HERMAN HERTZBERGER’İN TASARIM KAVRAMI İLE TEK TİP İLKÖĞRETİM YAPI TASARIMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 81, 166 - 183, 14.01.2022

Ruşen Ergün , Fatma Demet Aykal

https://doi.org/10.17755/esosder.902636

Öz

Modern dönemde öğrenme performansını etkileyen birçok etmen olduğu belirlenmiştir. Bu etmenlerden bir tanesi de eğitim yapısının fiziksel özellikleridir. Eğitim yapılarının tasarım kriterleri yapıların fiziksel özelliklerinin oluşmasındaki temel etmendir.
Bu çalışmada Herman Hertzberger ve TOKİ eğitim yapıları tasarım kriterleri baz alınarak inşa edilen yapıların fiziksel özelliklerinin öğrenme performansı üzerindeki etkisi karşılaştırılmıştır. Buradaki amaç öğrenme performansını etkileyen tasarım kriterlerini ve sonuçlarını belirleyerek tek tip eğitim yapısı tasarlayan TOKİ ve TOKİ’nin eğitim yapısı tasarım kriterlerini baz alan kişi ve kuruluşların dikkat etmesi gereken parametreleri belirlemektir. Bu karşılaştırmalar için Herman Hertzberger’in eğitim yapısı olarak İtalya’daki Raffaello Basis-En Middelbare School ve Hollanda’daki Spılcentrum Waterrıjk School, TOKİ eğitim yapısı olarak ise Türkiye’deki Ali Kuşçu İ.Ö.O ve Mola Gürani İ.Ö.O çalışma kapsamına alınmıştır. Bu amaç ve kapsam doğrultusunda eğitim psikolojisi üzerinde etkisi olan fiziksel kriterler bazında sayısal ve sözel analizler yapılmış, veri toplamak için görsel ve sözel teknikler bir arada kullanılmıştır.
Çalışma sonucunda tek tip eğitim yapısı tasarlanırken yapılan sınıfların koridorun her iki yanına sıralanması veya kişisel gelişim alanlarının oluşturulmaması gibi yanlışlar belirlenmiş olup eğitim yapısı tasarımlarında dikkat edilmesi gereken kriterler açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim yapıları, Herman Hertzberger, Montessori eğitim modeli, TOKİ, Öğrenme psikolojisi

COMPARISON OF HERMAN HERTZBERGER'S DESIGN CONCEPT AND UNIFORM PRIMARY EDUCATION BUILDING DESIGNS

Öz

Kaynakça

• Abdul-Samad, Z., & Macmillan, S. G. (2004). Improving design quality and value in the built environment through knowledge of intangibles. IEEE International Engineering Management Conference, 3, 898–902. https://doi.org/10.1109/iemc.2004.1408821
• Accredited Standards Committee S12. (2002). American National Standard: Acoustical Performance Criteria, Design Requirements, and Guidelines For Schools (ANSI S12.60 2002). https://acousticalsociety.org/classroom-acoustics-booklets-and-standards/
• AHH Nieuws. (2020). Projecten-Onderwıjs. https://www.ahh.nl/index.php/en/
• AHH Nieuws, & Doorn, H. Van. (2020). Raffaello Basıs- En Mıddelbare School, Rome, Italıë. https://www.ahh.nl/index.php/nl/projecten2/9-onderwijs/25-raffaello-basis-en-middelbare-school-rome-italie
• Akçay, R. C. (1997). Fiziksel Mekan ve Okul Kültürü. Çağdaş Eğitim Dergisi, 22(236), 23–30.
• Al, S. (2014). Eğitim Yapılarının Eğitim Konfor Koşullarının Öğrenci Başarısına Etkisi [Karadeniz Teknik Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Aydın Özdemir, C. Z. (2016). Doğanın Çocuk Gelişimi Üzerindeki Etkisi. http://ztbb.org/festival/geleneksel-tip-festivali-2016/doganin-cocuk-gelisimi-uzerindeki-etkileri/
• Başar, M. A. (2003). İlköğretim kurumlarının olanakları [Ankara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Çabuk, G. (2016). İlköğretim binalarının renk açısından değerlendirilmesi [Çukurova Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Çelik, M. (2013). Ahşap malzemenin iç mekan ve mobilya tasarımında kullanımı [Haliç Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Coe, E. J. (1991). Montessori Education and Its Relevance to Educational Reform. ERIC, 1–7. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED341462.pdf
• Cranell, C. C., & Smaldino, J. J. (1999). Acoustical Modifications for the Classroom. Volta Review, 101(5), 33–46.
• Dere, Z., & Tutku, C. (y.y.). Bilişsel Ve Dil Gelişimi (Z. Seçer (ed.)). İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/cocukgelisimilisans_ao/bilisselvedilgelisimi.pdf
• Duke, D. L. (1998). Does It Matter Where Our Children Learn? National Academy of Sciences. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED418578.pdf
• Durakoğlu, A. (2011). Characteristics of Early Childhood Period According to Maria Montessori. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 133–145. https://pegem.net/dosyalar/dokuman/138103-20131213102751-10.pdf
• Earthman, G. I. (1996). Review of Research on the Relationship between School Buildings, Student Achievement, and Student Behavior. Içinde Annual Meeting of the Council of Educational Facility Planners International (CEFPI). http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED416666.pdf
• Edwards, N. C. (2006). School Facılıtıes And Student Achıevement: Student Perspectıves On The Connectıon Between The Urban Learnıng Envıronment And Student Motıvatıon And Performance (Sayı 1959). http://apps.webofknowledge.com/full_record.do?product=WOS&search_mode=GeneralSearch&qid=3&SID=C2rQOKanALYXJBpSIGW&page=2&doc=17
• Frieling, H. (1978). Das Gesetz Der Farbe (Musterschmidt (ed.)).
• Gladys, S., & Nicholas, Z. (2016). Montessori Method of Teaching: The Key to Learning and Teaching of Mensuration of Solid Shapes, a Case of a Private School in Zimbabwe. Archives of Current Research International, 6(1), 1–5. https://doi.org/10.9734/acri/2016/29838
• Gürel, E. (2001). Çalışma Yaşamında Işık Ve Aydinlatmanin Önemi̇. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 5. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/217404
• Hammond, B. L., Buch, J., Gardere, J., & Ruston, D. (y.y.). Işığın Karanlık Yüzü ve Görmede Bir Çözüm. ACUVUE Eye Health Advisor, 1–10. https://www.jnjvisioncare.com.tr/sites/default/files/public/tr/documents/4-isigin_karanlik_yuzu_ve_gormede_bir_cozum-makale.pdf
• Hertzberger, H. (2008). Space and learning. 010 Publishers. https://books.google.com.tr/books?id=uBE-TcROFtQC&printsec=frontcover&hl=tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
• Hertzberger, H., & Swaan, A. (2009). The Schools of Herman Hertzberger Alle Scholen. 010 Publishers. https://books.google.com.tr/books?id=BJJl_AR_VZcC&printsec=frontcover&hl=tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
• Hines, E. W. (1996). Building condition and student achievement and behavior [Virginia Polytechnic Institute and State University]. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.1013.6508&rep=rep1&type=pdf
• İslamoğlu, Ö. (2018). Mimari Tasarımda Esneklik Yaklaşımlarına Kuramsal Bir Bakış. The Turkısh Online Journal of Design, Art and Communication, 8(4), 673683. https://doi.org/: 10.7456/10804100/007
• İslamoğlu, Ö., & Usta, G. (2016). Herman Hertzberger Okullarında Esneklik Anlayışı. Mimarlık Dergisi, 390.
• Kuhn, C. (2012). TQ Schools: I Mosaici School by Herman Hertzberger. The Architectural Review. https://www.architectural-review.com/today/tq-schools-i-mosaici-school-by-herman-hertzberger
• M.E.B. (1993). Kalkınma Planlarında Eğitim. Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı.
• M.E.B. (2015). Eğitim Yapıları Asgari Tasarım Standartları Kılavuzu. https://iedb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_08/17032245_2015asgaritasarmklavuzu.pdf
• Mayoral, E., & Bernal Pozo, M. (2017). From The Classroom To The Cıty Urban Archetypes In Herman Hertzberger’s Primary School. Proyecto, Progreso, Arquitectura, 17, 100–115. https://kopernio.com/viewer?doi=10.12795%2Fppa2017i17.07&token=WzI5NDE1OTgsIjEwLjEyNzk1L3BwYTIwMTdpMTcuMDciXQ.EnmVx6uZ_Fe_iNnCITYh84FELNA
• McClintock, M. (1996). Different is Daylight,. Washington Home, 12–16.
• Melse, K. (y.y.). Spilcentrum Waterrijk - Eindhoven. Tarihinde 11 Aralık 2020, adresinden erişildi https://www.zri.nl/projecten/Spilcentrum-Waterrijk-Eindhoven
• Önder, S. (2012). Gürültüyü Engellemek İçin Bitkilerin Kullanımı. PLANT Peyzaj ve Süs Bitkiciliği Dergisi. https://www.plantdergisi.com/prof-dr-serpil-onder/gurultuyu-engellemek-icin-bitkilerin-kullanimi.html
• Saunt, D. (2012). I Mosaici School, Herman Hertzberger in Rome. The Architectural Review. https://www.architectural-review.com/today/i-mosaici-school-herman-hertzberger-in-rome# Schools for the future: Design proposals from architectural psychology. (2009). Içinde R. Walden (Ed.), Schools for the future: Design proposals from architectural psychology. Hogrefe & Huber Publishers.
• Şensoy, S. Al. (2019). Mekân ve Öğrenme İlişkisi Üzerine Üreten Bir Mimar : Herman Hertzberger kadar öğrenme sürecine hem katkıda bulunuyor hem de onu şekillendiriyor . Hayatının yaklaşık elli iki farklı yapıyı inceleyen mimar , bu yapıların. Mimarlık Dergisi, 405, 40–47.
• Shmıs, T., Ambasz, D., & Ustinova, M. (2019). Learning environment as third teacher? Evidence on the impact of school infrastructure. Education for Global Development. https://blogs.worldbank.org/education/learning-environment-third-teacher-evidence-impact-school-infrastructure?CID=WBW_AL_BlogNotification_EN_EXT
• Smedje, G., & Norback, D. (1999). The School Environment – Is It Related to the Incidence of Asthma in the Pupils? In Indoor Air, The Eighth International Conference on Indoor Air Quality and Climate, 445–450.
• TOKİ. (2020). Kuruluş ve Tarihçe. http://www.toki.gov.tr/kurulus-ve-tarihce
• U.S. Environmental Protection Agency. (2003). Indoor Air Quality&Student Performance. https://nepis.epa.gov/Exe/tiff2png.cgi/100045VK.PNG?-r+75+-g+7+D%3A%5CZYFILES%5CINDEX DATA%5C00THRU05%5CTIFF%5C00000554%5C100045VK.TIF
• Uludağ, Z., & Odacı, H. (2002). Eğitim Öğretim Faaliyetlerinde Fiziksel Mekan. Milli Eğitim Dergisi, Kış-Bahar(153–154). https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/153-154/uludag.htm#top