EĞİTİM ÖRGÜTLERİNDE İŞ YAŞAMINDA YALNIZLIK İLE YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ: İŞLE BÜTÜNLEŞMENİN ARACI ROLÜ

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 82, 546 - 558, 02.04.2022

Selçuk Demir Necati Çobanoğlu

https://doi.org/10.17755/esosder.1011832

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada; öğretmenlerin iş yaşamında yalnızlık ile işle bütünleşme ve yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışma; nicel araştırma desenlerinden korelasyonel desen ile tasarlanmıştır. Siirt ilindeki ilkokullarda görev yapan öğretmenler, araştırmanın evrenini meydana getirmektedir. Araştırmanın örneklemi ise Siirt ilindeki 26 ilkokulda görev yapan 241 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada, seçkisiz örnekleme yöntemlerinden oransız küme örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Çalışmanın verilerinin elde edilmesinde “Kişisel Bilgi Formu”, “İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği”, “İşle Bütünleşme Ölçeği” ve “Yaşam Doyumu Ölçeği” kullanılmıştır. Hiyerarşik çoklu regresyon analizi sonuçları; öğretmenlerin iş yaşamında yalnızlık düzeylerinin işle bütünleşme düzeylerini anlamlı olarak yordadığını göstermektedir. Ayrıca işle bütünleşme değişkeninin, iş yaşamında yalnızlık ile yaşam doyumu değişkenleri arasında tam aracı rolü bulunmaktadır. Öğretmenlerin; işlerine gönülden adanmalarını ve yaşam doyumlarının yüksek düzeyde olmasını isteyen okul yöneticilerinin, okulda sosyal ilişkilerini güçlendirici faaliyetler organize etmesinde fayda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

iş yaşamında yalnızlık, işle bütünleşme, yaşam doyumu, öğretmen

THE RELATIONSHIP BETWEEN LONELINESS IN PROFESSIONEL LIFE AND SATISFACTION WITH LIFE IN EDUCATIONAL ORGANIZATIONS: THE MEDIATING ROLE OF WORK ENGAGEMENT

Öz

In this research, it has been purposed of determining the relationship between teachers’ loneliness in professionel life and work engagement and satisfaction with life. This study has been designed by correlational model which is one of quantative research designs. The universe of the research has been comprised of teachers working in primary schools in Siirt province. The sample of the research has been effectuated by 241 teachers working in 26 primary schools. In this research disproportionate cluster sampling method, which is one of the random sampling method, has been applied. The data of the research have been acquired by “Individual Knowledge Form”, “Teachers’ Loneliness At Work Scale”, “Work Engagement Scale” and “Satisfaction With Life Scale”. The results of hierarchical regression analysis have showed that the level of teachers’ loneliness in professionel life significantly predicts level of work engagement. Also work engagement variable has a full mediator role in the relationship between the variables of loneliness at work and satisfaction with life. For school administrators who want teachers to have high levels of work engagement and satisfaction with life, it would be helpful to organize activites for strenghening teachers’ social relations.

Anahtar Kelimeler

loneliness in professional life, work engagement, satisfaction with life, teacher

