THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL CHANGE WITH FORM OF VIOLENCE: USA / EUROPE - TURKEY COMPARISON

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 46, 350 - 369, 01.02.2013

Mehmet Yazıcı

Öz

Committing violence to another person which has various reasons and different dimensions is a social fact also there is any society in which violence does not occur. However, as common type of violence changes from century to century, it changes also from society to society in the same century; although a type of a violence is common in some societies, either the type of violence is never seen or it seen rare in other societies. For instance, at the present time, while mass murder events occurs frequently in USA and Europe, in Turkey, domestic violence especially to women occurs more.
In this article, it is tried to explain the relationship between the adventure of resolution, reconstruction of society and types of increasing violence acts as theoretical approach by comparing social structure in the example of USA/Europe and Turkey. The aim of this study is to determine that sociological causes are more determinant than psychological causes in occurring violence events and to differ violence events whose numbers are increased in recent years according to period in which society is. For this purpose, it is explained the relationship between the type of the resolution and reconstruction of social constructs and the type of increasing violence acts as theoretical approach by making a comprehensive literature review with respect its rates and samples.
Today, one of the most important reasons of violence act is uncertainties and contradictions in which experienced in the process of the transition of social structure from traditionalism to modernism and from modernism to postmodernism. Through this study, it was understood that during the next decades it will be more discussed the relation of type of violence with social change situation; the most important struggles of all social scientists notably sociologists will be to entirely explain and comprehend this new period.

Anahtar Kelimeler

Traditionally, modernism, postmodernism, social structure, social change, violence

TOPLUMSAL DEĞİŞİM DURUMUNUN ŞİDDET BİÇİMİYLE İLİŞİKİSİ: ABD/AVRUPA - TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI

Öz

İnsanın insana şiddeti, çeşitli nedenleri, farklı boyutları olan toplumsal bir olgudur ve şiddetin görülmediği bir toplum yoktur. Fakat, yaygın olan şiddet biçimi çağdan çağa değiştiği gibi, aynı çağda toplumdan topluma da değişmekte; şiddetin bir türü bazı toplumlarda yaygın olmasına rağmen, bazı toplumlarda ise ya hiç görülmemekte ya da istisna düzeyinde yaşanmaktadır. Örneğin, günümüzde, ABD ve Avrupa'da bir kişinin tanımadığı kişilere yönelik toplu katliam olaylarına karşılık, Türkiye'de ise aile içi şiddet, özellikle de kadına yönelik şiddet olayları yaygın olarak yaşanmaktadır.
Bu makalede, ABD/Avrupa ve Türkiye örneğinde toplumsal yapı karşılaştırması yapılarak, toplumun çözülme ve yeniden yapılanma biçimi/serüveni ile artan şiddet olaylarının türü arasındaki ilişki kuramsal bir yaklaşımla açıklamaya çalışılmıştır. Çalışmanın amacı; son yıllarda, sayısında ve görünürlüğünde artış yaşanan şiddet olaylarının toplumun içinde bulunduğu döneme göre farklık gösterdiğini, şiddet olaylarının meydana gelmesinde psikolojik nedenlerden çok sosyolojik nedenlerin belirleyici olduğunu tespit etmektir. Bu amaçla geniş bir literatür taramasıyla şiddet olaylarının nedenleri, oranları ve örnekleri esas alınarak, toplumsal yapıların çözülme ve yeniden yapılanma biçimi ile artan şiddet olaylarının türü arasındaki ilişki kuramsal bir yaklaşımla açıklanmıştır.
Toplumsal yapıların gelenekselden moderne ve modernden postmodernizme geçiş sürecinde ortaya çıkan belirsizliklerin ve çelişkilerin günümüzde yaşanan çatışmaların (şiddet olaylarının) en önemli nedenlerinin başında geldiği; önümüzdeki on yıllar boyunca, toplumsal değişim durumunun şiddet biçimiyle ilişkisinin daha çok tartışılacağı; başta sosyologlar olmak üzere sosyal bilimcilerin en önemli uğraşlarının, bu yeni dönemi bütünüyle kavramak ve açıklamak olacağı sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Geleneksel, modernizim, postmodernizim, toplumsal yapı, sosyal değişim, şiddet

