ANALYSIS FOR SECONDARY SCHOOL HISTORY CURRICULUMS IN THE REPUBLICAN PERIOD: REFLECTION OF THE POLITICAL AND IDEOLOGICAL APPROACHES TO CURRICULUMS

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 40, 109 - 128, 01.05.2012

Yusuf Keskin

Öz

Abstract
The citizenship education is general and compulsory in nation-states and apparent purpose is to educate individuals. The history lesson taught in our schools as a compulsory lesson is one of the lessons mostly serving to this purpose. For this reason, it is known that political and ideological understandings are reflected to the history curriculums prepared both inthe world and in Turkey.
In this study, it is attempted to determine development of history lessons at secondary school curriculums from 1923 to present, and reflection level of political and ideological understandings to the curriculums. In this study where chronological sequence has been followed, secondary school curriculums and political practices have been matched and specific break points have been identified. Such break points are revolutionary events in our country in terms of either political or educational.
In this study, historical method has been used. data sources are secondary school curriculums published from 1923 to present, researches made on Turkish educational history, critics written on history education of curriculums, or explanatory works. The document analysis (documentary screening) technique included in historical method was used while curriculums have been examined.
At the end of the study, it is found out that political-ideological understanding of that period are reflected to the secondary school history books published in Republican Period, and secondary school history curriculums have changed according to examined periods.
Key Words: History education, Secondary school curriculums, History curriculums

Anahtar Kelimeler

-

CUMHURİYET DÖNEMİ ORTAOKUL TARİH PROGRAMLARINA YÖNELİK BİR ANALİZ: POLİTİK VE İDEOLOJİK YAKLAŞIMLARIN PROGRAMLARA YANSIMASI

Öz

Ulus-devletlerde vatandaşlık eğitimi genel ve zorunlu olup görünürde amaç demokratik bireyler yetiştirmektir. Okullarımızda zorunlu olarak okutulan tarih dersi bu amaca en çok hizmet eden derslerden biridir. Bu nedenle, gerek Dünyada gerekse de ülkemizde hazırlanan tarih programlarına politik ve ideolojik anlayışların yansıtıldığı bilinmektedir.
Bu çalışmada, ortaokul programlarında yer verilen tarih konularının, 1920'den günümüze gelişimi ile birlikte politik ve ideolojik anlayışların programlara yansıma düzeyi tespit edilmeye çalışılmıştır. Kronolojik bir sıranın takip edildiği çalışmada ortaokul programları ile siyasal uygulamalar eşleştirilmiş ve belirli kırılma noktaları tespit edilmiştir. Bu kırılma noktaları ülkemizde gerek politik, gerekse de eğitimsel açıdan devrim niteliği taşıyan olaylardır.
Araştırmada tarihsel yöntem kullanılmıştır. Araştırmada tarihsel yöntem kullanıldığından veri kaynakları; 1923'ten günümüze yayınlanmış ortaokul programları, Türk eğitim tarihi üzerine yapılan araştırmalar, Tarih öğretimi ve programları üzerine yazılan eleştiri veya açıklayıcı nitelikteki eserlerdir. Programlar incelenirken tarihsel yöntem içinde yer alan doküman analizi (belgesel tarama) tekniği kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda Cumhuriyet döneminde yayınlanmış ortaokul Tarih programlarına yayınlandıkları dönemin siyasal-ideolojik anlayışının yansıtıldığı ve incelenen dönemlere göre ortaokul Tarih programlarının değişim gösterdiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Tarih eğitimi, Ortaokul programları, Tarih programları

Anahtar Kelimeler

Tarih eğitimi, Ortaokul programları, Tarih programları

Kaynakça

• Akyüz, Y. (1999). Türk Eğitim Tarihi. Genişletilmiş 7. Baskı. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Copeaux, E. (2003). “Türkiye’de 1931-19932 Arasında Tarih Ders Kitapları”, Tarih Eğitimine Eleştirel Yaklaşımlar. Yay. Haz. O. Köymen. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları, 107-113.
• Cicioğlu, H. (1982). Türkiye Cumhuriyetinde İlk ve Ortaöğretim (Tarihi Gelişimi). Ankara: Anakara Üniversitesi DTCF Yayınları.
• Demircioğlu, İ. H. (2007). Tarih Öğretiminde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Devellioğlu, F. (1995). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat. 12. Baskı. Ankara: Aydın Kitabevi.
• Dilek, D. (2007). Tarih Derslerinde Öğrenme ve Düşünce Gelişimi. 3. Basım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Elbir, B. & Karakaş, Ö. (2007). “Cumhuriyet Dönemi Türk Kültür ve Edebiyatında Hümanizmin Etkileri”, Turkish Studies İnternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish and Turkic, 2/4: 381-392.
• Ergin, O. (1943). Türkiye Maarif Tarihi Cilt: 5. İstanbul: Osmanbey Matbaası.
• Ersanlı, B. (2003). İktidar ve Tarih Türkiye’de “Resmi Tarih” Tezinin Oluşumu (1929-1937). İstanbul: