ÖRGÜTSEL ÇATIŞMA YÖNETİMİ VE İŞ TATMİNİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ: KONAKLAMA İŞLETMELERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2009, Cilt: 8 Sayı: 27, 36 - 56, 01.01.2009

Engin Üngüren Funda Cengiz Seden Algür

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

ÖRGÜTSEL ÇATIŞMA YÖNETİMİ VE İŞ TATMİNİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ: KONAKLAMA İŞLETMELERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu çalışma konaklama işletmelerinde çalışanların iş tatmin düzeylerinin belirlenmesi ve belirlenen düzeylerin örgütsel çatışma yönetimi stratejileri üzerindeki etkisinin saptanması amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Alanya bölgesinde bulunan beş yıldızlı konaklama tesislerinin çeşitli bölümlerinde çalışan bölüm yöneticileri, bölüm yöneticilerinin yardımcıları ve bölüm çalışanları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Rahim tarafından geliştirilmiş olan “Örgütsel Çatışma Envanteri II” ve Spector’un geliştirmiş olduğu “İş Doyumu Anket”i uygulanmıştır. Çalışanların iş doyumlarını belirlemek için, iş doyum ölçeği sonucunda elde edilen puanlara kümele analizi uygulanmıştır. Kümeleme analizi sonucunda ortaya çıkan grupların örgütsel çatışma yönetiminde uyguladıkları stratejilerin farklılaşıp farklılaşmadığını belirleyebilmek amacıyla diskriminant (ayırma) analizi uygulanmıştır. Araştırmada konaklama işletmelerinde çalışanların örgütsel çatışmada uyguladıkları çatışma stratejilerinin, iş tatmin durumlarını belirlemede önemli bir ayırıcı fonksiyona sahip olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

İş tatmini, örgütsel çatışma, konaklama işletmeciliği

Kaynakça

• Akıncı, Z. (2002). Turizm Sektöründe İşgören İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (4): 1-25
• Akkirman, A.,D. (1998). “Etkin Çatışma Yönetimi Ve Müdahale Stratejileri” D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi, 13(2):1-11.
• Akoğlan-Kozak, M. (2001). “Türkiye`de Konaklama Sektöründe Çalışan Kadınların Tükenmişlik Durumları Üzerine Bir Araştırma”, Turizm Akademik, 2: 11-19.
• Aktaş, A., Ehtiyar, R. M(1995) “Otel İşletmelerinde Çalışan Personelin İş Tatmini ve Örgütsel Gereksinimlerini Belirlemeye Yönelik Antalya Yöresinde Yapılan Bir Araştırma”, Adnan Menderes Üniversitesi VI. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitapçığı
• Altman, L.A. VE Brothers, L.R.(1995). “Career Longevity of Hospitality Graduates, FIU Hospitality Review, 13(2):77-83.
• Asunakutlu, T., Safran, B. (2004). “Kültürel Farklılıklardan Kaynaklanan Çatışmalara Yönelik Bir Araştırma (Marmaris Turizm Sektörü Örneği)”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (1): 26-49.
• Bayrak, Ç. (1996), “Örgütlerde Çatışma Üzerine Düşünceler”, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:6, Sayı:1, 17-27.
• Buick, I.,Thomas, M. (2001), “Why do Middele managers In Hotels burn-out?” International Journal of Contemporary Hospitality Management, 13(6):304-309.
• Canıtez, M. Yeniçeri, T. (2007). İhracat Performansı Düşük Olan Kobiler İle Yüksek Olan Kobilerin Farklılıklarını Belirlemeye Yönelik Bir Pilot Araştırma, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 29: 113-134
• Casodo, M.,A. (1992) “Student Expectations of Hospitality Jops”, Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 33 (4): 80-82.
• Ceylan, A., Ercan, E., Alpkan L. (2000) “Çatışmanın Sebepleri Ve Yönetimi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi 1(2): 39-51
• Crossman, A., Abou-Zakı, B. (2003). Job Satisfaction and Employee Performance of Lebanese Banking Staff. Journal of Managerial Psychology, 18 (4), pp.368-376
• Currivan, D.B. (1999). The Causal Order of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Models of Employee Turnover. Human Resource Management Review, 9(4), 495-524.
• Çetinkaya, A., Özbaşaran, F.2(004). Üniversite Hastanesinde Görev Yapan Hemşirelerin İş Doyumu Düzeyleri Ve Etkileyen Faktörler, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 20 (1) : 57-76.
• Çam,O., Akgün, E., Gümüş, A., B., Bilge, A., Keskin, G.Ü., (2005). “Bir Ruh Sağlığı Ve Hastalıkları Hastanesinde Çalışan Hekim Ve Hemşirelerin Klinik Ortamlarını Değerlendirmeleri İle İş Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6:213-220
• Düşükcan, M. (2003). “Örgütsel Çatışma Ve Çatışma Yönetimi Sürecinde Örgütsel İletişimin Etkinliği: Kuramsal ve Uygulamalı Bir Çalışma”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Early, P.C., ve Gibson C.B. (1998). “Taking stock in our progress on individualism-collectivism: 100 years of solidarity and community”. Journal of Management,24, 3, 265-304.
• Earnest, G.W., Mccaslin, N.L. (2000), “Extension Administrators Approach to Conflict Management: A Study of Relationship Between Conflict Management Styles and Personality Type”, Journay Of Agricultural Education, 35(3):18-22.
• Erdoğan, İ. (1999). İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, Dönence Basın Yayın, İstanbul.
• Eren, E. (2000), Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., Baskı, İstanbul
• Frıday, S.S., Frıday, E. (2003). Racioethnic perceptions of job characteristics and job satisfaction. Journal of Management Development, 22 (5), pp.426-442.
• Gedikli, N., Balcı, G. (2005), “Doğa Sporları Kulüplerinde Örgütsel Çatışmanın Nedenleri Ve Kullanılan Çatışma Yönetimi Stratejileri” Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, III (1) 35-45
• Graham, R., (1994), Mary Parker Follett- Prophet of Management, Harvard Business Pres, USA.
• Hiemstra, S.J., “Employment Polices and Practies In the Longign Industry”, International Journal of Hospitality Management, 9(3), (1990), 207-221.Hinkin, T.R., Tracey, J.B. (2000). “The cost of turnover” The Cornell HRA Quarterly, June: 14-21.
• Iverson, R.D., Deery, M. (1997), ``Turnover culture in the hospitality industry'', Human Resource Management Journal, Vol. 7 No. 4, pp. 71-82.
• İslamoğlu, G., Börü, D., (2007) “Esenlik (Well-Being) Ve Çatışmayı Ele Alış Tarzı”, Öneri Dergisi, Sayı: 27, 61-81
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli istatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.Ankara.
• Kantarcı, K. (1997). Otel İşletmelerinde İş Tatminin Ölçülmesi ve İşgören Performansına Etkileri. Basılmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Karataş, S. (2007) “Afyonkarahisar İli Merkez İlköğretim Okullarında Görev Yapan Sınıf Ve Branş Öğretmenlerinin Kurum İçi Çatışmaları Yönetim Biçemine İlişkin Görüşleri”, Bilim Eğitim Düşünce Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, (http://www.universite-toplum.org)
• King, B., Mckercher, B., Waryszak, R., (2003). “A comparative study of hospitality and tourism graduates in Australia and Honh Kong”, The International Journal of Tourism Research, 5-6 Nov/Dec : 409-420.
• Koko, J., Guerrier, Y. (1994). “Overedication, Underemployment And Jop Satisfaction: A Study Of Finnish Hotel Receptionist”, International Journey of Hospitality Management, , 13(4): 375- 386.
• Kunaviktikul, W., Nuntasupawart, R., Srisuphan, W., Booth, R.Z., (2000), “Relationships Among Conflict, Conflict Management, Job Satisfaction, Intent to Stay, and Turnover of Professional Nurses In Thailand”, Nursing and Healty Scienced, Vol.:2, 2-16.
• Kurçel, M.A. (2005).Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Hekimlerinin iş Doyumu Ve Tükenmişlik Düzeyleri, Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2(3): 10-15.
• Kurçel, M.A. (2005).Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Hekimlerinin iş Doyumu Ve Tükenmişlik Düzeyleri, Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2(3): 10-15.
• Kusluvan, S., KuşluvaN, Z., (2000). “Perceptions and attitudes of undergraduate tourism students towards working in the tourism industry in Turkey”, Tourism Management, 21: 251-269.
• Kuşluvan, S., Kuşluvan, Z., (2004). “Turizm İşetmelerinde İşgören Devri: Anlamı, Türleri ve Nedenleri”, SOİD Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 1(1): 28-36.
• Ladkin, A., Riley, M. (1996). “Mobility and Structure in the carer paths of UK hotel managers: A Labour Market Hybrit of the Bureaucratic Model”, Tourism Management, 17(6), 443-454.
• Lam, T. Zhang, H., Baum, T. (2001). “An Investigation Of Employees' Job Satisfaction: The Case Of Hotels In Hong Kong”, Tourism Management 22 (2001) 157}165
• Leung, K., & Lind, E. A. (1986). “Procedural justice and culture: Effects of culture, gender, and investigator status on procedural preferences”, Journal of Personality and Social Psychology, 50, 1134–1140.
• Medcalf, H., Unwick, L.D. (2003). Dynamic Administration: The Collected Papers of Mary Parker Follett, Vol. III, Harper&Brother Publishers, New York&London
• Mirzeoğlu, N. (2005), “Örgütsel Çatışma Ve Yönetimi: Spor Eğitimi Veren Yükseköğretim Kurumlarında Bir Uygulama”, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, III (2), 51-56
• Niederauer, S., (2006). “Üniversite Üst Düzey Yöneticilerinin Kişilik Tipleri Ve Örgütsel Çatışma Çözme Stilleri” Yayınlanmamış Doktora Tezi,Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Oshagbemı, T. (2000): “Satisfaction with Co-Workers’ Behaviour”, Employee Relations, 22 (1), 88-106.
• Özden Y. (2002). Eğitimde Yeni Değerler, Pegem Yayıncılık, Ankara
• Özkalp, E., Kırel, Ç., (2001), Örgütsel Davranış, Anadolu Üniversitesi Eğitim ve Sağlık Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı, Eskişehir.
• Özmen, F. (1997). “Fırat ve İnönü Üniversitelerinde Örgütsel Çatışmalar ve Çatışma Yönetimi Yaklaşımı”,Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ
• Pondy, L.R. (1967). “Organization Conflict: Concepts and Models”, Administrative Science Quarterly, 12(2): 296-320
• Rahim,M.A., Nace R.M., Shapiro, D.L (2000) “Do Justice Perceptions Influence Styles of Handling Conflict With Supervisors ? : What Justice Perceptions, Precisely?” The International Journal of Conflict Management, Cilt: 11, no.1, s.9-31
• Sarı, S., (2005) “İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerine Çatışma Çözümü Becerilerinin Kazandırılmasında Akademik Çelişki, Değer Çizgisi Ve Güdümlü Tartışma Yöntemlerinin Etkisi” Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı, Adana
• Sevimli, F. İşcan, Ö.F. (2005). Bireysel Ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu, Ege Akademik Bakış Dergisi , 5(1): 55-65.
• Silva, P. (2006). “Effects of disposition on hospitality employee job satisfaction and commitment” International Journal of Contemporary Hospitality Management Vol. 18 No. 4, 2006 pp. 317- 328
• Sims, R.,R. (2002). Managing Organizational Behavior, Quorum Books
• Siu, V., Tsang, N., Wong, S., “What Motivates Hong Kong’s Hotel Employees?”, The Cornell H.R.A.,Quartely, October, (1997), 44-49.
• Sökmen, A., Yazıcıoğlu, İ., (2005), “Thomas Modeli Kapsamında Yöneticilerin Çatışma Yönetimi Stilleri Ve Tekstil İsletmelerinde Bir Alan Araştırması” Ticaret ve Turizm Egitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 1, 1-19.
• Spector, P. E. (1985). Measurement of Human Service Staff Satisfaction: Development of the Job satisfaction Survey, Amerikan Journal of Comumunity Psychology, 13(6): 693-713.
• Sun, Ö.H. (2002). İş Doyumu Üzerine Bir Araştırma: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü Ankara.
• Tett, Robert P. Ve Meyer, John P. (1993). Job Satisfaction, Organizational Commitment, Turnover Intention and Turnover: Path Analyses Based on Meta-Analytic Findings. Personnel Psychology, 46(2), 259.
• Ting-toomey, S., Gao, G., Trubisky, P., Yang, Z. (1991), “Culture, face maintenance, and styles of handling interpersonal conflicts: a study in five cultures”, International Journal of Conflict Management, Vol. 2 No. 4, pp. 275-96.
• Tjosvold, D. (1991). The Conflict Positive Organization: Stimulate Diversity and Create Unity (Addison-Wesley series on organization development), NewYork Addison, Wesley Publishing Company
• Toker, B. (2007). Demografik Değişkenlerin İş Tatminine Etkileri: İzmir’deki Beş Ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8 (1) 2007, 92-107
• Tütüncü, Ö. (2000). “Karayolu Ulaştırma İşletmelerinde İşten Ayrılma Eğiliminin Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2(4): 106-120.
• Uçkun, C.G., Pelit, E. (2004). Otel İşgörenlerinin İş Doyumlarının Önemi Ve Akçakoca’da Yerleşik Yıldızlı Otel İşletmeleri İşgörenleri Üzerinde Bir Uygulama., Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 39-59.
• Uysal, G. (2003) “Rol Farklılaşmasının İletişime Etkisi Ve Johari Modeli”, C.Ü. İksisadi ve İdari İlimler Dergisi, 4(1):137-148
• Walmsley, A. (2004). “Assessing Staff Turnover: A View From The English Riviera”, The International Journal of Tourism Research, 4(6), 275-287.
• Wang, G., Ring, R., Kolessek, A. (2007), “Antecedents and Management of Conflict: Resolution Styles of Chinese Top Managers In Multiple Rounds of Cognitive and Affetive Conflict”, International Journal pf Conflict Management, 1(18), 74-97.
• Zopiatis, A., Constanti, P. (2007). “Human resource challenges confronting the Cyprus hospitality industry”, EuroMed Journal of Business, Vol. 2 No. 2, 2007 pp. 135-153