Anahtar Kelimeler

Geleneksel, modernizim, postmodernizim, toplumsal yapı, sosyal değişim, şiddet

Kaynakça

• Agger, B. (2011), Sanal Benlik, çev. Hacıoğlu, V., Babil Yayınları, İstanbul.
• Ahmedzade, H.(2004), Ulus ve Roman, Peri Yayınları, İstanbul.
• Armağan, M. (1991), “Geleneksel Toplum”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Risale Yay., İstanbul, cilt 2.
• Bates, D. G. (2009), 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji İnsanın Doğadaki Yeri, çev. Aydın S. vd. Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Berman, M. (1994), Katı Olan Her Şey Buharlaşır, çev. Altuğ, Ü., Peker, B., İletişim Yayınları, İstanbul.
• Best, S. ve Kellner, D. (2011), Postmodern Teori, çev. Küçük, M. Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Bolay, S. H. (2007), “Aşkın Değerler Buhranı”, Değerler ve Eğitimi, Editör: Kaymakcan, R. Kenan, S. vd., Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, İstanbul.
• Demirel, İ. (2012), “Dünyanın Kapitalist-Dünyalaşması ve Avrupa Merkezci Sosyal Bilimler”, Hiyerarşi Bilim Kültürel ve Sanat Dergisi, yıl, 01/2012.
• Erten, Y. ve Ardalı, C. (1996), “Saldırganlık, Şiddet ve Terörün Psikososyal Yapıları”, İç. Şiddet, Cogito, Sayı 6-7, s.143-163, İstanbul.
• Garaudy, R. (1996), İslam’ın Vadettikleri, çev. Akdemir, S., Pınar Yayınları, İstanbul, 1996. Giddens, A. (2000), Sosyoloji, çev. Özel, H. Ve Güzel, C., Ayraç Yayınları, Ankara.
• Giddens, A. (2004), Modernliğin Sonuçları, çev. Kuşdil, E., Ayrıntı Yay., İstanbul.
• Goleman, D. (1998), Duygusal Zeka, Çev.: Yülsel, B. S., Varlık Yayınları, İstanbul.
• Harvey, D. (2010), Postmodernliğin Durumu, çev. Savran, S., Metis Yayınları, İstanbul.
• Kahraman, H. B. (2007), Postmodernite ile Modernite Arasında Türkiye, Agora kitaplığı Yay., İstanbul. Abadan-Unat, N. (1990), “Sosyal Bilimlerde Yeni Gelişmeler: Modernizm-Postmodernizm”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı, 48/49, Kış-Bahar 19
• Kızılçelik, S ve Erjem, Y. (1994), Açıklamalı Sosyoloji Terimler Sözlüğü, Atilla Kitapevi, Ankara.
• Kızmaz, Z. (2006), “Okullardaki Şiddet Davranışının Kaynakları Üzerine Kuramsal Bir Yaklaşım”, C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs 2006, Cilt : 30 No:1 47-70.
• Marx, Karl, Kapital, cilt 1, 6. Kısım. Nasr, S. H. (1995), Bir Kutsal Bilim İhtiyacı, çev. Yalçın,Ş., İnsan Yayınları, İstanbul.
• Özcebe, H., Üner, s. ve Çetik, Hacer (2006), “Adolesanlarda Şiddet Davranışları (Üç Lise, Ankara, 2004), Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler,Uluslararası Katılımlı Sempozyum, Bildiri Özetleri, İstanbul. http://iogm.meb.gov.tr/siddetveokul/index.htm
• Özkalp, E. (2011), Sosyolojiye Giriş, Ekin Basın Yayın Dağıtım, Bursa.
• Sallan, G. S. (2011), Türkiye’de Kadın Sığınmaevleri: Erkek Şiddetinden Uzak Yaşama Açılan Kapılar mı?. Bağlam Yayıncılık. İstanbul.
• Sander, O. (2011), Siyasi Tarih İlkçağdan 1918’e, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Sifil, E., “İslam'ı Moderniteye Uydurmak Yanlış”, Röportaj, Merve Sena Kılıç, Yeni Şafak Gazetesi, Pazar Eki, 22.01.2012.
• Şaylan, G. (2009), Postmodernizm, İmge Yayınları, Ankara.
• Şemseddin Sâmî, (1987), Kamus-ı Türki, Çağrı Yayınları, İstanbul.
• T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı, 2000
• Ünsal, Artun (1996), “Genişletilmiş Bir Şiddet Tipolojisi”, Şiddet, Cogito, sayı 6-7, s. 2936, İstanbul.
• World Health Organization (2002), World report on violence and health: Summary. Geneva. http://www.aileicisiddet.net/yayinlar/Aile-Ici-Siddetle-Mucadele-.pdf http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/kadina_yon_siddet.pdf http://www.turknorthamerica.com/2012/07/abd-silahli-saldiri-ve-katliamlarda-bir-numara/ http://www.netquake.net/2012/12/top-most-bloodiest-incidents-in-united-states-and-europeschools-and-universities/ http://www.zaman.com.tr/dis-haberler/iste-son-10-yilin-en-kanli-okulsaldirilari/2028981.html http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?aileyapi=&report=KADIN_RAPOR5K_html.RDF& p http://www.timeturk.com/tr/2011/06/18/barismayi-kabul-etmeyen-esini-ve-kendisini-vurarakoldurdu.html http://gundem.milliyet.com.tr/barisma-teklifini-kabul-etmeyen-esiniyaraladi/gundem/gundemdetay/18.08.2012/1582933/default.htm http://www.kadininstatusu.gov.tr/upload/mce/2012/trde_kadinin_durumu_2012_nisan.pdf