THE RELATIONSHIP BETWEEN DIGITAL GAMES AND VIOLENCE AND AGGRESSION

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 83, 1389 - 1407, 01.07.2022

Ali Selim Mansız , Güliz Kolburan

https://doi.org/10.17755/esosder.842442

Cited By: 2

Öz

DİJİTAL OYUNLAR İLE ŞİDDET VE SALDIRGANLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz

Günümüzde mobil oyunlara karşı var olan temel sorunlardan biri oynatılan şiddet içerikli oyunun saldırganlık davranışı üzerindeki etkisidir. Popüler etkinlik olarak nitelendirilen dijital oyunlar dünyamızda çok büyük bir endüstri haline gelmiştir. Şiddet içeren afişler, görseller, film sektörleri, internet siteleri bu popüler olan endüstrinin bileşenleridir. Şiddet konusunda yapılan araştırmalara ve araştırmacılara göre farklılıklar olduğu da bilinmektedir. Bu farklılıklara ve yapılan araştırmalara örnek olarak Bandura saldırganlığı; bireyi yaralama ya da malına zarar verme gibi sonuçları olan davranışlar olarak tanımlarken, Lorenz'e göre saldırganlık kötü bir eylem değildir, aksine Lorenz saldırganlığın yaşam için gerekli bir gerçek olduğunu savunur. Tanımsal farklılıklar dışında yapılan araştırmalara göre de farklılıklar olduğu yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır. Dijital oyunlarının cinsiyet ve kullanımına ilişkin yapılan çalışmada ortalama olarak kızlar dijital oyun oynama konusunda erkeklere oranla daha az zaman harcadıkları bilgisine ulaşılmıştır. Bu çalışmanın amacı, şiddet içerikli dijital oyunlar ile saldırganlık ve şiddet arasındaki ilişkiyi incelemektir. Buna ek olarak gerek tanımsal olarak gerek yapılan çalışmaları değerlendirerek ve karşılaştırarak bu konuya netlik kazandırmaktır. Bu makale literatür taraması ve derleme şeklinde hazırlanmıştır. Çalışma hazırlanırken bilimsel değeri olan; kitap, tez, dergi ve makalelerden yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, Oyun, Dijital oyun, Saldırganlık

Kaynakça

• Acet, M. (2005). Sporda Saldırganlık ve Şiddet. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Ahn, J. ve Randall, G. (2007). Computer Game Addiction. New York
• Akçay, D. ve Özcebe, H. (2012). Televizyonun okul öncesi dönemdeki çocukların saldırganlık davranışına etkisi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 55 (1), 82-87.
• Aktaş, V. (2001). Çocuklarda Saldırganlık ile Olumsuz Niyet yükleme Eğilimleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Alantar, M. (1996). Video Oyunu ve Oynamayan Ergenlerin Bazı Kişilik Özellikleri ve Serbest Zaman Değerlendirme Etkinliklerinin Karşılaştırması. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Aldrich, A. (2006). Video Games and Kids: How Video Games Affect Kids and Tips to Help Parents Set Limits. Action Alliance for Children, 6-7.
• Anderson, C. A. ve Bushman Brad J. (2001). Effects of Violent Video Games on Aggressive Behaviour, Aggressive Cognition, Aggressive Affect, Physiological Arousal and Prosocial Behaviour: A Meta-Analytic Review of the Scientific Literature. Psychological Science, 12 (5), 353-359.
• Anderson, C. A. ve Dill, Karen E. (2000). Video Games and Aggressive Thoughts, Feelings, and Behavior in the Laboratory and in Life. Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 78, No. 4, 772- 790.
• Anderson, C. A., Sakamoto, A., Gentile, D. A., Ihori, N., Shibuya, A., Yukawa, S., Naito, M. ve Kobayashi, K. (2008). Longitudinal effects of violent video games on aggression in Japan and United States. Pediatrics, 122(5), 1067-1072.
• Anderson, C., Gentile, D. and Bucklev, K. (2007). Violent Video Game Effects on Children and Adolescents. İngiltere: Oxford Üniversitesi Yayınları. Aronson, E., Wilson, T.D. ve Akert. R.B. (2010). Saldırganlık Nedir? (Çev.: O. Gündüz), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Ayan, S. (2006). Şiddet ve Fanatizm. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 191-209.
• Balcıoğlu, İ. (2000). Biyolojik, Sosyolojik Psikolojik Açıdan Şiddet. İstanbul: Yüce Yayım.
• Baron, R. A. ve Byrne, D. (1991). Social Psychology: Understanding Human Interaction. Boston: Allyn and Bacon.
• Bartholow, B. D. ve Anderson C. A. (2002). Effects of Violent Video Games on Aggressive Behavior: Potential Sex Differences. Journal of Experimental Social Psychology, 38, 283- 290.
• Bartholow, B. D., Bushman, B. J., ve Sestir, M. A. (2006). Chronic violent video game exposure and desensitization to violence: Behavioral and event-related brain potential data. Journal of Experimental Social Psychology, 42, 532-539.
• Bayraktar, F. (2001). İnternet Kullanımının Ergen Gelişimindeki Rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Bensley, L. ve Van Eenwyk, J. (2001). Video Games and Real-Life Aggression: Review of the Literature. Journal of Adolescent Health, 29 (4), 244-257.
• Berger, A. A. (1991). Bir Terör Aygıtı Olarak Televizyon: Kuramsal Bir Deneme Yaklaşım Denemesi, Enformasyon Devrimi Efsanesi, (Çev. ve Der. Yusuf Kaplan), İstanbul: Rey Yayınları.
• Bilgi, A. (2005). Bilgisayar Oyunu Oynayan ve Oynamayan Öğrencilerin Saldırganlık, Depresyon ve Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojiye Giriş. İzmir: İzmir Kitaplığı Yayınları.
• Brewer, M. B. ve Crano, W. D. (1994). Social Psychology. Minneapolis/ St. Paul: West Publishing Company.
• Budak, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Budak, S. (2009). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Calvert, S. L., Tan S. L. (1994). Impact of Virtual Reality on Young Adults. Physiological Arousal and Aggressive Thoughts: Interaction Versus Observation. Journal of Applied Developmental Psychology, 15 (1), 125-139.
• Ceylan, H. ve Şelimen, M. (2018). Şiddet İçeren Bilgisayar Oyunlarının Çocukların Saldırganlık Davranışı Üzerindeki Etkileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(60), 1307- 9581.
• Cooper, J. ve Mackie, D. (1986). Video Games and Aggression in Children. Journal of Applied Social Psychology, 16, 726–744.
• Cope-Farrar, K., Krcmar, M. ve Nowak, K. (2004). The General Affective Aggression Model: Explaining the Effects of Point of View and Blood in Violent Video Games, Paper presented at the annual meeting of the International Communication Association, New Orleans Sheraton, New Orleans, LA.
• Cüceloğlu, D. (2005). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çakır, H. (2013). Bilgisayar Oyunlarına İlişkin Ailelerin Görüşleri ve Öğrenci Üzerindeki Etkilerin Belirlenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 138-150.
• Çetinkaya, H. (1991). Video Oyunlarının Çocuklarda Saldırganlığa Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Dervent, F. (2007). Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeyleri ve Sportif Aktivitelere Katılımla İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dolu, O., Büker, H. ve Uludağ, Ş. (2010). Şiddet İçerikli Video Oyunlarının Çocuklar ve Gençler Üzerindeki Etkileri: Saldırganlık, Şiddet ve Suça Dair Bir Değerlendirme, Adli Bilimler Dergisi, 9 (4), 54-75.
• Erdoğdu, Y. (2010). Öğrencilerin Saldırganlık Eğilimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmeleri, International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 Kasım, Türkiye.
• Erten, Y. ve Ardalı, C. (2001). Saldırganlık, Şiddet ve Terörün Psiko-Sosyal Yapıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Facer, K, Joiner R., Stanton, D., Reid, J. Hull, R & Kirk, D. (2004). “Savannah: Mobile gaming and learning”. Journal of Computer Assisted Learning (20), pp. 339-409.
• Fling, S., Smith, L., Rodriguez, T., Thornton, D., Atkins, E. ve Nixon, K. (1992). Videogames, Aggression, and Self-esteem: A Survey. Social Behavior and Personality, 20, 39-46.
• Freedman, J. (1999). Sosyal Psikoloji. İstanbul: Ara Yayıncılık.
• Freedman, J. L., Sears, D., O. ve Carlsmith, J., M. (1993). Sosyal Psikoloji. (Çev.: İ. Dönmez, Ali), Ankara: İmge Yayınevi.
• Fromm, E. (1993). İnsanda Yıkıcılığın Kökenleri 1. (Çev: Şükrü Alpagut), İstanbul: Payel Yayınevi.
• Gates, B. (1995). The Road Ahead. New York: Penguin Books.
• Geen, R. G. (1998). Aggression and antisocial behavior. In D. T. Gilbert, S.T. Fiske, & G. Lindzey (Eds.), The handbook of social psychology (4th ed., Vol. 2, s. 317-356). New York: McGraw-Hill.
• Gentile, D. A., Choo, H., Liau, A., Sim, T., Li, D., Fung, D. ve Khoo, A. (2011). Pathological video game use among youths: A two-year longitudinal study. Pediatrics, 127(2), 319-329.
• Gentile, D.A. ve Anderson, C.A. (2006). “Video Games”. In N.J. Salkind (Ed.), Encyclopedia of Human Development (Vol 3, pp. 1303-1307). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Gözütok, F. D. (2008). Eğitim ve Şiddet. Ankara: Gazi Kitabevi.
• fiths, M. ve Mehroof, M. (2010). Online Gaming Addiction: The Role of Sensation Seeking, Self-Control, Neuroticism, Aggression, State Anxiety, and Trait Anxiety. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 13(3), 10-85
• Gümüş, A. (2004). Şiddet Türleri: Bir Refleksiyon, Bir Sembol, Bir Gösterge Olarak Şiddet. Toplumsal Bir Sorun Olarak ‘Şiddet’ Sempozyumu, Eğitim Sen Yayınları.
• Gürcan, A. Özhan, Y. S. ve Uslu, Y. R. (2008), Dijital Oyunlar ve Çocuklar Üzerindeki Etkileri. Ankara: Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü.
• Healy, M. J. (1999), Bağlantı Doğru Mu? Bilgisayar Çocuklarımızın Zihnini Olumlu ve Olumsuz Yönde Nasıl Etkiliyor? İstanbul: Boyner Holding Yayınevi.
• Hogg, M. A. ve Vaughan, G. M. (1998). Social Psychology. Harlow: Prentice Hall.
• , M., B. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Bilgisayar Oyunu Bağımlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36, 159-175
• Irmak, Y. A. ve Erdoğan, S. (2016). Ergen ve Genç Erişkinlerde Dijital Oyun Bağımlılığı: Güncel Bir Bakış. Türk Psikiyatri Dergisi, 27(2): 128-137.
• Irwin, A. R. ve Gross, A. M. (1995). Cognitive Tempo, Violent Video Games, and Aggressive Behavior in Young Boys. Journal of Family Violence, 10 (3), 337-350.
• İnal, Y. ve Kiraz, E. (2008), Bilgisayar Oyunları ideoloji içerir mi? Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (3), 523-544.
• Karakaya, G. (2019). Ergenlerin Bir Boş Zaman Aktivitesi Olarak İnternet Tabanlı Oyun Bağımlılıklarının Şiddet Eğilimine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara:
• Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Karataş, H., Öztürk, C. (2009). Sosyal Bilişsel Teori ile Zorbalığa Yaklaşım. DEYHYO ED, 2 (2), 61-74.
• Kars, G. B. (2010). Şiddet İçerikli Bilgisayar Oyunlarının Çocuklarda Saldırganlığa Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Karslı. N. (2016). Psikososyal açıdan şiddet ve çözüm yolları. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 6(3), 63-89.
