ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVRE FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN VE ÇEVRE SORUNLARINA YÖNELİK DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 81, 21 - 42, 14.01.2022

Tuğba Irmak Kazazoğlu , Sibel Erkal

https://doi.org/10.17755/esosder.903356

Cited By: 1

Öz

Araştırma, üniversite öğrencilerinin çevre farkındalık düzeyleri ile çevre sorunlarına yönelik davranışlarını incelemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırma kapsamına, Hacettepe Üniversitesi Beytepe Kampüsünde öğrenim gören 392 lisans öğrencisi alınmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla “Çevre Farkındalık” ölçeği ve “Çevre Sorunlarına Yönelik Davranış” ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin çevre farkındalığı ile çevre sorunlarına yönelik davranışları (r=0,354, p<0,005) arasında pozitif yönlü ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çevre farkındalığına ilişkin görüşler ile çevre sorunlarına yönelik ölçek alt boyutları olan kurulma (r=0,182, p<0,005), yaratma (r=0,211, p<0,005), beceriye dönüştürme (r=0,488, p<0,005), algılama (r=0,361, p<0,005) ve duruma uydurma (r=0,273, p<0,005) alt boyutlarının pozitif yönlü ilişkili olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin çevre farkındalık düzeyleri ile çevre sorunlarına ilişkin davranışları cinsiyet, aile gelir durumu, sınıf düzeyi, baba öğrenim düzeyi, çevresel bilgi kaynakları, çevre eğitimi alma durumları, ailede yaşayan kişi sayısı, çevre konulu belgesel izleme durumları, çevre dostu ürünleri tercih etme durumları, çevre kuruluşuna üye olma durumları ile çevre ile ilgili faaliyetlere katılma durumlarına göre farklılık göstermiştir (p<0.05).

Anahtar Kelimeler

Çevre, Çevre farkındalığı, Çevre Eğitimi

Kaynakça

• Akyol, B. (2014). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevresel Tutum ve Çevre Bilgi Düzeyleri Üzerine Bir Çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Altın, B. N., ve Oruç, S, (2008). Çocukluk Döneminde Doğa Sporlarının Çevre Eğitiminde Kullanılması, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3):10-18.
• Altıparmak S. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumları, Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi, 2(2):94-106
• Berberoğlu, E. O. (2012). Sınıfdışı Deneyimsel Öğretim:Ekoloji Uygulaması, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (11. Basım). Pegema Yayıncılık: Ankara
• Çabuk, B. ve Karacaoğlu, C. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıklarının İncelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2): 189-198.
• Ek, H.N., Kılıç, N., Öğdüm, P., Düzgün, G. ve Şeker, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin Farklı Akademik Alanlarında Öğrenim Gören İlk ve Son Sınıf Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları ve Duyarlılıkları, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1): 125-136.
• Gökçeli F., Bilmez B. ve Tarkoçin S. (2015). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Davranışlarının İncelenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4): 258-270
• Gülay, H. (2011). Ağaç Yaş İken Eğilir: Yaşamın İlk Yıllarında Çevre Eğitiminin Önemi, TÜBAV Bilim Dergisi, 4(3): 240-245.
• Güler, T. (2009). Ekoloji Temelli Bir Çevre Eğitiminin Öğretmenlerin Çevre Eğitimine Karşı Görüşlerine Etkileri, Eğitim ve Bilim, 34(151): 31-42.
• Güven, E. ve Aydoğdu, M. (2012). Çevre Sorunlarına Yönelik Davranış Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Öğretmen Adaylarının Davranış Düzeylerinin Belirlenmesi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2): 573-589.
• Karatekin, K. ve Çetinkaya, G. (2013). Okul Bahçelerinin Çevre Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi (Manisa İli Örneği), Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(27): 307-315.
• Kaypak, Ş. ve Yılmaz, V. (2016). Hatay Büyükşehir Yapılanma Sonrasında Çevre Sorunlarına Yaklaşım ve Çevre Düzenlemeleri. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1): 25-50.
• Kışoğlu M., Yıldırım T., Salman M. ve Sülün A. (2016). İlkokul ve Ortaokullarda Çevre Eğitimi Verecek Olan Öğretmen Adaylarında Çevre Sorunlarına Yönelik Davranışların Araştırılması, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18(1): 299-318.
• Midilli Ü. ve Atıcı T., (2019). Uluslararası Bakalorya Diploma Programı ve Ulusal Programda Öğrenim Gören Öğrencilerin Çevreye Yönelik Tutum ve Çevre Farkındalık Düzeyleri, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 16(3): 846-856
• Oğuz, D., Çakcı, I. ve Kavas, S. (2011). Yüksek Öğretimde Öğrencilerin Çevre Bilinci, SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 12(1): 34-39.
• Öcal, T. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi, Marmara Coğrafya Dergisi, 27: 333-352.
• Özgen, N. (2012). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları: Türkiye Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 403-422
• Özmen, D., Çetinkaya, A. ve Nehir, S. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4(6): 330-344.
• Seçgin, F., Yalvaç, G. ve Çetin, T. (2010). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Karikatürler Aracılığıyla Çevre Sorunlarına İlişkin Algıları, International Conference on New Trends in Education and Their Implication, 11-13 October, Antalya: 391-398.
• Sungurtekin, Ş. (2001). Uygulamalı Çevre Eğitimi Projesi Kapsamında Ana ve İlköğretim Okullarında Müzik Yoluyla Çevre Eğitimi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 167-178.
• Şahin H. ve Doğu S. (2018). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına İlişkin Tutum ve Davranışlarının İncelenmesi, İlköğretim Online,17(3): 1402-1416
• Şama, E. (2003). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2): 99-110.
• Şenyurt, A., Temel, A. B. ve Özkahraman, Ş. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Konulara Duyarlılıklarının İncelenmesi, SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1): 8- 15.
• Şimşekli, Y. (2001). Bursa’da “Uygulamalı Çevre Eğitimi” Projesine Seçilen Okullarda Yapılan Etkinliklerin Okul Yöneticisi ve Görevli Öğretmenlerin Katkısı Yönünden Değerlendirilmesi, Uludağ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1): 73-84.
• Tamam İ., Yürekli M., Başaran Ö. ve Uskun E. (2015). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Yönelik Farkındalıkları ve Çevresel Tutumları, Smyrna Tıp Dergisi (8):8-17
• Yalçınkaya, E. (2013). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerine Göre Çevre Sorunları, Nitel Bir Araştırma, Marmara Coğrafya Dergisi, 27: 416-439.
• Yücel, E. Ö. ve Özkan, M. (2018). Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunları Algılarındaki Değişimin İncelenmesi: Kocaeli Örneği, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (44): 146-160.