Kaynakça

• Arkar, H., Sarı, Ö., & Fidaner, H. (2004). Relationships between quality of life, perceived social support, social network, and loneliness in a Turkish sample. Yeni Symposium: Psikiyatri, Nöroloji ve Davranış Bilimleri Dergisi, 42(1), 20–27.
• Bal, E. A. (2008). Self-efficacy, contextual factors and well-being: The impact of work engagement. (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Berman, E. M., West, J. P., & Richter, M. N., Jr. (2002). Workplace relations: Friendship patterns and consequences (according to managers). Public Administration Review, 62(2), 217–230. https://doi.org/10.1111/0033-3352.00172
• Bozkurt, Ö., & Bozkurt, İ. (2008). İş tatminini etkileyen işletme içi faktörlerin eğitim sektörü açısından değerlendirilmesine yönelik bir alan araştırması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 1-18.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Chadsey-Rusch, J., DeStefano, L., O'Reilly, M., Gonzalez, P., & Collet-Klingenberg, L. (1992). Assessing the loneliness of workers with mental retardation. Mental Retardation, 30(2), 85–92.
• Cindiloğlu, M., Polatcı, S., Özçalık, F., & Gültekin, Z. (2017). İşyeri yalnızlığının iş ve yaşam tatminine etkisi: lider-üye etkileşiminin aracılık rolü. Ege Akademik Bakış, 17(2), 191- 200.
• Cubitt, S., & Burt, C. (2002). Leadership style, loneliness and occupational stress in New Zealand primary school principals. New Zealand Journal of Educational Studies, 37(2), 159-169.
• Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
• Demir, R., Tanhan, A., Çiçek, İ., Yerlikaya, İ., Çırak Kurt, S., & Ünverdi, B. (2021). Yaşam kalitesinin yordayıcıları olarak psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumu. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 192-206.
• Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
• Doğan, T., Çetin, B., & Sungur, M. Z. (2009). İş yaşamında yalnızlık ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi,10, 271-277.
• Frazier, P. A., Tix, A. P., & Barron, K. E. (2004). Testing moderator and mediator effects in counseling psychology research. Journal of Counseling Psychology, 51(1), 115-134.
• Goodwin, R., Cook, O., & Yung, Y. (2001). Loneliness and life satisfaction among three cultural groups. Personal Relationships, 8, 225–230.
• Harter, J., Schmidt, F., & Hayes, T. (2002). Business-unit-level relationship between employee satisfaction, employee engagement, and business outcomes: A meta-analysis. The Journal of applied psychology, 87, 268-279. 10.1037//0021-9010.87.2.268.
• Ilies, R., & Judge, T. A. (2002). Understanding the dynamic relationship between personality, mood, and job satisfaction: A field experiencesampling study. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 89, 1119–1139.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Koçel, T. (2018). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Kreitner, R., & Kinichi, A. (2009). Organizational behaviour (9th ed.). New York: Mc Graw-Hill International Edition.
• Kyriacou, C. (2000). Stress-busting for teachers. Cheltenham: Nelson Thornes.
• Lunenburg, F. C. & Ornstein, A. C. (2012). Educational administration: Concepts and practices (Sixth Edition). Belmont, C.A.: Wadsworth Cengage Learning Publishing.
• Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2011). O rganizational behaviour. New Jersey: Pearson Education.
• Schermerhorn, J. R., Hunt, J. G., Osborn, R. N., & Uhl-Bien, M. (2011). Organizational Behavior. Asia: John Wiley & Sons (Asia) Pte Ltd.
• Schaufeli, W. B., Martinez, I., Marques Pinto, A. Salanova, M., & Bakker, A.B. (2002b). Burnout and engagement in university students: Across national study. Journal of Cross- Cultural Psychology, 33, 464-481.
• Sezen, G. (2014). Öğretmenlerin işle bütünleşme ve iş yaşamında yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2014). Using multivariate statistics (New International Ed.). Pearson Education Limited.
• Tuzgöl Dost, M. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 132-143.
• Uçkun, S., & Üzüm, B. (2019). Örgütsel yalnızlığa bir bakış. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 5(15), 125-130.
• Wright S. L., Burt, C. D. B., & Strongman, K. T. (2006). Loneliness in the workplace: Construct definition and scale development, NZ J Psychol, 35, 59-68.
• Yılmaz, E., & Altınok, V. (2009). Okul yöneticilerinin yalnızlık ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 59(59), 451-470.
• Yılmaz, E., & Aslan, H. (2013). Öğretmenlerin iş yerindeki yalnızlıkları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pegem Journal of Education & Instruction, 3(3), 59-69.
• Zarate, P. (2009). Collaborative decision making: Perspectives and challenges. Amsterdam, The Netherlands: IOS Press.