ÖRGÜTSEL MUHALEFET ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE’ YE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2015, Cilt: 14 Sayı: 53, 198 - 218, 04.03.2015

Abidin Dağlı

https://doi.org/10.17755/esosder.45359

Cited By: 29

Öz

Bu araştırmanın amacı, Kassing (2000) tarafından geliştirilen Örgütsel Muhalefet Ölçeği’nin (ÖMÖ) Türkiye koşullarında geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Özgün ölçek İngilizce olup, iki faktörlü bir yapı altında toplam 18 maddeden oluşmaktadır. Uyarlama çalışması için öncelikle orijinal ölçeğin Türkçeye çevirisi yapılmış, daha sonra dil, içerik, ölçme ve değerlendirme alanlarındaki uzmanların görüşlerine sunulmuştur. Uzmanların önerileri doğrultusunda ölçek üzerinde bazı değişiklikler yapıldıktan sonra Türkçe form ile İngilizce formun aynı anlamı taşıyıp taşımadığının uygulamada belirlenmesi amacıyla ölçekler iki hafta ara ile bir grup öğretmene uygulanmıştır. Her iki ölçekten alınan puanlar arsındaki tutarlığı test etmek için Pearson  Mometler Çarpımı Korelasyon Katsayısı hesaplanmış ve .976 olarak saptanmıştır. Buna göre, İngilizce ve Türkçe ölçekler arasında yüksek düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Dilsel eşdeğerliği sağlanan ölçek, Diyarbakır İl merkezindeki ilkokullarda görevli 200 öğretmene uygulanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha iç tutarlık kat sayısı .849 ve test- tekrar test güvenirliği ise r = .84 (p=.000) olarak saptanmıştır.Yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda, ölçeğin Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görevli öğretmenlerin örgütsel muhalefete ilişkin algılarının belirlenmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğu tespit edilmiştir.

        

