HUKUK VE İKTİSAT YAKLAŞIMINDAN KURUMSAL İKTİSAT VE ANAYASAL İKTİSAT: FARKLILIKLAR VE BENZERLİKLER ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 74, 963 - 973, 01.04.2020

Serdar Yay

https://doi.org/10.17755/esosder.677303

Cited By: 1

Öz

Kurallar ve kurumlar, toplumsal düzenin tesisi ve devamı açısından büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle tarihsel süreç içerisinde çeşitli iktisat disiplinlerinin kurallar ve kurumlara ilgi duydukları görülmektedir. Bu disiplinlerin başında iktisadın merkezine kurallar ve kurumları yerleştiren, çağımızda belki de geçmişten günü-müze bütün iktisat disiplenleri içerisinde en büyük ilgiyi gören iktisat disiplini olan ve çatısı altında birbirinden önemli muhtelif yaklaşımları barındıran "kurumsal iktisat (institutional economics)" ve anayasal kurallar yoluyla siyasi iktidarın güç ve yetkilerini kötüye kullanmasının önüne geçmeyi hedefleyen ve yine anayasalar aracılığıyla toplumsal düzeni de sağlamayı amaçlayan "anayasal iktisat (constitutional economics)" gelmektedir.

Bu giriş niteliğindeki çalışmada kurallar ve kurumlar perspektifini benimseyen, "hukuk ve iktisat (law and economics)" yaklaşımı içerisinde şekillenen kurumsal iktisat ve anayasal iktisat disiplinlerinin kurallar ve ku-rumlar üzerine görüşleri hukuk ve iktisat yaklaşımı temelinde özetlenecek, her iki disiplinin de hukuk ve iktisat yaklaşımına sağladığı katkılar değerlendirilecek, son olarak da farklı ve benzer yönleri üzerinden karşılaştırmalı bir analiz yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hukuk ve İktisat, Kurumsal İktisat, Anayasal İktisat

INSTITUTIONAL ECONOMICS AND CONSTITUTIONAL ECONOMICS FROM THE LAW AND ECONOMICS APPROACH: A REVIEW ON DIFFERENCES AND SIMILARITIES

