A Cross-Sectional Study on Trust in Physicians and Patient Satisfaction (The Case of Kahramanmaraş Province)

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 92, 1359 - 1374, 08.10.2024

Ramazan Kıraç

https://doi.org/10.17755/esosder.1479933

Öz

This research was conducted to evaluate the relationship between individuals' trust in physicians and outpatient satisfaction. In this study conducted on 400 adults living in the center of Kahramanmaraş, easy sampling method was used and the data obtained were analyzed with the SPSS package program. “Physician Trust Scale” and “Outpatient Patient Satisfaction Scale” were used in the research. The "Trust in Physician Scale" has no factor and the Cronbach Alpha value of the scale is 0.817. “Outpatient Satisfaction Scale” appointment size (5), efficient examination (13), staff attitude (3), general satisfaction (5), waiting time and counseling (3). The Cronbach Alpha value of the scale is 0.893. To evaluate the data of the study, reliability analysis, t-test in independent groups, one-way analysis of variance in independent groups, and correlation and regression analysis were performed. A significant difference was detected between demographic variables and the averages of trust in physicians and outpatient satisfaction (p< 0.05). A significant relationship was detected between the sub-dimensions of the outpatient satisfaction scale and trust in physicians (p<0.05). Individuals being married, being older, and having a low level of education also reduce their trust in physicians and patient satisfaction. Patients who thought their monthly income was low had lower patient satisfaction. As individuals' trust in physicians increases, patient satisfaction also increases. Effective examination and the positive attitude of the staff towards the patient positively affects the trust in the physician.

Anahtar Kelimeler

Trust, Satisfaction, Patient, Physicians

Hekime Güven ile Hasta Memnuniyeti Üzerine Kesitsel Bir Araştırma (Kahramanmaraş İli Örneği)

Öz

Bu araştırma, bireylerin hekime güveni ile ayaktan hasta memnuniyeti arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Kahramanmaraş merkezde yaşayan 400 yetişkin üzerine uygulan bu araştırmada, kolayda örneklem yöntemi kullanılmış olup elde edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada “Hekime Güven Ölçeği” ve “Ayaktan Hasta Memnuniyeti Ölçeği” kullanılmıştır. “Hekime Güven Ölçeği’nin faktörü bulunmamaktadır ve ölçeğin Cronbach Alpha değeri 0,817’dir. “Ayaktan Hasta Memnuniyeti Ölçeği” randevu boyutu (5), etkin muayene (13), çalışanların tutumu (3), genel memnuniyet (5) bekleme süresi ve danışmanlık (3) şeklindedir. Ölçeğin Cronbach Alpha değeri 0,893’tür. Araştırmanın verilerinin değerlendirilmesi için güvenilirlik analizi, bağımsız gruplarda t testi, bağımsız gruplarda tek yönlü varyans analizi ve korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Demografik değişkenler ile hekime güven ve ayaktan hasta memnuniyeti ortalamaları arasından anlamlı bir fark tespit edilmiştir (p< 0,05). Ayaktan hasta memnuniyeti ölçeği alt boyutları ile hekime güven arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). Bireylerin evli olması, yaşının büyük olması, eğitim düzeyinin düşük olması hekime güveni ve hasta memnuniyetini de düşürmektedir. Aylık gelirinin düşük olduğunu düşünenlerin hasta memnuniyeti daha düşük çıkmıştır. Bireylerin hekime güveni arttıkça hasta memnuniyeti de artmaktadır. Etkin muayene ve çalışanların hastaya karşı olumlu tutumu, hekime güveni pozitif yönde etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Güven, Memnuniyet, Hasta, Hekim