Anahtar Kelimeler

İlkokul, muhalefet, dikey muhalefet, yatay muhalefet

Kaynakça

• Akarsu, Bedia. (1998). Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul. İnkılap Yayınevi.
• Aydın, İnayet. (2002). Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aydın, İnayet. (2003).Eğitim ve Öğretimde Etik. Ankara: Pegem Yayınları.
• Aydın, Mustafa. (2010). Eğitim Yönetimi. Ankara: Hatiboğlu Yayınları
• Aytaç, Mustafa ve Öngen, Burcu. (2012). Doğrulayıcı faktör analizi ile yeni çevresel paradigma ölçeğinin yapı geçerliliğinin incelenmesi. İstatistikçiler Dergisi. 5 (2012) 14-22.
• Bursalıoğlı, Ziya. (2011). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Byrne, B. M. ve Campbell, T.L. (1999). Cross-cultural comparisonssnd the presumption of equıvalent measurement and theoretical structure: a look beneath the surface. Journal of Cross-Cultural Psychology, 30: 555-574.
• Cronbach, L.J. (1951). Coefficient Alpha and the Internal Structure of Tests. Psychometrical. 16:297-334
• Çokuluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. Ankara: Pegem Akademi.
• Doll, W. J., Xia, W, and Torzadeh, G. ( 1994). A confirmatory factor analysis of the end-user computing satisfaction instrument. MİS Quarterly. 18 (4) :453-461
• Erdoğan, İlhan. (1991). İşletmelerde Personel Seçimi ve Başarı Değerleme Teknikleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, Yayın No:248
• Field, A. (2005). Discovering Statistics Using SPSS for Windows. London. Sage Paplications.
• Graham, J.W. (1986). Principled organizational dissent: A Theoretical essay. Researching Organizational Behavior. V:8, Pp: 1-52.
• Greenberg, J. (1990). Organizational justice: yesterday, today, and tomorrow. Journal of Management, 16(2), 399-432. Retrieved from library.bilkent.edu.tr
• Hambleton, R.K. & Bollwark, J. (1991). Adapting tests for use in different cultures: Technical issues and methods. Bulletin of the International Testing Commission, 18, 3-32.
• Hegstrom, T. G. (1991). Mimetic and dissent conditions in organizational rhetoric. Journal of Applied Communication Research, 18,141-152. Retrieved from library.bilkent.edu.tr
• Hooper, D., Couglan J. ve Mullen, M.R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Resarch Methods. V. 6, N.1, pp.53-60
• Hoy, Wayne K. ve Miskel Cecil G. (2012). Son söz: Okulu sosyal bir sistem olarak yeniden değerlendirme (Çev: Selahattin Turan). Eğitim Yönetimi (Çev. Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
• Hutcheson, G. ve Sofroniou, N. (1999). The Multivariate Social Scientist. London. Sage.
• Kassing, J. W. (1997). Articulating, antagonizing ,and displacing: A model of employee dissent. Communication Studies.V:48, N:4, Pp:311-332.
• Kassing, J.W.(1998).Development and validation of the organizational dissent scale. Management Communication Quarterly.C:12, S:2, Ss:183-229.
• Kassing, J.W., Avtgis, T.A. (1999). Examining the relationship between organizational dissent and aggressive communication. Management Communication Quarterly. V:13, N:100, Pp:
• -91.
• Kassing, J. W.(2000).Investigating the relationship between superior-subordinate relationship quality and employee dissent. Communication Research Reports.V:17, N:1, Pp: 58-69.
• Kassing, J.W. (2001). From the looks of things: Assessing perceptions of organizational dissenters. Management Communication Quarterly. V:14, N:3, Pp:442-470.
• Kassing, J.W. (2002). Speaking up: Identifying employees’ upward dissent strategies. Management Communication Quarterly.V:16, N:2, Pp:187:209.
• Kassing, J.W., Armstrong, T. A. (2002). Someone’s going to hear about this: Examining the association between dissent-triggering events and employee’s dissent expressions. Management Communication Quarterly. V:16, N:39, Pp: 39-65.
• Kassing, J.W. (2008). Consider this: a comparison of factors contributing to employees’ expressions of dissent. Management Communication Quarterly, 56(3), 342-355. Retrieved from library.bilkent.edu.tr
• Kassing,J.W.(2009).Investigatingtherelationshipbetweensuperior-subordinate relationship quality and employee dissent. CommunicationResearchReports.V:17, N:1, Pp: 58-69.
• Kassing, J. W., Avtgis, T.A. (2009). Dissension in the organization as a function of control expectancies. Communication Research Reports. V:18, Pp:118-127.
• Kassing, J.W., Armstrong, T. A. (2009). Examining the association of job tenure, employment history, and organizational status with employee dissent. Communication Research Reports. V:18, Pp:264-273.
• Lynch, J., Krause, N., Kaplan, G. A. (1997). Workplace conditions, socioeconomic status, and the risk of mortality and acute myocardial infarction: the Kuopio ischemic heart disease risk factor study. American Journal of Public Health, 87, 617-622. Retrieved from library.bilkent.edu.tr
• MacCallum, R.C., Widaman, K. F., Zhang, S. and Hong, S. (1999). Sample size in factor analysis, Psychological Methods, 4 (1):84-99.
• Moorman, R.H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: do fairness perceptions influence employee citizenship?. Journal of Applied Psychology. 76(6), 845-855. Retrieved from library.bilkent.edu.tr
• Özdemir, M. (2010). Ankara İli Kamu Genel Liselerinde Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Muhalefete İlişkin Görüşleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Pallant, J. (2001). SPSS Survival Manuel. Maidenhead , Pa. Oen university Press.
• Redding, W. C. (1985). Rocking boats, blowing whistles, and teaching speech communication. Communication Education. V:34, Pp:245-258.
• Sağlam, Mehmet. (1979). Örgütsel Değişme. Ankara: TODAİ Yayınları.
• Savaşır, Işık. (1994). Ölçek uyarlanmasındaki sorunlar ve bazı çözüm yolları. Türk Psikoloji Dergisi. C. 9, Sayı:33, Ss. 27-32.
• Schermelleh-Engel, K., and Moosbrugger, H., (2003). Evaluating The Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8 (2), 23-74.
• Segars, A. H. and Grover, V. (1993). Re-examining perceived ease of use and usefulness: A confirmatory factor analysis. MIS Quarterly, 17 (4): 517-525.
• Steiger, J.H. (2007). Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual Differences. 42 (5):893-898.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları. 3 (6), 49-74.
• Şen, Rena ve Yılmaz, Veysel. (2013). “Model Belirlemesi, Örneklem Hacmi ve Tahmin Yönteminin Yapısal Eşitlik Modelleri Uyum Ölçütlerine Etkisi”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı: 38:239-252.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları). Ankara: Ekinoks.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (1996). Using multivariate statistics. New York: Harper Collins College
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
• TDK. (1998). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları.