OTEL İŞLETMELERİNDE MOTİVASYON FAKTÖRLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2009, Cilt: 8 Sayı: 28, 212 - 236, 01.02.2009

Hüseyin Alkış Yüksel Öztürk

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

OTEL İŞLETMELERİNDE MOTİVASYON FAKTÖRLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Konaklama işletmeleri için işgörenlerin davranışları müşteriyi doğrudan etkilediği için önemlidir.
Motivasyon araçlarının temel amacı da bu davranışları olumlu yönde kullanmalarını sağlamak ve olumlu
davranışların devamlılığını sağlamaktır. Bu araştırmanın amacı; dört ve beş yıldızlı konaklama işletmelerinde
bulunan işgörenlerin otelin özelliklerine göre onları motive eden faktörleri Herzberg Çift Faktör teorisi açısında
belirlemektir.
Araştırma, Herzberg Çift Faktör Motivasyon Teori’sinde belirlemiş olduğu farklı 13 kriteri; Ankara,
İntanbul, İzmir, Muğla ve Nevşehir bölgelerinde bulunan dört ve beş yıldızlı otel işletmelerindeki işgörenler
uygulanmıştır. Çoklu regresyon, F testi, ANOVA ve Student t testinde uygulanmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre; konaklama işletmelerinde işgörenlerin motivasyonu için en önemli faktör;
sosyal yaşantı ve kariyer yapma imkanlarıdır. Ayrıca, dışsal motivasyon faktörleri etkili olmakla birlikte, içsel
motivasyon faktörleri işgören motivasyonunda daha etkil olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Motivasyon, Hijyen, İşgören, Konaklama İşletmeleri