Öz

Anahtar Kelimeler

Law and Economics, Institutional Economics, Constitutional Economics

Kaynakça

• Acemoğlu, D. & Robinson, J. A. (2015). Ulusların Düşüşü: Güç, Zenginlik ve Yoksul-luğun Kökenleri. (Çev: F. R. Velioğlu). İstanbul: Doğan Kitap. Aktan, C. C. (1994). Çağdaş Liberal Düşüncede Politik İktisat. Ankara: Doğuş Matba-ası. Aktan, C. C. (1997). Anayasal İktisat ve Ekonomik Anayasa. İstanbul: İz Yayıncılık. Aktan, C. C. (2002). Kamu Tercihi Teorisi ve Anayasal Politik İktisat. içinde: Anayasal İktisat. (ed: C. C. Aktan), Ankara: Siyasal Kitabevi. 3-30. Aktan, C. C. (2006). En Az Devlet En İyi Devlet Devletin Başarısızlığının Anatomisi. Konya: Çizgi Kitabevi. Aktan, C. C. (2018). Yeni İktisat Okulları ve İktisadi Düşünce. Ankara: Seçkin Yayın-cılık. Brennan, G. & Buchanan, J. M. (1980). The Power to Tax: Analytical Foundations of A Fiscal Constitution. London: Cambridge University Press. Brennan, G. & Buchanan, J. M. (1985). The Reason of Rules: Constitutional Political Economy. Cambridge: Cambridge University Press. Buchanan J. M. (1975). The Limits of Liberty: Between Anarchy and Leviathan. Chicago: Chicago University Press. Buchanan, J. M. (1977). Freedom in Constitutional Contract - Perspectives of a Political Economist. College Station and London: Texas A & M University Press. Buchanan, J. M. (1986). Liberty, Market, and State: Political Economy in the 1980s. Brighton, England: Wheatsheaf Books. Buchanan J. M. (1989a). Constitutional Economics. içinde: Buchanan, J. M., Explorations into Constitutional Economics, College Station: Texas A-M University Press. Buchanan, J. M. (1989b). Explorations into Constitutional Economics. College Station: Texas A-M University Press. Buchanan, J. M. (1990). The Domain of Constitutional Economics. Constitutional Political Economy. 1 (1): 1–18. Chavance, B. (2019). Kurumsal İktisat. (Çev: T. Akıncılar Onmuş). İstanbul: İletişim Yayınları. Coase, R. H. (1998). The New Institutional Economics. American Economic Review. 88 (2): 72-74. Commons, J. R. (1931). Institutional Economics. American Economic Review. 21: 647-658. Demir, Ö. (1996). Kurumcu İktisat. Ankara: Vadi Yayınları. Dugger, W. (1987). An Institutionalist Theory of Economic Planning. Journal of Economic Issues. 21: 1649-1675. Haar, E. V. D. (2018). Hayekyen Kendiliğinden Doğan Düzen ve Uluslararası Güç Dengesi. (Çev: A. Yayla). Liberal Düşünce Dergisi, 23 (89): 131-151. Hayek, F. A. V. (1988). The Fatal Conceit, 1. içinde: The Collected Works of F. A. Hayek. (ed: Bartley, W. W. III). Chicago: University of Chicago Press. Hodgson, G. (2015). Conceptualizing Capitalism: Institutions, Evolution, Future. Chicago: Chicago University Press. Kama, Ö. (2011). Yeni Kurumsal İktisat Okulu'nun Temelleri. Gazi Üniversitesi İkti-sadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 13 (2): 183-204 Kapp, K. W. (1968), In Defense of Institutional Economics. Swedish Journal of Economics. 70: 1-18. Kasper, W. & Streit, M. E. (2002). Kurumsal İktisat. (Çev: B. Açıkgöz). içinde: Ana-yasal İktisat. (ed: C. C. Aktan). Ankara: Siyasal Kitabevi. ss. 633-644. Kuran, T. (2018). Yollar Ayrılırken: Ortadoğu'nun Geri Kalma Sürecinde İslam Hu-kukunun Rolü. (Çev: N. Elhüseyni). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Mirowski, P. (1988). The Philosophical Bases of Institutionalist Economics. içinde: Evolutionary Economics 1. Foundations of Institutional Thought. (ed: M. Tool). London: M. E. Sharpe Inc. 51-87. North, D. C. (1981). Structure and Change in Economic History. New York: Norton. North, D. C. (1990). Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: Cambridge University Press. North, D. C. (1991). Institutions, Journal of Economic Perspectives. 5 (1): 97-112. North D. C. (1997). Cliometrics-40 Years After. American Economic Review. 87 (2): 412-414. North D. C. (1997b). The Process of Economic Change. UNU World Institute for Development Economics Research (UNU/WIDER) Discussion Paper. 128. North, D. C. (2005). Understanding the Process of Economic Change. Princeton University Press. North, D. C. (2010). Kurumlar, Kurumsal Değişim ve Ekonomik Performans. (Çev: G. Ç. Güven). İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları. Rodrik, D. (2011). Akıllı Küreselleşme. (Çev: B. Aksu). Ankara: Efil Yayınevi. Sanlı, K. C. (2007). Haksız Fiil Hukukunun Ekonomik Analizi Hukuk ve Ekonomi Öğretisi. İstanbul: Arıkan Basın Yayım. Savaş, F. V. (1997). Anayasal İktisat. İstanbul: Avcıol Basım-Yayın. Şenalp, M. G. (2007). Dünden Bugüne Kurumsal İktisat. içinde: E. Özveren (ed.). Ku-rumsal İktisat. Ankara: İmge Kitabevi. 45-92. Vanberg, V. J. (2015). Constitutional Political Economy, Freiburg Discussionpapers on Constitutional Economics. No: 15/06. Veblen, T. B. (1899). Why is Economics not an Evolutionary Science?. Quarterly Journal of Economics. 12 (4): 373-397. Veblen, T. B. (1899). The Theory of the Leisure Class. New York: Macmillan. Veblen, T. B. (1904). The Theory of Business Enterprise. New York: Charles Scribner's Sons. Veblen, T. B. (1909). The Limitations of Marginal Utility. Journal of Political Economy. 17 (9): 620-636. Veblen, T. B. (1923). Absentee Ownership and Business Enterprise in Recent Times. New York: B. W. Huebsch. Voigt, S. (2009). Positive Constitutional Economics II - A Survey of Recent Developments. Joint Discussion Paper Series in Economics. 36/2019. Yay, S. (2018). Kurumsal İktisat Perspektifinden Mali Kurumlara Güven ve Sosyal Sermaye İlişkisi: Teori ve Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi. Yılmaz, F. (2018). Kurumsal İktisat: İktisat ile Sosyolojinin Sınırlarında Bir Tarih. içinde: İktisat Sosyolojisi. (ed: A. A. Eren & E. Kırmızıaltın). Ankara: Heretik Yayınları. 223-243.