• Kartal, H. ve Bilgin, A. (2009). Anne-Babaların Kız ve Erkek Çocuklarına Uyguladıkları Psikolojik Saldırganlık Davranışları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 230-241.
• Kirsh, S. J. (1998). Seeing The World Through Mortal Kombat-Colored Glasses: Violent Video Games and Hostile Attribution Bias. Childhood, 5 (2), 177-184. Köknel, Ö. (1996). Bireysel ve Toplamsal Şiddet, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Krahe, B. ve Möller, İ. (2004). Playing Violent Electronic Games, Hostile Attributional Style and Agression-related Norms in German Adolescents. Journal of Adolescence, 27, pp.53-69.
• Lore, R., K. Schultz, L., A. (1996). İnsan Saldırganlığının Kontrolü: Karşılaştırılmalı Bir Yaklaşım. (Çev: Hatice Karaçanta), Türk Psikoloji Bülteni, 2(5), s. 24-28.
• Mangır, M. ve Aktaş, Y. (1993). Çocuğun Gelişiminde Oyunun Önemi. Yaşadıkça Eğitim, 26(1), 1-20
• Michaud, Y. (1991). Şiddet. Cem Muhtaroğlu (çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Nilsson, M.E. & Jakobsson, A. (2011). “Simulated sustainable societies: Students’ reflections on creating future cities in computer games”. Journal of Science Education Technology, pp. 33-50
• O’Brien, D. (2010). Gaming and simulations: Concepts, methodologies, tools and Applications. Illinois: Information Resources Management Association. Oktay, A. (1999). Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem. İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Oskay, Ü. (2000). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri: Kuramsal Bir Yaklaşım. İstanbul: Der Yayınları.
• Özerkan, K. N. (2004). Spor Psikolojisine Giriş, Temel Kavramlar. İstanbul: Nobel Yayınları.
• Pala, Ö. F. (2003). Saldırganlık Eğilimi-Dindarlık İlişkisi Üzerine Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 
• Papastergiou, M. (2009). “Digital game-based learning in high school computer science education: Impact on educational effectiveness and student motivation”. Computers & Education, 52(1), pp.1- 12
• Schwabe, G., Goth, C. (2005). “Mobile learning with a mobile game: design and motivational effects”. Journal of Computer Assisted Learning, 21(3), pp. 204-216.
• Stanko, E. (1990). Everyday Violence: How Men and Women Experience Sexual Physical Danger. London, UK: Pandora.
• Subrahmanyam, K., Kraut, R., Greenfield, P. and Gross, E. (2000) The Impact of Home Computer Use on Children’s Activities and Development. The Future of Children and Computer Technology, 10, 123-144.
• Sunderland, J. (2004). Gendered Discourses. New York, US: Palgrave Macmillan.
• Sütçü, C., Dilmen, E. ve Akyazı, E. (2005). İnternette Çocuklarla İlgili Türkçe Web Sitelerinin İçerik Açısından Karşılaştırmalı Analizi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2. Uluslararası Çocuk ve İletişim Kongresi.
• Tirohl, B. (2002). Gender Setting: New agendas for media monitoring and advocacy. Journal of Gender Studies, 11(2), 196.
• Tiryaki, Ş. (2000). Spor Psikolojisi, Kavramlar, Kuramlar ve Uygulama. Mersin: Eylül Kitap ve Yayınevi.
• Tutkun, Ö., Demirtaş, Z., Açıkgöz, T. ve Tekşal, S. (2017). Televizyon ve Dijital Oyunların Ortaokul Öğrencilerinin Şiddet Eğilimine Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 83-91.
• Tuzgöl, M. (1998). Ana-Baba Tutumları Farklı Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uluçay, Ç. (2013). Şiddet İçerikli Bilgisayar Oyunlarının Çocuklar Üzerindeki Etkileri. Eğitimde Yansımalar, 34, 19-21.
• Ulusoy, O. (2007). Ergenlerde Bilişim Teknolojileri Kullanımı ve Saldırganlık İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ünsal, A. (1996). Genişletilmiş Bir Şiddet Tipolojisi. Cogito, 6-7, 185-195.
• Williams, D. ve Skoric, M. (2005). Internet Fantasy Violence: A Test of Aggression in an Online Game. Communication Monographs, Vol. 72, No. 2, pp. 217-233
• Yalçın, İ. (2004). Ailelerinden Algıladıkları Destek Düzeyleri Farklı Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Haziran.
• Yavuz, R. Tarhan, N. Kocabaşoğlu, N. Savrun, M. (2000), Biyolojik, Sosyolojik, Psikolojik Açıdan Şiddet. (Edt.: İbrahim Balcıoğlu), İstanbul: Yüce Yayım.
• Yükselgün, Y. (2008). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin İnternet Kullanım Durumlarına Göre Saldırganlık ve Sosyal Beceri Düzeylerinin İncelenmesi.
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.