Kaynakça

• AKÇADAĞ ve ÖZDEMİR, (2005). İnsan Kaynakları Kapsamında 4 ve 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde İş Tatmini: İstanbul’da Yapılan Ampirik Bir Çalışma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (2), 167-193.
• AKINCI, Z., (2002). Turizm Sektöründe İşgören İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (4), 1-25.
• ARDIÇ, K. ve BAŞ, T (2001). Kamu ve Vakfı Üniversitelerindeki Akademik Personelin İş Tatmin Düzeyinin Karşılaştırılması, 9. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler: İstanbul, 511–540.
• ARVEY R. D., BOUCHARD T. J., NANCY L. S. ve LAUREN M. A. (1989). Job Satisfaction: Environmental and Genetic Components, Journal of Applied Psychology, 74, 187–192.
• BARUTÇUGİL, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• BASSET-JONES, N., LLOYD, G.F. (2005), "Does Herzberg's Motivation Theory Have Staying Power?", The Journal of Management Development, Vol. 24 pp.929-43.
• BATMAN, O. ve YILDIRGAN, R., (2001). Konaklama İşletmelerinde Önbüro Yönetimi ve Önbüro Otomasyon Sistemleri. (Editör: Burhanettin ZENGİN). Adapazarı: Değişim Yayınları.
• BUCHANAN ve HUCZYNSKI, A., (2004). Organizational Behaviour, Fifth Edition, Spain: Mateu-Cromo, Artes Graficas.
• CANNON, J.C. (1994). lssues in Sampling ve Sample Design - A Managerial Perspective, Travel, Tourism, and Hospitality Research: A Handbook For Manager ve Researcher, Ritchie, J. ve Goeldner, C. (Ed.), 131-143. New York: John Wiley.
• CARSON, M.C., (2005). A Historical view of Douglas McGregor’s Theory Y, Management Decision, 43(3), 450-460.
• CASTILLO, J.ve CANO, J (1999).The Principal Components of the Motivator-hygiene Theory of Ohio Agricultural Education Teachers, Annual National Agricultural Education Education Research Conference, 308-321
• CERTO, S.C. (1997). Modern Management, New Jersey: Prentice Hall.
• CHAMPOUX, J.E. (2006). Organizational Behavior, Third Edition, United States of America: Thomson South-Western.
• CURRAN, J. ve STANWORTH, J. (1981). A New Look at Job Satisfaction in the Small Firm, Human Relations, 34, 343-65.
• ÇETİNER, E. (1995). Konaklama İşletmelerinde Yönetim Muhasebesi. Ankara: Tutibay Yayınları.
• DESANTIS, V. ve DURST, S. (1996). Comparing Jab Satisfaction Among Public and a Pravite Sector Employees, American Review of Public Adminisration, 26, 327-344.
• DRUCKER, P.F. (1994). Yönetim Görevleri, Sorumlulukları, Uygulamaları (İngilizceden
• Çeviren: Fatoş DİLBER), Ankara: ODTÜ Yayınları.
• EMMERT, M. ve TAHER, W. (1992). Public Sector Professionals: The Effects of Public Sector Jobs On Motivation , Job Satisfaction ve Work Involvement, American Review of Public Adminisration, 22, 37-49.
• EREN, E. (1998). Yönetim ve Organizasyon. (4. Basım).İstanbul: Beta Yayınları.
• EREN, E. (2004). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, (8. Basım). İstanbul: Beta Yayınları.
• EREZ, M. (1994). Toward a Model of Cross-Cultural Industrial ve Organizational Psychology, Handbook of Industrial and Organizational Psychology (559-608), H.C.Triveis, M.D. Dunette, L.M. Hough (Ed.), Palo Alto, CA: Consulting Psycholgist Press.
• EZZEDEEN, S. R. (2003), Research Note on Job Satisfaction. Pennsylvania: The Pennsylvania State University.
• GEORGE, D. (2002). The Adverse and Positive Effects of Change on Employee Motivation Driven by New Information Systems Development in the Workplace. March 2002, www.livewiredg.myby.co.uk/portfalio. ( 14.9.2007).
• GEORGE, J.M. ve JONES, G.R. (2002). Organizational Behavior, Third Edition, New Jersey: Pearson Education, Inc., Upper Saddle River.
• GRIFFIN, M. L. (2001). Job Satisfaction Among Detention Officers: Assessing the Relative Contribution of Organizational Climate Variables, Journal of Criminal Justice, 29- 33.
• GRIFFIN, R. W. ve EBERT, R. J. (2004). Business, Seventh Edition, New Jersey: Pearson Education, Inc.
• GÜRÜZ, D. ve GÜREL, E. (2006). Yönetim ve Organizasyon, Ankara: Nobel Yayınları.
• HERZBERG, F., MAUSNER, B. ve SNYDERMAN B.B. (1959). The Motivation to Work, New Jersey: Transaction Publishers (Originally Published in 1959 by John Wiley & Sons, Inc.).
• HERZBERG, F. (1965). The New Industrial Psychology, Industrial and Labour Relations Review, 18, 364-376
• HERZBERG, F. (1968). One More Time: How Do You Motivate Employees?, Harvard Business Review, 46, 53-62
• HODGSON, W. (1997). The IEBM Habdbook of Organizational Behavior, Londan: International Thomson Business Press.
• HOUSE, R. J., SHANE, S.A ve HEROLD, D.M. (1996). Rumors of The Death of Dispositional Research Are Vastly Exaggerated, Academy of Management Review, 21, 203-224.
• ILIES, R. ve JUDGE, T.A. (2002). Understveing The Dynamic Relationships Among Personality, Mood Ve Job Satisfaction: A Field Experience Sampling Study, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 89, 1119-1139.
• JUDGE, T. ve BONO, J.E. (2001). Relationship of Core Self-Evaluations Traits-Self-Esteem, Genealized Self-Efficacy, Locus Control, Ve Emotional Stability-with Job Satisfaction ve Job Performance: A Meta Analysis, Journal of Aplied Psychology, 86, 80-92.
• JUDGE, T., HELLER, A. D. ve MOUNT, M.K. (2002). Five-Factor Model of personelty ve Job Satisfaction: A Meta-Analysis, Journal of Applied Psychology, 87, 530-541.
• KOÇEL, T. (2003). İşletme Yöneticiliği, İstanbul: Beta Yayınları.
• LINDNER, J.R. (1998). Understveing Employee Motivation, Journal of Extension, 36, s. 1-6. http://www.jeo.org/jeo/1998June/rb3.html. Erişim Tarhihi: 18.08.2007.
• MAIDANI, E. A. (1991). Comparative Study Of Herzberg's Two-Factor Theory of Job Satisfaction Among Public and Private Sectors, Public Personnel Management, 20, 441-448.
• MCGREGOR, M.D. (1985). The Human Side of Enterprise: 25th Anniversary Printing, New York NY: Mc Graw-Hill
• MOORHEAD, G. ve GRIFFIN, R. W. (2004). Organizational Behavior, Seventh Edition, Boston: Houghton Mifflin Company.
• MOUNT, K.M., HELLER, D. ve JUDGE, T.A., (2002). Five-Factor of Personality ve Job Satisfaction: A Mate-Analysis, Journal of Applied Psychology, 87, 530-541.
• MOTOWIDLO, S. J. (1996). Orientation Toward the Job and Organization: A Theory of Individual Diferences in Job Satisfaction, K.R.Murphy (Ed.), Individual Diferences ve Behavior in Organizations:175-208. San Francisco:Jossey-Bass.
• NAHAVVEI, A. ve MALEKZADEH, A.R. (1999). Organizational Behavior, New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
• NICHOLSON, N. (1998). Encyclopedic Dictionary of Organizational Behavior, Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
• OSHAGBEMI, Titus, (1998). The Impact of Age on The Job Satisfaction of University Teacher, Research in Education, 59, 95 – 108.
• OSHAGBEMI, T. (2000). Is Length of Service Related to the Level of Job Satisfaction? International Journal of Social Economics, 27, 205 - 217.
• ÖZÇELİK, D.A. (1989) Test Hazırlama Kılavuzu, ÖSYM Eğitim Yayınları 5, Ankara.
• ÖZMEN, Ö., KATRİNLİ, E. ve ATABAY, G. (1991). Otel İşletmelerinde Çalışan Personelin İşin Özelliklerine ve Kişilik Tiplerine Göre İş Doyumlar, Kuşadası: (21/23 Kasım 1991). 2. Ulusal Turizm Kongresi.
• RUTHANKOON, R ve OGUNLANA, S.O., (2003). Testing Herzberg’s Two-Factor Theory in The Thai Construction, Engineering, Construction Ve Architectural Management, 10(5), 333-341.
• ROBBINSON, S.P., (1998). Organizational Behavior, New Jersey: Prentice-Hall International Inc., Upper Saddle River.
• STAW, B. M. ve ROSS, J. (1985). Stability in the Midst of Change: A Dispositional Approach to Job Attitudes. Journal of Applied Psychology, 70, 469-480.
• STAW, B. M., BELL, N.F. ve CLAUSEN, J.A. (1986). The Dispositional Approach to Job Attitudes: A Lifetime Longitudional Test, Administrative Science Quarterly, 31, 437-453.
• ŞİMŞEK, M. Ş., AKGEMİCİ, T. ve ÇELİK, A. (2003). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Konya: Adım Matbaacılık ve Ofset.
• TEPECİ, M. ve BARTLETT, A.L.B. (2002). The Hospitality Industry Culture Profile: A Measure of Individual Values, Anizational Culture and Person Organization Fit as Predictors of Job Satisfaction and Behavioral Intentions, The International Journal of Hospitality Management, 21, 151-171.
• TOKER, B. (2007). Demografik Değişkenlerin İş Tatminine Etkileri: İzmir’deki Beş ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 92-107.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2006). Turizm İstatistikleri Bülteni, Ankara.
• UYARGİL, C. (1988). İş Tatmini ve Bireysel Özellikler, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları.
• WEISS, H. M. ve. CROPANZANO, R (1996). Affective Events Theory: A Theoreticel Discussion of The Structure, Causes ve Concequences of Affective Experiences at Work, Research in Organizational Behavior, 18, 1-74.
• WEISS, D.J., DAWIS, R.V., ENGLVE, G.W. ve LOFQUIST, L. H. (1967). Manual for the Minnesota Satisfaction Questionare. Minnesota Studies in Vocational: XXII. Minneapolis, MN: University of Minnesota.
• WILSON, F. D. (2004). Organizational Behaviour and Work, Second Edition, New York: Oxford University Press Inc.
• YAMANE, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri. (İngilizceden Çeviren: Alptekin ESİN, M. Akif BAKIR, Celal AYDIN ve Esen GÜRBÜZSEL). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• YAVUZ, Ercan, (2008). Dönüşümcü Liderlik ve Etkileşimci Liderlik Davranışının Örgütsel Bağlılığa Etkisinin Analiz, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
• YILDIRIM, F. (1996). Banka Çalışanlarında İş Doyumu ve Algılanan Rol Çatışması ile Tükenmişlik Arasındaki İlişki, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).