ALTINCI SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2007, Cilt: 6 Sayı: 22, 206 - 219, 01.05.2007

Ömer Çiftçi - Mehmet Akif Çeçen - Deniz Melanlıoğlu

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

ALTINCI SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, ders kitaplarında yer alan metinlerin önemli özelliklerinden biri olan okunabilirliklerini ölçmektir. Araştırmada 2006-2007 eğitim öğretim yılında ilköğretim altıncı sınıflarda okutulan ders kitaplarında bulunan şiir ve tiyatro metinleri dışındaki kırk altı düzyazının kelime ve cümle uzunlukları ile okunabilirlikleri ölçülmüştür. Bu ölçüm için Flesch’in Ateşman tarafından Türkçeye uyarlanan formülü kullanılmıştır. Metinlerin kelime ve cümle uzunlukları ile okunabilirlikleri, kitaba ve metnin bilgilendirici ya da öyküleyici olmasına göre tasnif edilmiştir. Öyküleyici metinlerin kelime ve cümle uzunluklarının bilgilendirici metinlere göre daha kısa olduğu, buna bağlı olarak okunabilirlik sayılarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, Türkçe ders kitapları, metin, okuma, okunabilirlik

Kaynakça

• Acarlar, F., Ege, P. ve Turan, F. (2002). Türk Çocuklarında Üstdil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma ile İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, S.50, ss.63-73.
• Ateşman, E. (1997). Türkçede Okunabilirliğin Ölçülmesi. Dil Dergisi, S.58, ss.71-74.
• Çeçen, M. A., Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Tür Ve Tema Açısından İncelenmesi. Millî Eğitim, S.173, ss.39-49.
• Dökmen, Ü., Dökmen Z. Y. (1988). İlkokul Kitaplarındaki Dilin ve Türkçeyi Kullanma Becerisinin Psikolojik Bir Yaklaşımla Değerlendirilmesi. Türk Dilinin Öğretimi Toplantısı 1-3 Ekim 1986 (ss.53-70). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Fry, E. (2002). Readability Versus Leveling: Both Of These Procedures Can Help Teachers Select Books For Readers At Different Stages. The Reading Teacher, S.56, ss.286-292.
• Göğüş, B. (1978). Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
• Güneş, F. (2000a). Çocuk Kitaplarının Okunabilirlik İlkeleri. Yaşadıkça Eğitim, S.67, ss.35-40.
• Güneş, F. (2000b). Çocuk Kitaplarının Okunabilirlik Ölçütleri Açısından İncelenmesi. 1. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu (ss.334-349). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi ve TÖMER Dil Öğretim Merkezi Yayınları.
• Güneş, F. (2003). Okuma-Yazma Öğretiminde Cümlenin Önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, S.13, ss.39-48.
• Kaçalin, M. S., Benzer, A. (2006). Müfredat Programlarında Okuma Eğitimi. Edebiyat, Edebiyat Öğretimi ve Deyişbilim Yazıları Cilt 2 (ss.420-428). Ankara: PegemA Yayınları.
• Kaya, Z. (1998). İş Eğitimi Kitaplarının Okunaklılığı. Eğitim ve Bilim, S.108, ss.30-35.
• MEB (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7, 8. Sınıflar) Taslak Basım. Ankara: Devlet Kitapları Genel Müdürlüğü.
• Özbay, M. (2003). Öğretmen Görüşlerine Göre İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, Ankara: Gölge Ofset Matbaacılık.
• School Renaissance Institute (2000). The ATOS Readability Formula for Books and How it Compares to Other Formulas (Report). ERIC ED449468.
• Sever, S. (2004). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sönmez, V. (2003). Metinlerin Eğitselliğini Saptamada Matematiksek Bir Yaklaşım (Sönmez Modeli). Eğitim Araştırmaları, S.10, ss.24-39.
• Tekbıyık, A. (2006). Lise Fizik I Ders Kitabının Okunabilirliği ve Hedef Yaş Düzeyine Uygunluğu. Kastamonu Eğitim Dergisi, C.14, S.2, ss.441-446.
• Tekşan, K. ve Güneş, M. (2006). İlköğretim II. Kademe Türkçe Öğretimi Kitaplarında Yer Alan Metinlerdeki Sözcüklerin Nitelik ve Nicelik Yönünden İncelenmesi. Dilbilim, Dil Öğretimi ve Çeviribilim Yazıları Cilt 1 (ss.458-465). Ankara: PegemA Yayınları.
• Temur, T. (2002). İlköğretim 5. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Bulunan Metinler İle Öğrenci Kompozisyonlarının Okunabilirlik Düzeyleri Açısından Karşılaştırılması. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Temur, T. (2003). Okunabilirlik (Readability) Kavramı. Türklük Bilimi Araştırmaları, S.13, ss.169- 172.
• Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Kelime-Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, C.3, S.1, ss.87-101. İncelenen Kitaplar
• Altıntaş, G. ve Bursalıoğlu, Y. (2006). İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 6. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Erol, A., Altan, A., Arhan, S., Başar, S., Gülbahar, B., Kansu, S., Kazancıoğlu, Z. G., Özaykut, S., Öztürker, G., Serin, A., Yılmaz, D., Yurt, M. ve Yüksel, Y. (2006). İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 6. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kara, M., Kurt, M., Altay, J., Kara, S. ve Tekten, İ. (2006). İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 6. Ankara: A Yayınları.