YENİ ANAYASA TASARISINDA VERGİLENDİRME YETKİSİ VE YEREL YÖNETİMLER

Yıl 2010, Cilt: 9 Sayı: 34, 300 - 314, 01.08.2010

Mahmut İnan M. Sena Ekici

Öz

Öz
Dünyadaki ekonomik, siyasi ve sosyal gelişmeler ihtiyaçlarla birlikte hizmet anlayışının da değişmesine neden olmuştur. Bu değişim, merkezi yönetimle birlikte yerel yönetimlerin hizmetlerinin ve bu hizmetlerin finansmanı için öz gelirlerinin artırılması gereğini ortaya çıkarmıştır. Bunun için yerel yönetimlerin gelir kaynaklarının artırılması açısından vergilendirme yetkilerinin genişletilmesi ve yeni vergilendirme yetkileri ile donatılmaları tartışılmaktadır. Bu anlamda Türkiye'de yapılması düşünülen ve taslak halinde kamuoyuna sunulan yeni anayasa tasarısında yerel yönetimlerin vergilendirme yetkisinin genişletilmesi öngörülmektedir. Çalışmada yeni anayasa tasarısı ile yerel yönetimlere daha geniş vergilendirme yetkisinin verilmesi incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Vergilendirme Yetkisi, Yeni Anayasa, Yerel Yönetimler

TAX AUTHORİTY IN THE NEW CONSTİTUTİON AND LOCAL MANAGEMENTS

Öz

Abstract
Recent economic development in Turkey has caused significant progress in economic and social structure of the country. The effect of this progress on various sectors, differs due to the location of the sectors on different regions, as a result of this situation differences occur in distribution of income and tax burden of the cities and regions of Turkey. In tax system, there is no efficient control system over the economic and social structure variations. This causes an argument about the inequality of the tax burden and tax structure between different cities.
Keywords: Tax Authority, New Constitution, Local Managements.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• AKDOĞAN, Abdurrahman: Kamu Maliyesi, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 12. baskı, (Ankara: Gazi Kitabevi, 2007).
• ARSLAN, Süleyman: Bakanlar Kurulunun İktisadi ve Mali Alanlardaki Görev ve Yetkileri, Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayın No: 204, Şafak Matbaası, (Ankara: 1982).
• ASLAN, Abdullah: “Anayasal Mali Düzen Üzerine”, Vergi Dünyası, Sayı: 251, (Temmuz 2002), 4-6.
• ATAY, Ender Ethem: İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, (Ankara: 2006).
• BLANCHARD, Ken – CARLOS, John P. - RANDOLPH, Alan: Yetki Devri Bir Dakikadan Fazla Zaman Alır, Çeviren: Gülümser DOKUTAN, (İstanbul: Epilson Yayıncılık, Ocak 1998).
• BÜLBÜL, Duran: Yerel Yönetimler Maliyesi, (Ankara: Gazi Kitabevi, Ekim 2006).
• ÇAĞAN, Nami: Vergilendirme Yetkisi, (İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları, 1982).
• ÇINAR, Tayfun – GÜLER, Birgül A.: Yerel Maliye Sistemi, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayın No: 313, Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayın No: 17, (Ankara: Şubat 2004).
• ÇINAR, Tayfun (Editör): Yerel Yönetimlerde Mali Yönetim, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayın No: 337, Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayın No: 22, (Haziran 2007).
• ÇOKER, Ziya: "Fransa’da ve Türkiye'de Yerel Yönetim Reformu", Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 1, Sayı: 3, (Mayıs, 1992), 55-62.
• DOĞRUSÖZ, Bumin: “Yargı Kararları Işığında Vergilerin Kanuniliği İlkesi Açısından Türk Vergi Mevzuatının Değerlendirilmesi”, XIII.Türkiye Maliye Sempozyumu “Anayasal Mali Düzen”, Marmara Ün. Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın No: 12, (İstanbul: 2000), 135-160.
• GÜNER, Ayşe: “Mali Özerklik Çerçevesinde Yerel Yönetimlerin Gelirleri Üzerine Bir Değerlendirme”, 20.Türkiye Maliye Sempozyumu Türkiye’de Yeniden Mali Yapılanma, Pamukkale Ün. İ.İ.B.F. Maliye Bölümü Yayın No: 1, (Karahayıt/Pamukkale: 23-27 Mayıs 2005), 220-229.
• http://www.anayasa.gov.tr/eskisite/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K1986/K1986-04.htm
• http://www.anayasa.gov.tr/eskisite/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K1987/K1987-07.htm
• http://www.anayasa.gov.tr/eskisite/KARARLAR/IPTALITIRAZ/K1989/K1989-42.htm
• http://www.danistay.gov.tr/kerisim/container.jsp, (Erişim: 24.02.208)
• http://www.insankaynaklari.com/ikdotnet/icerikdetay.aspx?KayitNo=5121
• ÖNCEL, Mualla – KUMRULU, Ahmet – ÇAĞAN, Nami: Vergi Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 7. Baskı, (Ankara: Turhan Kitabevi, 1999).
• ÖZ, Semih: “Vergilendirme Yetkisinin Dikey Paylaşımı ve Türkiye Uygulaması”, Vergi Sorunları, Sayı: 201, (Haziran 2005), 21- 35.
• ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, 7. Baskı,(Ankara: Yetkin Yayınlar, 2002).
• PALAMUT, Mehmet E.: “Ulusal Egemenlik Bağlamında Vergilendirme Yetkisi ve Türkiye’nin AB Karşısındaki Konumu”, Avrupa Birliğine Geçiş Süreci ve Türk Kamu Maliyesi Uyumu, 17. Türkiye Maliye Sempozyumu, TÜRMOB Yayınları No: 185, (Fethiye: 22-25 Mayıs 2002), 219-245.
• ŞİRİNLER, İsmail – AYDIN, Murat: “Mali Egemenliğin Sınırlandırılması: Vergilendirme Yetkisi ve IMF”, Vergi Sorunları, Sayı: 196, (Ocak 2005), 88-207.
• TAVÇANCI, Aykut: “Yürütme Organının Vergilendirme Yetkisi ve 1982 Anayasası”, Vergi Sorunları, Sayı: 189, (Haziran 2004), 148-156.
• TAVŞANCI, Aykut: “Vergilendirme Yetkisinin Anayasal Sınırları ve 1982 Anayasası”, Vergi Sorunları, Sayı: 203, (Ağustos 2005), 134-151.
• ULUSOY, Ahmet – AKDEMİR, Tekin: Mahalli İdareler, 4. Baskı, (Ankara: Seçkin Yayıncılık 2006).
• ULUSUY, Ahmet: “Yerel Yönetimler ve Vergilendirme Yetkisi”, Vergi Sorunları, Sayı: 145, (Ekim 2000), 130-143.
• YILDIRIM, Selahattin: Yerel Yönetim ve Demokrasi, T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, (İstanbul: Kent Basımevi, 1993).
• YÜCELEN, Rüştü Kazım: Kamu Yönetiminde Yetki Genişliği, Ankara Üniversitesi- Kastamonu Valiliği, Bilimsel Toplantı, (Ilgaz-Kastamonu: 25 Mayıs 2002).