KAMU İÇ BORÇLANMASININ BÜYÜME, FAİZ VE ENFLASYON ORANI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Yıl 2008, Cilt: 7 Sayı: 25, 170 - 196, 01.08.2008

Murat Demir Ersan Sever

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

KAMU İÇ BORÇLANMASININ BÜYÜME, FAİZ VE ENFLASYON ORANI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Öz

Kamu borçlanmasının makro ekonomik dengeler üzerindeki etkileri, gerek borçlanmanın nedenleri gerek borçlanmanın yol açtığı sonuçlar üzerine oldukça geniş bir literatür oluşturmuştur. Yüksek düzeylerdeki kamu iç borçlanması başta, faiz, enflasyon ve GSMH olmak üzere birçok makro ekonomik değişkendeki olumsuz gelişmenin nedeni olarak görülmektedir. Borçlanma, kamu açıklarının finansmanında üzerinde önemle durulan bir araç olmasının yanı sıra kimi zaman iktisat ve maliye politikalarının şekillenmesinde ve uygulanmasında ilgili strateji ve politikaların temel belirleyicilerinden biri olarak ortaya çıkmaktadır. Bu nitelikleri ile borçlanma doğrudan ve türev etkileriyle ekonomik değişkenlerin hemen tümü üzerinde farklı derinlikte de olsa etkili olmaktadır. Çalışmada kamu iç borçlanmasının temel makro ekonomik değişkenler üzerindeki etkisi kuramsal ve ampirik düzeyde incelenmektir. Burada Türkiye’ye ilişkin 1987-2007 dönemi kamu iç borçlanmasının söz konusu değişkenler üzerindeki uzun dönem etkileri Johansen ortak bütünleme testi kapsamında ve kısa dönem dinamikleri ise VEC modelleri kullanılarak elde edilen etki tepki fonksiyonları ile araştırılmaktadır. Türkiye pratiğinde ampirik sonuçlara bakıldığında kamu iç borçlanmasının faiz oranları, gayri safi milli hasıla ve enflasyon üzerinde olumsuz etkiye sahip olduğu görülmektedir

Anahtar Kelimeler

Kamu Borçlanması, GSMH, Faiz, Enflasyon, Johansen Ortak Bütünleme Testi

Kaynakça

• Akçay, Cevdet, Alper, Emre, Özmucur, Süleyman, (1996) “Budget Deficit, Money Supply and Inflation: Evidence from Low and High Frequency Data for Turkey”, Bogazici University Department of Economics, www.econ.boun.edu.tr/papers/pdf/wp_01- 12.pdf
• AmirKhalkhali, Saleh, Dar, Atul and AmirKhalkhali, Samad, (2002). “Government Size, Factor Accumulation, and Economic Growth: Evidence From OECD Countries”, Journal of Policy Modeling, 24, 679–692.
• AmirKhalkhali, Saleh, Dar, Atul, and AmirKhalkhali, Samad, (2003). “Saving–Investment Correlations, Capital Mobility and Crowding out: Some Further Results”, Economic Modelling, 20,1137–1149.
• Ardagna, Silvia, Caselli, Francesco, and Lane, Timothy, (2004). “Fiscal Discipline And The Cost Of Public Debt Service: Some Estimates For Oecd Countries” NBER Working Paper Series, 10788, Http://www.NBER.Org/Papers/W10788,
• Argimon, Isabel, Gonzalez-Paramo, Jose M., Roldan,Jose M, (1997) “Evidence of Public Spending Crowding-out From a Panel of OECD Countries”, Applied Economics, 29(8), 1001-1010.
• Ateş Gürkan, (2002). Borç Yönetim Ofisi ve Türkiye Uygulaması Üzerine Bir Çalışma, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü,
• Ataç, Beyhan, (2002).Maliye Politikası: Gelişimi, Amaçları ve Uygulama Sorunları, Anadolu Universitesi, Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Vakfı Yayınları
• Bade, Robin and Parkin, Michael, (1985). “Central Bank Laws and Monetary Policy,” Unpublished Manuscript, University of Western, Ontario.
• Bahmani-Oskooee, Mohsen, (1999). “Do Federal Budget Deficits Crowd Out or Crowd In Private Investment? Journal of Policy Modeling, 21(5), 633–640.
• Barseghyan, Levon (2005), “Crowding out and the Rate of Return on Capital in Japan”, Japan and the World Economy 1-20.
• Benigno, Pierpaolo, Misalse, Alessandro, (2004). “High Public Debt in Currency Crises: Fundamentals Versus Signaling Effects”, Journal of International Money and Finance, 23, 165–188
• Buchanan,James M, (1997). “The Balanced Budget Amendment: Clarifying the Arguments”, Public Choice, 90(1-4), 117-138
• Chouraqui, Jean-Claude, Jones, Brian and Montador, Robert Bruce, (1986). “Public Debt in a Medium-Term Context and Its Implications For Fiscal Policy”, OECD Department of Economics and Statistics, Working Papers, Monetary and Fiscal Policy Division.
• Clements, Benedict, Bhattacharya, Rina and Nguyen, Toan Quoc, (2003). “External Debt, Public Investment, and Growth in Low-Income Countries”, IMF Working Paper Fiscal Affairs Department, 249, 1-24.
• Clements, Benedict, Bhattacharya, Rina, Nguyen, Toan Quoc, (2005). Can Debt Relief Boost Growth in Poor Countries?International Monetary Fund, Economic Issues No 34.
• Cordella, Tito, Ricci, Luca Antonio and Ruiz-Arranz, Marta, (2005) “Debt Overhang or Debt Irrelevance? Revisiting the Debt-Growth Link” IMF Working Paper No. 223
• Dakurah, A. Henry, Davies, Stephen P., Sampath, Rajan K., (2001). “Defense Spending and Economic Growth in Developing Countries A Causality Analysis”, Journal of Policy Modeling, 23, 651–658.
• Engle R. F and Granger, C.W.J., (1987). “Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, 55, 251-276.
• Eric, Engen, Glenn, Hubbard, R., (2004). “Federal Government Debt and Interest Rates”:. NBER Working Paper,Http://www.NBER.Org/Papers/W10681
• Erol, Ümit, (1998) “Kamu Açıkları ile Enflasyon Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, Türkiye’de Kamu Ekonomisi ve Mali Kriz, XII. Maliye Sempozyumu, Mayıs 1997, Antalya, Emek Matbaacılık, İstanbul.
• Friedman, Benjamin M. (2005), “Defıcıts And Debt In The Short And Long Run”, NBER Working Paper Series, No. 11630, Http://www.NBER.Org/Papers/W11630
• Ghatak, Anita,Ghatak, Subrata, (1996). “Budgetary Deficits and Ricardian Equivalence: The Case of India, 1950–1986”, Journal of Public Economics, 60(2), 267-282.
• Gill, Indermit, Pinto, Brian, (2005).“Public Debt in Developing Countries: Has The Market- Based Model Worked?”. World Bank Policy Research Working Paper 3674.
• Granger, C. and Newbold, P. (1974), “Spurious Regression in Econometrics”, Journal of Econometrics, 2, 111-120.
• Granger, C. W. J (1981) “Some Properties of Time Series Data And Their Use İn Econometric Model Specification”, Journal of Econometrics, 16,121-130.
• Islam, Asadul, (2005) Domestic Public Debt: Issues and Trends, Seminar on National Budget for 2005-06 and PRSP Bangladesh Institute of Development Studies.
• Johansen, S., Juselius, K., (1990). “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration With Application to the Demand for Money” Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52, 169-210.
• Johansen, Soren, (1988), “Statistical Analysis of Cointegration Vectors.” Journal of Economic Dynamics and Control, 12, 231-254.
• Leibfritz, Willi, Roseveare, Deborah and Van Den Noord, Paul, (1994). “Fiscal Policy, Government Debt And Economic Performance” OECD Economics Department Working Papers, 144, 1-87.
• Mahmut Duran, (1996) “Kamu Finansman Açıklarının Optimal Finansmanı”, Kamu Kesimi Finansman Açıkları, X. Maliye Sempozyumu, Mayıs 1994, Antalya, İstanbul Üniversitesi Basımevi No 554, İstanbul.
• Marty, Alvin L. (1968) “The Optimal Rate of Growth of Money”, The Journal of Political Economy, 76(4), 865-873.
• Montanino Andrea and Mršnik Marko, (2004). “Long-term sustainability of public finances in EU countries: where do we stand?, Economic analysis from the European Commission’s Directorate-General for Economic and Financial Affairs.
• Mylonas, Paul (2000). "New Issues in Public Debt Management: Government Surpluses in Several OECD Countries, the Common Currency in Europe and Rapidly Rising Debt in Japan" OECD Publishing OECD Economics Department Working Papers, No. 239, 1-33.
• Nabende, Anthony Bende and Slater, Jim, (2003). "Private Capital Formation: Short− and Long−Run Crowding−in (out) Effects in ASEAN, 1971−99" Economics Bulletin, 3 (27), 1−16
• Rosen, Harvey S., (1998).Public Finance, Fifth Edition, , Irwin McGraw-Hill. United States
• Scitovsky T. and Scott, M., (1970). Industry and Trade in Some Developing Countries: A Comparative Study, Oxford University Press, London.
• Sonat, Arslan, (1996) “Kamu Kesimi Finansman Açıkları ve Dış Denge”, Kamu Kesimi Finansman Açıkları, X. Maliye Sempozyumu, Mayıs 1994, Antalya, İstanbul Üniversitesi Basımevi No 554, İstanbul.
• T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, (2005).Kamu Borç Yönetimi Raporu, Ankara.
• Tanzi, Vito, Schuknecht, Ludger, (2000). Public Expenditures in the 20th Century: A Global Perspective, Cambridge University Pres, Cambridge