TOPLU KONUT İDARESİ (TOKİ) UYGULAMALARININ SOSYO-EKONOMİK SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 75, 1475 - 1494, 01.07.2020

Canan Koç D.türkan Kejanlı

https://doi.org/10.17755/esosder.581395

Öz

Sanayileşmeyle
birlikte ilk örneklerini gördüğümüz sosyal konut, ülkemizde 1980 sonrasında
Toplu Konut İdaresi tarafından toplu konut şeklinde üretilmeye başlamıştır.
Hızlı ve seri üretilmesi, daha ekonomik olması gibi nedenlerle toplu konut
uygulamaları giderek artmıştır. Günümüzde, daha çok alt ve orta gelirlinin
konut ihtiyacını karşılamak üzere üretilen bu konutların avantajları yanında
dezavantajları da bulunmaktadır. Sosyo-ekonomik sürdürülebilirliğin tam
anlamıyla sağlanamadığı uygulamalarda kullanıcı çeşitli sorunlar
yaşayabilmektedir. Sosyo-ekonomik sürdürülebilirliğin sağlanması için öncelikle
kullanıcı nüfusun eşit şartlara sahip olması, kültürel ilişkileri güçlendirecek
olanakların bulunması, kent kimliğine uygun estetik ve güvenli yapılarda oturma
imkanlarına sahip olma, kente aidiyet hissi gibi özellikler önem taşımaktadır.
Bu bağlamda, çalışmada Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki dört büyükşehirde toplu
konut örnekleri incelenmiştir. Çalışma kapsamında, kullanıcıya anket
uygulanarak yaşam alanlarına ilişkin sorunlar ortaya konmuş ve önerilerde
bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Toplu konut, sürdürülebilirlik

Destekleyen Kurum

Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

Mimarlık 17.005

ASSESSMENT OF SOCIAL-ECONOMIC SUSTAINABILITY OF THE PUBLIC HOUSING ADMINISTRATION (PHA) APPLICATIONS: THE CASE OF SOUTHEASTERN ANATOLIA REGION

Öz

Proje Numarası

Mimarlık 17.005

Kaynakça

• Akgül, Ö. D. (2012). Ekokent tasarım kriterlerinin sürdürülebilirliğe etkisi: Malmö-Bo01 ve Ecoviikki örnekleri bağlamında bir değerlendirme. Yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bayraktaroğlu, B. (2014). Sürdürülebilir bina sertifika sistemlerinin ölçütlerinin belirlenmesinde sürdürülebilirliğin sosyal boyutunun etkisi: Türkiye için öneriler. Yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Berkay, E. (2014). Tarihi kent alanlarında sürdürülebilir gelişmeye yönelik bir model önerisi: Lefkoşa, Arabahmet örneği. Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Colantonio, A., Dixon, T. (2009). Measuring socially sustaniable urban regeneration in Europe, Oxford Institute for Sustainable Development (OISD), School of the Built Environment, Oxford Brookes University, Oxford.
• Çıngı, H. (1994). Örnekleme Kuramı. Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Basımevi, Ankara.
• Demiral, M. (2007). Türkiye’de sosyal sermaye kapsamında sivil toplum kuruluşları (STK)’nın sürdürülebilir sosyoekonomik kalkınma sürecindeki rolü. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E‐Dergisi, (13):1-26.
• Dikmen, Ç. B., Toruk, F. (2016). Sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik kapsamında Sivrihisar evlerinin korunmasına yönelik öneriler. İdil, 5(22): 713-733.
• Duben, A., Emrealp, S. (1996). Urban Management Development. IULA-EMME Yayını, Sayfa:17, İstanbul.
• Eryıldız, S. (2003). Batıkent. Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
• Karabıçak, M. (2008). Yerel siyaset ekseninde sivil toplum örgütleri: Önemi ve etkileri, yerel demokrasi ve yerel siyaset. Yerel Siyaset, Yerel Siyaset Sempozyumu, İstanbul, 8 Aralık 2007, Okutan Yayınları, İstanbul.167-186.
• Keskin, E. B. (2010). Sürdürülebilir kent kavramına farklı bir bakış olarak yavaş şehirler (cittaslow): Seferihisar örneği. Yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Kızıldere, D., Özdemir, D. (2013). Dışlanma mı bütünleşme mi? Avrupa ve Türkiye’de sosyal politikaların dönüştürücü rolü üzerine analizler. 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 37. Kolokyumu Kent Yönetimi ve Planlama, 6-8 Kasım 2013, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Kohler, N. (1999). The relevance of the green building challenge: an observer’s perspective. Building Research & Information, 27 (4/5):309-320.
• Mazumdar, S. (2007). Kentsel yaşam kalitesi ve yer duygusu. Mimarlık, (335): 41-46.
• Polese, M., Stren, R. (2000). The social sustainability of cities; diversity and management of change, Toronto: University of Toronto Press.
• Tağmat, T. S. (2007). Mimarlık ve yaşam kalitesi: Avrupa’da kentsel yaşam kalitesi yaklaşımları. Mimarlık, (335):47-50.
• Tatlıdil, E. (2009). Kent ve kentli kimliği; İzmir örneği. Ege Akademik Bakış,(9): 319- 336.
• Tutulmaz, O. (2011). Ekonomi - çevre ilişkisi ve sürdürülebilir kalkınma: Ampirik bir değerlendirme. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Var, E. B. (2015). Kentsel yenileme ve sosyal sürdürülebilirlik: Trabzon Ortahisar örneği. Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, H. (2012). TOKİ’nin sosyal konut ve lüks konut projelerinin değerlendirilmesi: Ankara örneği. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.