BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2014, Cilt: 13 Sayı: 51, 0 - , 02.11.2014

Mehmet Halis Özer

https://doi.org/10.17755/esosder.64353

Öz

In this study,the Free Republican Party's economic thinking has been revealed, and all controversy on the effects of this thinking on the Turkish thought in economic were examined. Free Republican Party, economic development and industrialization in the axis descriptions, liberal rhetoric of the party program and advocated economic thought. The economic vision of Free Republican Party's around the search for new policy ideas and criticism in an era where there was a Turkish effect to economic thought. But these effects, together with the economic crisis in 1929 and the discrediting of liberal economic vision of the party was limited due to the closure for political reasons. Liberal economic ideas put forward opinions and criticism around, tax policy, foreign capital, state enterprises, monopolies, or private sector on issues such as the promotion has led to the emergence of new approaches.. This situation of CHF partially reflected in the party program in 1930

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • A. Birincil Kaynaklar
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 490.01.435.000.000.1804.2.22. Nolu ve 14.09.1930 Tarihli Belge.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi,490.0.001.000.000.1.4.8.1. Nolu ve 2.09.1930 Tarihli Belge.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030.10.00.00.83.550.2.2. Nolu ve 18.08.1930 Tarihli Belge.
  • Akşam Gazetesi, 14 Ağustos 1930.
  • Akşam Gazetesi, 13 Ağustos 1930.
  • Akşam Gazetesi, 17 Ağustos 1930.
  • Cumhuriyet, 3 Eylül 1930.
  • Cumhuriyet, 8 Eylül 1930.
  • Hâkimiyet-i Milliye, 8 Eylül 1930.
  • Hizmet Gazetesi, 13 Ağustos 1930.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre 3, İçtima 3, 84. İnikat, 2 Ekim 1930.
  • B. İkincil Kaynaklar
  • Ağaoğlu, A. (2011). Serbest Fırka hatıraları, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Balkaya, İ. S. (2005).Ali Fethi Okyar, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Balkaya, İ. S. (2006). “Isparta’da Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Kurulma Çalışmaları”, A.Ü Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 30, ss.215- 237.
  • Başar, A. H. (2007). Ahmet Hamdi Başar’ın Hatıraları, Meşrutiyet, Cumhuriyet ve Tek Parti Dönemi- “Gazi bana çok Kızmış…”, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Boratav, K. (2005). Türkiye İktisat Tarihi 1908- 2002, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Çavdar, T. (1983a). “Cumhuriyet Döneminde Türk İktisadi Düşüncesi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.4, İletişim Yayınları, İstanbul, ss.1074- 1084.
  • Çavdar, T. (1983b). “Serbest Fırka”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, İstanbul, ss.2052- 2059.
  • Emrence, C. (2001). “1930 Belediye Seçimleri ve Baskı Politikası”, Tarih ve Toplum, Vol. 35, No. 210, ss.44- 48.
  • Emrence, C. (2005). “Dünya Krizi ve Türkiye’de Toplumsal Muhalefet Serbest Cumhuriyet Fırkası(1930)”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce -Liberalizm,İstanbul: İletişim Yayıncılık, ss.213- 216.
  • Erdem, Ç. (2013). “Tek Parti Döneminde Muhalefet Algısı: Serbest Cumhuriyet Fırkası Hareketi Üzerinden Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), ss.227- 248.
  • Erdoğan, M. (1998). Liberal Toplum Liberal Siyaset, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Ertem, B. (2010). “Siyasal bir Muhalefet Denemesi Olarak Serbest Cumhuriyet Fırkası”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), ss.72- 92.
  • Karakaş, Ö. (2010). “Dönemin Yerel Basınına Göre Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Manisa Vilayeti’nde Teşkilatlanması ve 1930 Belediye Seçimleri”, HistoryStudies, 2(3), ss.202- 222.
  • Keyder, Ç. (1990). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kılınçkaya, D. (2012). “Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Toplumsal Tabanı ve Cumhuriyet Halk Partisi”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 8(15), ss.3- 18.
  • Koçak, C. (2006). Belgelerle İktidar ve Serbest Cumhuriyet Fırkası- Tarih yazımında Serbest Cumhuriyet Fırkası, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kutay, C. (2004). Mustafa Kemal’in Önlenen Demokrasi Girişimi Serbest Cumhuriyet Fırkası(Laik- Liberal Rejim) Bugünkü Duruma Nasıl Sürüklenildi, İstanbul: İklim Yayıncılık.
  • Okyar, A. F. (1987). Serbest Cumhuriyet Fırkası Nasıl Doğdu, Nasıl Fesh Edildi?, İstanbul.
  • Okyar, O. ve Seyitdanlıoğlu, M. (1997).Fethi Okyar’ın Anıları, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • SCF Umumî Katipliği (1930).Serbes Cumhuriyet Fırkasının Yasası, İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.
  • Uyar, H. (1995a). “Ağaoğlu Ahmet’in ‘Liberal Muhalif’ Gazetesi: Akın(1933)”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce -Liberalizm,İstanbul: İletişim Yayıncılık, ss.224- 231.
  • Uyar, H. (1995b). “SCF’nin Yayın Organı: Serbes Cumhuriyet Gazetesi”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce -Liberalizm,İstanbul: İletişim Yayıncılık, ss.217- 223.
  • Yetkin, Ç. (1982).Serbest Cumhuriyet Fırkası Olayı, Ankara: Karacan Yayınları.
  • Tekeli İ. ve İlkin, S. (2009). 1929 Dünya Buhranında Türkiye’nin İktisadi Politika Arayışları, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları,
  • Trak, A. (1983). “Liberalizm- Devletçilik Tartışması (1923- 1939)”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.4, İstanbul: İletişim Yayınları, ss.1085- 1089.
  • Tunaya, T. Z. (1952). Türkiye’de Siyasi Partiler 1859-1952, İstanbul.

