SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE GÖÇ KONUSUNUN İŞLENİŞİNDE HALK TÜRKÜLERİNİN KULLANILMASI (ÖRNEK BİR ÇALIŞMA)

Yıl 2008, Cilt: 7 Sayı: 26, 112 - 127, 01.09.2008

Kamile Gülüm Kadir Ulusoy

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE GÖÇ KONUSUNUN İŞLENİŞİNDE HALK TÜRKÜLERİNİN KULLANILMASI (ÖRNEK BİR ÇALIŞMA)

Öz

Bu çalışma halk türkülerinden faydalanarak sosyal bilgiler dersinde göç konusunun işlenmesine bir
örnek teşkil etmektedir. Çalışmanın amacı çevresel koşulların toplumun kültürünü doğrudan etkilediği
gerçeğinden hareketle halk türkülerinde geçen sözlerin beşeri olay ve faaliyetlerle ilişkisini ortaya koymak ve
aynı zamanda dersin işlenişi sırasında öğrencilerin derse katılımlarını sağlamaktır. Çalışma, Adıyaman
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde okuyan 80 öğrenci üzerinde
gerçekleştirilmiştir.
Nitel olarak yapılan bu araştırma için gerekli olan veriler daha çok gözlem ve test sonuçlarının
yorumlanmasına dayanmaktadır. Çalışma bir deney grubu ve bir de kontrol grubu olmak üzere iki ayrı grup
üzerinde yapılmıştır. Deney grubuna halk türküleri içinde göç konusunun işlenebilmesine uygun olduğu
düşünülen “Gine Kısmet Çekti Gurbet Ellere’,’Yokluk Beni Mecbur Etti’,’A İstanbul Sen Bir Han
mısın’,’Ağlama gözlerim Mevlam Kerimdir’’ Yârim İstanbul’u Mesken mi Tuttun’ isimli beş örnek türkü
seçilerek bilgisayar ekranında yansıtılmış ve öğrencilerin, soru sorma, yorumlama tahminde bulunma uygulama,
kendine ait çıkarımlarda bulunma ve değerlendirme aşamaları adım adım izlenerek konu işlenmiştir. Kontrol
grubunda ise aynı konu düz anlatım yöntemiyle işlenmiştir.
Çalışmanın sonucunda yapılan değerlendirmede deney grubundaki öğrencilerin türkü sözlerinden
hareketle göçlerin neden ve sonuçları hakkında kültürel, sosyal, coğrafi ve ekonomik özellikleri daha iyi
anladıkları ve açıkladıkları görülmüş; kontrol grubunda ise kültürel ve sosyal özellikleri tam olarak
anlayamadıkları ve açıklayamadıkları görülmüştür. Ayrıca türküler kullanılarak yapılan uygulamaya öğrencilerin
diğer gruba göre derse daha fazla katıldıkları görülmüştür.
Sonuçta, bu tür çalışmaların sosyal bilgiler derslerindeki diğer konular için de yapılabileceği ve
öğrenmeye olumlu katkısı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Halk Türküleri, Coğrafya, Kültürel Değerler, Göç, Sosyal Bilgiler Öğretimi, Tarih