AN EMPIRICAL RESEARCH TO DETERMINE STRESS SOURCES, SYMPTOMS AND RESULTS OF TRAVEL AGENCY EMPLOYEES IN ANTALYA

Yıl 2010, Cilt: 9 Sayı: 33, 41 - 64, 01.07.2010

İrfan Özcan Özer Alpar Ayşegül Ciğer Seden Algür

Öz

Stress is defined as "disease of our age". Stress that is shown as reason of many physical and physicological sickness, effects employees of tourism sector which has its own characteristics, In this research stress sources, symptoms and results of employees that are working in travel agencies have been tried to determine. Factor analysis was used to expose stress sources, symptoms and results. Corelation analysis was used to find the relationship between them. One way variance analysis was used to determine whether sexuality of employee or supervisor was effective on stress source, symptom and results.

Anahtar Kelimeler

-

ANTALYA BÖLGESİNDEKİ SEYAHAT ACENTASI ÇALIŞANLARININ STRES KAYNAKLARI, BELİRTİLERİ ve SONUÇLARININ BELİRLENMESİNE YÖNELİK AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Stres "çağımızın hastalığı" olarak ifade edilmektedir. Pek çok fiziksel ve ruhsal rahatsızlığın sebebi olarak gösterilen stres, kendine has dinamikleri olan turizm sektöründe çalışanları da büyük oranda olumsuz etkilemektedir. Bu çalışmada Antalya bölgesindeki seyahat acentalarında çalışanların stres kaynakları, stres belirtileri ve stresin yarattığı fiziksel ve ruhsal sonuçlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunun için anketteki ifadelere faktör analizleri uygulanmış, faktörler arası ilişkileri belirlemek için korelasyon analizi kullanılmıştır. Ayrıca stres kaynak, belirti ve sonuçları ile çalışanın ve amirinin cinsiyeti arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını belirlemek için tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Stres Kaynakları, Stres Belirtileri, Stres Sonuçları, Seyahat Acentası

Kaynakça

• Aksoy, A., Kutluca, F., (2006), “Çalışma Hayatında Stres Kaynakları, Stres Belirtileri ve Stres Sonuçlarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Prof. Dr. Turan Yazgan’a Armağan, s.457-486.
• Aktaş, A., Algür, S., Cengiz, F. (2009). “Turizm Sektöründeki Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Sendromu Açısından Değerlendirilmesi: Antalya’da Bulunan Konaklama İşletmelerinde Yapılan Bir Araştırma”, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Eskişehir, ss.270-276.
• Aktaş, A., (2001). “Bir Kamu Kuruluşunun Üst Düzey Yöneticilerinin İş Stresi ve Kişilik Özellikleri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 56 (4): 25-42.
• Algür, S., Aktaş, A., (2009). “Konaklama İşletmelerinde Çalışanların Stres, Motivasyon ve İş Tatmini Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Olarak Alanya Bölgesinde Yapılan Bir Araştırma”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 6 (2): 6-14.
• Anafarta, N., Sarvan, F., Yapıcı, N., (2008). “Konaklama İşletmelerinde Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algısı: Antalya İlinde Bir Araştırma”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (15): 111-137.
• Aslan, Ş., (2008). “Bireylerarası Çatışmayı Çözümleme Yöntemlerinin Algılanan Stres Düzeyiyle İlişkilerinin Araştırılması”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10 (15): 303-323.
• Baltaş, A., Baltaş, Z., (1993). Stres ve Başa Çıkma Yolları, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Batıgün, A., Şahin, N. H., (2006). “İş Stresi ve Sağlık Psikolojisi Araştırmaları İçin İki Ölçek: A-Tipi Kişilik ve İş Doyumu”, Türk Psikiyatri Dergisi, 17 (1): 32-45.
• Demiral, Y, Ünal, B., Kılıç, B., Soysal, A., Bilgin, A. C., Uçku, R., Thorell T., (2007). “İş Stresi Ölçeğinin İzmir Konak Belediyesi’nde Çalışan Erkek İşçilerde Geçerlik ve Güvenilirliğinin İncelenmesi”, Toplum Hekimliği Bülteni, 26 (1): 11-18.
• Durna, U., (2006). “Üniversite Öğrencilerinin Stres Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (1): 319-343.
• Ekinci, H., Ekici, S.,, (2003). “Yöneticiler Üzerindeki Etkileri Açısından Stres Kaynakları ve Bir Uygulama”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXII (2): 93-111.
• Ercan, A.A., Şar, S., (2004). “Edremit Körfezi Bölgesindeki Eczane Eczacılarının Stres Kaynakları”, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 33(4): 217-242.
• Eren, E., (1998). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Yayınları, İstanbul.
• Gökdeniz, İ., (2005). “Üretim Sektöründeki İşletmelerin Örgüt İçi Stres Kaynakları ve Mobilyacılık Sektöründe Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13): 173-189.
• Gümüştekin, G., Öztemiz, B., (2005). “Örgütlerde Stresin Verimlilik ve Performansla Etkileşimi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1): 271-288.
• İlban, M., (2008). “Seyahat Acenta Yöneticilerinin Destinasyon Marka İmajı Algıları Üzerine
• Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 8(1):121-152.
• Karahan, A., Gürpınar, K., Özyürek, P., (2007). “Hizmet Sektöründeki İşletmelerin Örgüt İçi Stres Kaynakları: Afyon İl Merkezindeki Hastanelerde Çalışan Cerrahi Hemşirelerin Stres Kaynaklarının Belirlenmesi”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (3): 27-44.
• Menekşe, R., (2008). “Ankara'da Faaliyet Gösteren A Grubu Seyahat Acentalarında
• Çalışmakta Olan Personelin Tüketiciye Karşı Etik Davranışlarını Algılama Düzeyleri Üzerine
• Ampirik Bir Araştırma”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1):83-117.
• Okutan, M., Tengilimoğlu, D., (2002). “İş Ortamında Stres ve Stresle Başa Çıkma Yöntemleri: Bir Alan Uygulaması”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 3, s.15-42.
• Özkaya, M., Yakın, V., Ekinci, T., (2008). “Stres Düzeylerinin Çalışanların İş Doyumu Üzerine Etkisi: Celal Bayar Üniversitesi Çalışanları Üzerinde Ampirik Bir Araştırma”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15 (1): 163-180.
• Özmutaf, N.M., (2006). “Örgütlerde İnsan Kaynakları ve Stres: Ampirik Bir Yaklaşım”, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23 (1-2): 75-81.
• Soysal, A., (2009). “İş Yaşamında Stres”, Çimento Endüstrisi İşverenler Sendikası Dergisi”, Mayıs, s.17-40.
• Sutherland, V., Cooper, C., (1990), Understanding Stress a Psychological Perspective For Health Professionals, Champman and Hall
• Şahin, H., (2005). “Örgütsel Stres”, Maden Mühendisleri Odası Yayınları, Mart, s.54-56.
• Tutar, H., (2000). Kriz ve Stres Ortamında Yönetim, Hayat Yayınları, Kişisel Gelişim Dizisi No:14, İstanbul
• Uğur, M., (2005). “Stres Kavramı ve Psikiyatrik Hastalıklar”, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Medikal Açıdan Stres ve Çareleri Sempozyum Dizisi No 47, Aralık, s. 13-33.
• Ural, A., Kılıç, İ., (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara
• Yapraklı, Ş., Yılmaz, M.K., (2007). “Çalışanların İş Stresi Algılarının İş Tatminleri Üzerindeki Etkisi: Erzurum’da İlaç Mümessilleri Üzerinde Bir Saha Araştırması”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21 (1): 155-183.
• Yılmaz, A., Ekici, S., (2003).” Örgütsel Yaşamda Stresin Kamu Çalışanlarının Performansına Etkileri Üzerine Bir Araştırma”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 10 (2): 1-20. http://www.mc.metu.edu.tr/~pdrm/pdfs/brochure2.pdf, Erişim 20.09.2009. http://www.tursab.org.tr/content/turkish/sorgu/acenta.asp, Erişim 27.06.2010