TEACHERS' VIEWS AND EXPECTATIONS ABOUT UNIONS: A QUALITATIVE STUDY

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 84, 1864 - 1891, 08.10.2022

Serhat Yıldız , Veysel Okçu

https://doi.org/10.17755/esosder.1103667

Öz

The purpose of this research is to determine the views and expectations of teachers working in the central four districts of Diyarbakır (Bağlar, Kayapınar, Sur, Yenişehir) and teachers about unions. The research was designed with a case study, one of the qualitative research methods. A total of 21 teachers participated in the research. 14 of the participants in the research are union members and 7 of them are teachers who are not members of any union. The data in the research were obtained by interview. As a result of the research, it has been determined that the most important factors for teachers to be members of trade unions are the state of being organized and the protection of their personal rights. It has been determined that the relationship between the unions and the political institution is effective in the negative attitudes of the teachers towards the union organization and that there is "fear and anxiety of what will happen to me if I become a member of the union". Teachers' positive views on unions include the fact that unions are seen as part of an organizational life, while their negative view includes the existence of a relationship between unions and political institutions. The most important expectations of teachers from unions are; emphasized the necessity of increasing the efforts of unions to protect and develop their personal rights, and that unions should not engage in politics like the representatives of political parties.

Anahtar Kelimeler

Union expectation, Union, TEACHERS

SENDİKALARA İLİŞKİN ÖĞRETMENLERİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ: NİTEL BİR ÇALIŞMA

Öz

Bu araştırmanın amacı, Diyarbakır ili Merkez dört ilçelerinden olan (Bağlar, Kayapınar, Sur, Yenişehir) görev yapan öğretmenlerin, sendikalara ilişkin öğretmenlerin görüş ve beklentilerini belirlemektir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasıyla desenlenmiştir. Araştırmaya toplamda 21 öğretmen katılmıştır. Araştırmaya katılanlardan 14’ü bir sendika üyesi, 7’si ise herhangi bir sendika üyesi olmayan öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmada veriler görüşme yolu ile elde edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda, öğretmenlerin sendikalara üye olmasında en önemli faktörlerin örgütlü olma durumu ve özlük haklarının korunması olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin sendikal örgütlenmeye olumsuz bakmalarında sendikaların siyaset kurumu ile olan ilişkisinin etkili olduğu ve "sendikaya üye olursam başıma neler gelir korku ve endişesinin" olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin sendikalara ilişkin olumlu görüşü arasında, sendikaların örgütsel bir yaşamın parçası olarak görüldüğü yer alırken olumsuz görüşü arasında ise sendikalar ile siyaset kurumu arasındaki ilişkinin varlığı yer almıştır. Öğretmenlerin sendikalardan en önemli beklentileri ise; sendikaların özlük haklarının korunması ve geliştirilmesi için yaptıkları çalışmaların arttırılması, sendikaların siyasi partilerin temsilcisi gibi siyaset yapmamaları gerekliliği vurgulamıştır.