SERBEST CUMHURİYET FIRKASI’NDA İKTİSADİ DÜŞÜNCE

Yıl 2014, Cilt: 13 Sayı: 51, 0 - , 02.11.2014

Mehmet Halis Özer

https://doi.org/10.17755/esosder.64353

Öz

Bu çalısmada, Serbest Cumhuriyet Fırkası’ndaki iktisadi düsünce ortaya konulmakta, bu düsünceler etrafındaki tartısmaların Türk iktisadi düsüncesine etkileri arastırılmaktadır. Serbest Cumhuriyet Fırkası, iktisadi gelisme ve sanayilesme eksenindeki açıklamaları, parti programı ve söylemleriyle liberal iktisadi düsünceyi savunmaktaydı. Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın iktisadi görüsleri etrafında yapılan düsünce ve elestirilerin, yeni politika arayıslarının olduğu bir dönemde Türk iktisadi düsüncesine etkileri oldu. Fakat 1929 dünya ekonomik buhranıyla beraber liberal iktisadi görüslerin gözden düsmesi ve partinin siyasi sebeplerle kapatılması nedenleriyle bu etki sınırlı oldu. Liberal iktisadi görüsler etrafında ortaya konulan düsünce ve elestiriler, vergi 
politikası, yabancı sermaye, devlet isletmeleri, inhisarlar, özel tesebbüsün desteklenmesi gibi hususlarda yeni yaklasımların ortaya çıkmasına yol açtı. Bu durum CHF’nin 1930 yılında hazırlanan parti programına kısmen yansıdı.
Anahtar Kelimeler: SCF, İktisadi Düsünce, Liberalizm, Parti.

Anahtar Kelimeler

SCF İktisadi Düşünce Liberalizm Parti

Kaynakça

  • A. Birincil Kaynaklar
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 490.01.435.000.000.1804.2.22. Nolu ve 14.09.1930 Tarihli Belge.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi,490.0.001.000.000.1.4.8.1. Nolu ve 2.09.1930 Tarihli Belge.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030.10.00.00.83.550.2.2. Nolu ve 18.08.1930 Tarihli Belge.
  • Akşam Gazetesi, 14 Ağustos 1930.
  • Akşam Gazetesi, 13 Ağustos 1930.
  • Akşam Gazetesi, 17 Ağustos 1930.
  • Cumhuriyet, 3 Eylül 1930.
  • Cumhuriyet, 8 Eylül 1930.
  • Hâkimiyet-i Milliye, 8 Eylül 1930.
  • Hizmet Gazetesi, 13 Ağustos 1930.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre 3, İçtima 3, 84. İnikat, 2 Ekim 1930.
  • B. İkincil Kaynaklar
  • Ağaoğlu, A. (2011). Serbest Fırka hatıraları, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Balkaya, İ. S. (2005).Ali Fethi Okyar, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Balkaya, İ. S. (2006). “Isparta’da Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Kurulma Çalışmaları”, A.Ü Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 30, ss.215- 237.
  • Başar, A. H. (2007). Ahmet Hamdi Başar’ın Hatıraları, Meşrutiyet, Cumhuriyet ve Tek Parti Dönemi- “Gazi bana çok Kızmış…”, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Boratav, K. (2005). Türkiye İktisat Tarihi 1908- 2002, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Çavdar, T. (1983a). “Cumhuriyet Döneminde Türk İktisadi Düşüncesi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.4, İletişim Yayınları, İstanbul, ss.1074- 1084.
  • Çavdar, T. (1983b). “Serbest Fırka”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, İstanbul, ss.2052- 2059.
  • Emrence, C. (2001). “1930 Belediye Seçimleri ve Baskı Politikası”, Tarih ve Toplum, Vol. 35, No. 210, ss.44- 48.
  • Emrence, C. (2005). “Dünya Krizi ve Türkiye’de Toplumsal Muhalefet Serbest Cumhuriyet Fırkası(1930)”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce -Liberalizm,İstanbul: İletişim Yayıncılık, ss.213- 216.
  • Erdem, Ç. (2013). “Tek Parti Döneminde Muhalefet Algısı: Serbest Cumhuriyet Fırkası Hareketi Üzerinden Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), ss.227- 248.
  • Erdoğan, M. (1998). Liberal Toplum Liberal Siyaset, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Ertem, B. (2010). “Siyasal bir Muhalefet Denemesi Olarak Serbest Cumhuriyet Fırkası”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), ss.72- 92.
  • Karakaş, Ö. (2010). “Dönemin Yerel Basınına Göre Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Manisa Vilayeti’nde Teşkilatlanması ve 1930 Belediye Seçimleri”, HistoryStudies, 2(3), ss.202- 222.
  • Keyder, Ç. (1990). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kılınçkaya, D. (2012). “Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Toplumsal Tabanı ve Cumhuriyet Halk Partisi”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 8(15), ss.3- 18.
  • Koçak, C. (2006). Belgelerle İktidar ve Serbest Cumhuriyet Fırkası- Tarih yazımında Serbest Cumhuriyet Fırkası, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kutay, C. (2004). Mustafa Kemal’in Önlenen Demokrasi Girişimi Serbest Cumhuriyet Fırkası(Laik- Liberal Rejim) Bugünkü Duruma Nasıl Sürüklenildi, İstanbul: İklim Yayıncılık.
  • Okyar, A. F. (1987). Serbest Cumhuriyet Fırkası Nasıl Doğdu, Nasıl Fesh Edildi?, İstanbul.
  • Okyar, O. ve Seyitdanlıoğlu, M. (1997).Fethi Okyar’ın Anıları, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • SCF Umumî Katipliği (1930).Serbes Cumhuriyet Fırkasının Yasası, İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.
  • Uyar, H. (1995a). “Ağaoğlu Ahmet’in ‘Liberal Muhalif’ Gazetesi: Akın(1933)”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce -Liberalizm,İstanbul: İletişim Yayıncılık, ss.224- 231.
  • Uyar, H. (1995b). “SCF’nin Yayın Organı: Serbes Cumhuriyet Gazetesi”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce -Liberalizm,İstanbul: İletişim Yayıncılık, ss.217- 223.
  • Yetkin, Ç. (1982).Serbest Cumhuriyet Fırkası Olayı, Ankara: Karacan Yayınları.
  • Tekeli İ. ve İlkin, S. (2009). 1929 Dünya Buhranında Türkiye’nin İktisadi Politika Arayışları, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları,
  • Trak, A. (1983). “Liberalizm- Devletçilik Tartışması (1923- 1939)”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.4, İstanbul: İletişim Yayınları, ss.1085- 1089.
  • Tunaya, T. Z. (1952). Türkiye’de Siyasi Partiler 1859-1952, İstanbul.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mehmet Halis Özer

Yayımlanma Tarihi 2 Kasım 2014
Gönderilme Tarihi 2 Kasım 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Cilt: 13 Sayı: 51

Kaynak Göster

APA Özer, M. H. (2014). SERBEST CUMHURİYET FIRKASI’NDA İKTİSADİ DÜŞÜNCE. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51). https://doi.org/10.17755/esosder.64353

   21765     

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

ESBD Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiştir. Marka No:2011/119849.