KOMÜNLERİN (BELEDİYELERİN) ORTAYA ÇIKIŞI VE İŞLEVLERİ

Yıl 2007, Cilt: 6 Sayı: 22, 101 - 115, 01.05.2007

Abdullah Çelik - Şuayip Aykanat , Şuayip Aykanat

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

KOMÜNLERİN (BELEDİYELERİN) ORTAYA ÇIKIŞI VE İŞLEVLERİ

Öz

Ortaçağ’da ticaret ve toplumsal gelişmeyle birlikte komünler tarih sahnesine çıkmışlardır. Komün, doğal bir birlik olmakla beraber, temelde gelenekleri sürdürmek, güvenliği sağlamak ve barışı yerleştirmek amacıyla karşılıklı yardımlaşmanın sağlandığı bir kurumdur. Bu dönemde komünler, yasama, yargı ve yürütme erkine sahip olmuşlardır. Komünlerin zayıfladığı veya güçsüzleşmeye başladığı dönemde merkezi yönetimin gelişmeye başladığı dönem olmuştur. Komünler, on üçüncü yüzyılın ortalarından başlayarak da kentsel gelişmenin durması sonucunda zayıflamış ve parçalanma sürecine girmişlerdir. Yerel yönetimin sosyolojik biçimi komün, siyasal biçimi belediye veya örgütlenmiş topluluk komün ve bunun yönetimi belediye olarak ele alındığında komünler her zaman varlığını sürdürebilmiştir. Bu çalışmada, komünlerin ortaya çıkışı, işlevleri, zayıflaması, merkezi yönetimle olan ilişkisi, Devletle bütünleşmesi ve yirminci yüzyıldaki görevleri ele alınmıştır

Anahtar Kelimeler

Komün, Komünlerin İşlevleri, Belediye, Merkezi Yönetim

Kaynakça

• Alada, Adalet, (1990), “Türk Belediyeciğine Kronolojik Yaklaşım (1930–1990)”, Türk Belediyeciliğinde 60 Yıl Uluslararası Sempozyum, Ankara Büyükşehir Belediyesi Metropol A.Ş.-IULA-EMME Yayınları.
• Artukmaç, Sadık, (1963), Mahalli Seçim Hukuku, İş Basım ve Ciltevi, Ankara.
• Devlet Planlama Teşkilatı, (1994), Mahalli İdareler ve Büyükşehir Yönetimi, 7. BYKP ÖİK Raporu, DPT Yayınları, Ankara.
• Ekinci, Oktay, “Belediyelerde Karşı Devrim”, Cumhuriyet Gazetesi, 6.4.1998
• Ertürk, Hasan, (1995), Kent Ekonomisi, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa.
• Eryılmaz, Bilal, (2005), Kamu Yönetimi, Erkam Matbaası, İstanbul.
• Gözübüyük, Şeref, (1967), Türkiye’de Mahalli İdareler, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Güler, Birgül Ayman, (1992), Yerel Yönetimler: Liberal Açıklamalara Eleştirel Yaklaşım, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Hamamcı, Can, (1981), Merkezi Yönetim-Yerel Yönetim Ekseninde Belediyelerimizin Yapısı ve Demokratikleşme Eğilimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, A.Ü. Siyasi Bilgiler Fakültesi, Ankara.
• Keleş, Ruşen, (2000), Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul.
• Keleş, Ruşen, Yavuz, Fehmi, (1989), Yerel Yönetimler, 2. baskı, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Meriç, Osman, (1981), “Yerel Yönetimler ve Vesayet”, XII. İskân ve Şehircilik Haftası Konferansları, AÜ SBF İskân ve Şehircilik Enstitüsü Yayınları, Ankara.
• Onar, Sıddık Sami, (1936), "Komünlerin Hukuki Otonomisi", Komün Bilgisinin Esas Meseleleri, İ.Ü. Hukuk Fakültesi İktisat ve İçtimaiyat Enstitüsü Neşriyatı, İstanbul.
• Orhun, Hayri, (1947), Belçika'da Provens ve Komün İdareleri, T.C. İçişleri Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Ortaylı, İlber, (1974), Tanzimattan Sonra Mahalli İdareler (1840–1878), TODAİE Yayınları, Ankara.
• Önder, İzzettin, (1991), “Yorum”, Merkezi İdare ile Mahalli İdareler Arasındaki Mali İlişkiler, VII. Türkiye Maliye Sempozyumu, MÜ İİBF ve MÜ Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul.
• Özdemir, Biltekin, (1991), “Merkezi İdare ile Mahalli İdareler Arasındaki İlişkiler”, Merkezi İdare ile Mahalli İdareler Arasındaki Mali İlişkiler, VII. Türkiye Maliye Sempozyumu, MÜ İİBF ve MÜ Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul.
• Pirenne, Henri, (1994), Ortaçağ Kentleri. Kökenleri ve Ticaretin Canlanması, Çev. Şadan Karadeniz, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Randet, M., Maltete, M., (1962), Fransa'da Bölge Tanzimi ve Yeni Komün Kuruluşları, Çev. A. Tolun, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Soysal, Mümtaz , (1987), 100 Soruda Anayasanın Anlamı, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
• Tekeli, İlhan, (1999), “Yerel Siyaset ve Demokrasi, Çoğulculuk ve Sivil Toplum”, Sivil Toplum İçin Kent, Yerel Siyaset ve Demokrasi Semineri, WALD Yayınları, İstanbul.
• Topal, A.Kadir, (2004), “Kavramsal Olarak Kent Nedir ve Türkiye’de Kent Neresidir?, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt, 6, Sayı:1.
• Tortop, Nuri, (1990), Yönetim Biliminin Temel İlkeleri, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Yalçındağ, Selçuk, (1998), “Belediyelerimiz ve Başkanları”, Türk İdare Dergisi, S. 421.