Anahtar Kelimeler

SENDİKA, ÖĞRETMEN, GÖRÜŞ, BEKLENTİLER

Kaynakça

• Akcan, E., Polat, S. ve Ölçüm, D. (2017). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre sendikal faaliyetlerin okullara etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1101-1119.
• Ak, M., Sezer, Ö. (2018). Kamu personel sisteminde çalışanların görevde yükselmesinde kayırmacılık sorunu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Geybulla Ramazanoğlu Özel Sayısı, 739-757.
• Aksoy, M. (2013). Lise öğretmenlerinin sendikal örgütlenmeye bakışları: Eskişehir ili örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Arslan, C. (2014). Öğretmenlerin sendikal örgütlenmeye ilişkin tutumları ve sendikal örgütlenme nedenleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Bakaç, N. (2018). Farklılıkların yönetimine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Siirt.
• Baydar, F. (2016). Eğitim politikalarının oluşturulmasında sendikaların rolü üzerine öğretmen görüşlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Berkant, H.G. Ve Gül, M.(2017). Sendika üyesi öğretmenlerin sendikalara yönelik algıları ve sendikalardan beklentileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, ,6(1), 419-442.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, ÖE, Karadeniz. Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Çınar, G. (2008). İlköğretim okullarında sendikalaşma faaliyetlerinin öğretmenler ve yöneticiler üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çilek, A. (2016). Türkiye’de eğitim sendikalarının etkililiği. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Çilek, A. (2020). Türkiye’de eğitim sendikalarının etkinliği. Ankara.: Eyuder Yayınları.
• Durmuş, G.Y. (2018). Öğretmenlerin sendikal örgütlenmelerinin okulda karar verme ve iletişim süreçleriyle ilişkisinin analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Eken, İ. (2014). İlkokul ve ortaokulda görev yapan öğretmenlerin sendikalara ilişkin görüş ve beklentileri (Diyarbakır ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Gaziantep.
• Eraslan, L. (2012). Günümüz öğretmen sendikacılığının değerlendirilmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 1(1), 59-71.
• Eraslan, L. (2012). Türkiye’de eğitim sendikaları ve etkilerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğan, Ç. ve Karaman, H. G. (2016). Türkiye’deki eğitim sendikalarına yönelik bir inceleme: Amaçlar, beklentiler ve sorunlar. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 123-140.
• Gökçe, E. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin öğretmen örgütlerine (sendikalara) üye olmama sebepleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Gül, M. H. (2007). Eğitim çalışanlarının eğitim sendikalarına bakışı, beklentileri ve sendikaların eğitim çalışanlarına yönelik faaliyetleri ve beklentileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Haydaroğlu, C., Erdoğan, H. (2016). Türkiye’nin sosyal ve ekonomik yapısındaki dönüşümünde sendika-siyaset ilişkisi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 38-46.
• Kalkan, Ö. (1999). Memur sendikacılığı ve Adapazarı’ndaki sendikal görüşler üzerine inceleme. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Kara. S. (2018). Öğretmenlerin sendika algıları: Niğde örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Ömer Halis Demir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Köybaşı, F. Uğurlu, C. T. ve Arslan, C. (2016). Öğretmenlerin sendikal örgütlenmeye ilişkin görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(27). 101-123.
• Kutal, M. (2003). Türkiye'de kamu görevlilerinin sendikal örgütlenme hakları. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 45, 141-154.
• Mahiroğulları, A. (2013). Dünya'da ve Türkiye'de sendikacılık. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Merriam S. B. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel Yayınları.
• Miles, M., & Huberman, A. (1994). qualitative data analysis. an expanded sourcebook. (2 b.). California: Sage.
• Öztürk, M. (2007). Türkiye'de ve dünyada yeni sendikal perspektifler. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (53).
• Öztürk, M. (2013). Sendikal demokrasinin örgütlü hareketler açısından önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.18, S.2, 269-285.
• Serinoğlu, R. (2004). Eğitim hizmet kolundaki sendikaların eğitim anlayışları ve amaçladıkları insan modelleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Söylemez, M. (2019). Eğitim çalışanlarının sendikalara ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Taşkın, M. B. (2006). Türk anayasal düzeninde sendika kurma hakkı. Ankara: Adalet Yayınları.
• Taşdan, M. (2013). Eğitim işkolundaki sendikalara ilişkin öğretmen görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1).
• Tekeş, M. A. (2010). Öğretmenlerin sendikalardan beklentileri (istanbul örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uyumlu, H. O. (2009). Üniversite öğretim elemanlarının sendikal örgütlenmeye ilişkin görüşleri. (Ankara üniversitesi örneği). Eğitim Bilim Toplum dergisi, 7 (28), 36-58.
• Ün, Ç.B. (2018). Sendika içi demokrasi: Kamu sendikaları ile işçi sendikalarının karşılaştırılması. Tekirdağ ili örneği. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırklareli.
• Yasan, T. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin ve öğretmenlerinin sendikalara ilişkin görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi: malatya il merkezi örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 271-293.