KAYNAKLARI VE YAPISAL ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN ANTİK MISIR’DA ETİK

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 83, 1437 - 1445, 01.07.2022

Ensar Yılmaz

https://doi.org/10.17755/esosder.1076943

Öz

Toplumsal değerleri yansıtan ve buna uygun bir etik anlayışından kadim uygarlıklar dönemlerinde de söz edilebilir. İnsanlık tarihi açısından en önemli uygarlıklardan biri olan ve diğer uygarlıklarla girmiş olduğu ilişkilerle onlardan etkilendiği gibi aynı zamanda da etkileyen Mısır uygarlığı, etik anlayış açısından da günümüze kadar uzanan etkilere sahiptir. Etik anlayış, politik ve kültürel düzlemde yapıların ortaya çıkmasının zemini oluşturur. Bu bağlamda insanlığın birikiminin önemli bir parçası olan Antik Mısır’daki toplumsal yapılarla etik anlayış arasındaki ilişki de önem kazanır. Bir başka deyişle, toplumsal yaşam pratikleriyle yapısallaşan ilişkilerin felsefi boyutuna ulaşabilme imkânı sunar. Mısır’ın en önemli karakteristik özelliği, sahip olduğu ekolojinin yaptığı etkidir. Mısır’ın tarihine her alanda hâkim olan bu ekoloji tarih boyunca din, siyaset, sanat, edebiyat, iktisat, folklor, mitoloji, mimari gibi pek çok alanda kendisini hissettirmiştir (Aydın, 2019: 7-8). Mısır’ın tarihsel sürecine ve gelişimine paralel olarak diğer alanlarına da yön veren ana unsurun, coğrafi şartlarının yanı sıra bölgenin izole yapısı olmuştur diyebiliriz. Mısırlılar bütün hayatlarını ve kültürlerini, çevresinde yaşadıkları Nil Nehri’ne göre biçimlendirmişlerdir (Babila, 2015: 5). Antik Mısır’ın ana niteliği ve kültürel yapısına bakıldığında, toplumun ölümden sonraki hayatı düzenlemek için gündelik hayatını ona göre konumlandırdığını, bir nevi ahirette daha iyi yaşayabilmek için dünyevi yaşamını kurguladığını görürüz.

Anahtar Kelimeler

Antik Mısır, Maat, İnanç, Ahlak, Etik

Kaynakça

• Aydın, F. (2019). Antik Mısır'da Din ve Siyaset İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Babila, M. H. A. (2015). Eski Mısır'da Sosyal Hayat ve Hukuk, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Bodur, H. (2012). Adalet Tanrı(ça)ları-Themis ve Diğerleri, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arşivi- 25. Kitap (Editör: H. Ökçesiz & G. Uygur & S. Üye), İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, ss:143-167
• Çiftçi, M. (2010). Eski Mısır Dininde Tanrı ve Öte Dünya İnancı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Gezmez, A. (2019). Siyasi ve Sosyal Açıdan Eski Mısır Dini (MÖ. 3000-1000 Arası Dönem), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bilecik.
• Korkut, M. (2010). Avrupa Birliği Etik Anlayışının Türk Kamu Yönetimi'ne Yansımaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Edirne.
• Küçüktaşdemir, Ö. (2017). Mitolojide Adalet İmgeleri, ViraVerita E-dergi, Sayı:5, ss:87-132
• Olgun, H. (2018). Hz. Musa’nın Yüzleştiği Statüko: Kadim Mısır’ın Ma’at Doktrini, Milel ve Nihal Dergisi, Cilt No:15, Sayı:2, 149-169
• Schwarz, F. (2001). Düzensizliğin İçerisinde Düzen Maat ve Eski Mısır’a Dair (çev. Ferim Örücü), Ankara: Yeni Yüksektepe Yayınları.
• Shırınzada, O. (2021). Antik Medeniyetlerde Yönetim Yapısı ve Anlayışı: Sümerler, Mısırlılar ve Yunanlılar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Karabük.
• Şimşir, M. S. (2018). Antik Mısır Dininde Kahinlik, Sihir ve Büyü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul