ardı edilen bir kesim. Serap Ayhan (Çev.). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Köylü, M. (2004). Yetişkinlik dönemi din eğitimi. İstanbul: DEM.
• Levinson, D.J. (1986). A conception of adult development. American Psychologist, 41, 3-13.
• Levinson, D.J. (1996). The seasons of a woman's life. New York: Knopf.
• Merril, S., & Verbrugge, L. (1999). Health and disease in midlife. Life in the Middle (s. 77-103). California: Academic Press.
• Neugarten, B., & Neugarten, D. (1986). Age in the aging society. Daedalus, 115(1), 31-49.
• Onur, B. (2014). Gelişim Psikolojisi ve Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm (7. b.). Ankara: İmge.
• Patterson, B. (1995). The process of social support: Adjusting to life in a nursing home. Journal of Advanced Nursing, 21, 682-689.
• Pinquart, M., & Schindler, I. (2007). Changes of life satisfaction in the transition to retirement: A latent-class approach. Psychology and Aging, 22(3), 442-455.
• Rowe, J. W., & Kahn, R. L. (1997). Successful aging. The Cerontologist, 37(4), 433-440.Erşim adresi: https://academic.oup.com/gerontologist/article/37/4/433/611033
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
• Santrock, J. W. (2012). Yaşam Boyu Gelişim. (Çev. Ed. Galip Yüksel) 13. basımdan çeviri. Nobel Yayınevi.
• Shanahan, M., Porfeli, E., & Mortimer, J. (2002) Subjective age identity and the transition to adulthood: Demographic markers and personal attributes. Youth Dev Study, 8, 76-81.
• Smithson, K. L. (2012). The relationship among social connectedness, meaning in life, and wellness for adult women in Levinson’s Mid-Life Transition Stage. Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences and Engineering, 73(1-B), 666.
• Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basic of Grounded Theory Methods. Beverly Hills, CA: Sage.
• Strawbridge, W., Deleger, S., Roberts, R., & Kaplan, G. (2002). Physical activity reduces the risk of subsequent depression for older adults. Am J Epidemiol, 156(4), 328-334.Erişim adresi: https://academic.oup.com/aje/article/156/4/328/112439
• Şimşek, M. Ş. (1999). Yönetim ve Organizasyon. Ankara: Nobel.
• Tekbaş, S. (2009). Edirne merkez ilçede ilköğretim son sınıf öğrencilerinde ortaöğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı (oks) ve lise son sınıf öğrencilerinde öğrenci seçme sınavı (öss) sınav kaygısı ve etkileyen etmenler. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi.
• Tekdere, H., & Arpacı, F. (2016). Orta yaş ve yaşlı bireylerin internet ve sosyal medyaya yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(2), 377-396.
• Thompson, S., Thomas, C., Rickabaugh, C. T., Otsuki, T., Pan, D., Garcia, B., Sinar, E. (1998). Primary and secondary control over age-related changes in physical appearance. J Pers, 66(4), 583-605.
• Topuz, İ. (2003). Dini gelişim seviyeleri ile dini başa çıkma tutumları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. (Basılmamış Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi SBE erişkin.Türk Dil Kurumu http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5c8d6651c002e3.98482813
• İsimsiz yazar. (2018). Hayat boyu öğrenme programlarına katılan yetişkinlerin kurslara ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri, 4(6), 211-231.
• Ültanır, E., Ültanır, G. (2005). Estonya, İngiltere ve Türkiye'de yetişkinler eğitiminde profesyonel standartlar. Mersin Üniversitesi Dergisi, 1(1).
• Vondracek, F. W. (1998). Introduction career development: a lifespan perspective (introduction to the special section). International Journal of Behavioral Development, 22(1), 1-6. doi:https://doi.org/10.1080/016502598384487
• Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığında paradigma değişimi ve Türkiye açısından sonuçlar: Geçmişten geleceğe yönelik bir değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, 97-118.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.