Kaynakça

• Audrain-Pontevia, A. F., & Menvielle, L. (2018). Effects of interpersonal trust among users of online health communities on patient trust in and satisfaction with their physician. International Journal of Technology Assessment in Health Care, 34(1), 56-62. https://doi.org/10.1017/S0266462317004433
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231– 274. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/497090
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/497090
• Chang, C. S., Chen, S. Y., & Lan, Y. T. (2013). Service quality, trust, and patient satisfaction in interpersonal-based medical service encounters. BMC health services research, 13(1), 1-11. https://doi.org/10.1186/1472-6963-13-22
• Crabtree, B. F. and Miller, W. L. (1999). Doing qualitative research. sage publications.
• Çiftçi Kıraç, F. Hasta ile hekim arasındaki güven ilişkisi ve hasta memnuniyeti üzerine bir araştırma, 6. International Scientific Researches And Innovation Congress, 02-03 September, Ankara, 2023;266
• Edlund, M. J., Young, A. S., Kung, F. Y., Sherbourne, C. D., & Wells, K. B. (2003). Does satisfaction reflect the technical quality of mental health care?. Health services research, 38(2), 631-645. https://doi.org/10.1111/1475-6773.00137
• Erdoğan, M., & Kırılmaz, H. (2020). Hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım. İnsan Ve İnsan, 7(24), 97-126. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.668806
• Erdoğan S., Nahcivan N., & Esin N. (2015) Hemşirelikte Araştırma (2. Baskı). Nobel Kitabevi, Ankara.
• Eveleigh, R. M., Muskens, E., van Ravesteijn, H., van Dijk, I., van Rijswijk, E., & Lucassen, P. (2012). An overview of 19 instruments assessing the doctor-patient relationship: different models or concepts are used. Journal of clinical epidemiology, 65(1), 10-15. https://doi.org/10.1016/j.jclinepi.2011.05.011
• Godillot, C., Jendoubi, F., Konstantinou, M. P., Poncet, M., Bergeron, A., Gallini, A., & Paul, C. (2021). How to assess patient satisfaction regarding physician interaction: A systematic review. Dermatologic therapy, 34(2), e14702. https://doi.org/10.1111/dth.14702
• Gopichandran, V., & Chetlapalli, S. K. (2013). Factors influencing trust in doctors: a community segmentation strategy for quality improvement in healthcare. BMJ Open, 3 (12), e004115. https://doi.org/10.1136/bmjopen-2013-004115
• Gupta, N., Thiele, C. M., Daum, J. I., Egbert, L. K., Chiang, J. S., Kilgore Jr, A. E., & Johnson, C. D. (2020). Building Patient–Physician Trust: A Medical Student Perspective. Academic Medicine, 95(7), 980-983. DOI: 10.1097/ACM.0000000000003201
• Gülcemal, E., & Keklik, B. (2016). Hastaların Hekimlere Duydukları Güveni Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma: Isparta İli Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(14), 64-87. https://doi.org/10.20875/sb.66346
• Güngör, A., & Karagöl, C. (2020). Üçüncü basamak çocuk hastanesine başvuran ebeveynlerin memnuniyet, bağlılık ve güven düzeylerinin değerlendirilmesi. Ortadoğu Tıp Dergisi, 12(1), 40-44. https://doi.org/10.21601/ortadogutipdergisi.621189
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: (5. Bask)ı, Seçkin Yayıncılık.
• H. Thom, D. (2000). Training physicians to increase patient trust. Journal of Evaluation in Clinical Practice, 6(3), 245-253. https://doi.org/10.1046/j.1365-2753.2000.00249.x
• Hall, M. A., Dugan, E., Zheng, B., & Mishra, A. K. (2001). Trust in physicians and medical institutions: what is it, can it be measured, and does it matter?. The milbank quarterly, 79(4), 613-639. https://doi.org/10.1111/1468-0009.00223
• Hillen, M. A., De Haes, H. C., & Smets, E. M. (2011). Cancer patients' trust in their physician a review. Psycho‐oncology, 20(3), 227-241. https://doi.org/10.1002/pon.1745
• Kalender, Kara M., Arslan I., Cakit MO., & Celik M. (2023). Evaluation of patient satisfaction in Ankara traıning and research hospital family medicine polyclinics. Turk J Clin Lab 3, 436-443. https://doi.org/10.18663/tjcl.1321472
• Kaya, Ş. D., & Maimaiti, N. (2018). Ayaktan hasta memnuniyeti ölçeği geliştirme çalışması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 21(4), 601-623. https://dergipark.org.tr/en/pub/hacettepesid/issue/42320/509178
• Kim, A. M., Bae, J., Kang, S., Kim, Y. Y., & Lee, J. S. (2018). Patient factors that affect trust in physicians: a cross-sectional study. BMC family practice, 19(1), 1-8. https://doi.org/10.1186/s12875-018-0875-6
• Mechanic, D., & Schlesinger, M. (1996). The impact of managed care on patients' trust in medical care and their physicians. Jama, 275(21), 1693-1697. doi:10.1001/jama.1996.03530450083048
• Moreira, A. C., & Silva, P. M. (2015). The trust-commitment challenge in service quality-loyalty relationships. International Journal of Health Care Quality Assurance, 28(3), 253-266. https://doi.org/10.1108/IJHCQA-02-2014-0017
• Özcan K. ve Balyer A. (2013) Liderlik Oryantasyon Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 9(1), 136-150. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/160865
• Ramli, A. H., & Sjahruddin, H. (2015). Building patient loyalty in healthcare services. International Review of Management and Business Research, 4(2), 391. https://www.irmbrjournal.com/papers/1433433317.pdf
• Rolfe, A., Cash‐Gibson, L., Car, J., Sheikh, A., & McKinstry, B. (2014). Interventions for improving patients' trust in doctors and groups of doctors. Cochrane Database of Systematic Reviews, 3. https://doi.org/10.1002/14651858.CD004134.pub3
• Shan, L., Li, Y., Ding, D., Wu, Q., Liu, C., Jiao, M., ... & Ren, J. (2016). Patient satisfaction with hospital inpatient care: effects of trust, medical insurance and perceived quality of care. PloS one, 11(10), e0164366. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0164366
• Sönmez V., & Alacapınar F. G. (2016) Sosyal bilimlerde ölçme aracı hazırlama. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Şantaş, F., Şantaş, G., & Temel, B. B. (2021). Hastaneden Memnuniyet: Kamu Hastanesinde Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (33), 154-165. https://doi.org/10.20875/makusobed.874877
• Şengül, H., & Bulut, A. (2020). Tıbbi güvensizlik ölçeği ve doktora güven ölçeğinin Türkçe geçerlik güvenirlik çalışması. International Social Sciences Studies Journal, 6(62), 1956-1964. DOI : 10.26449/sssj.2323
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: pearson.
• Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach's alpha. International journal of medical education, 2, 53.
• Weng, H. C. (2008). Does the physician's emotional intelligence matter?: Impacts of the physician's emotional intelligence on the trust, patient-physician relationship, and satisfaction. Health care management review, 33(4), 280-288. DOI: 10.1097/01.HCM.0000318765.52148.b3
• Wu, Q., Jin, Z., & Wang, P. (2022). The relationship between the physician-patient relationship, physician empathy, and patient trust. Journal of general internal medicine, 37(6), 1388-1393. https://doi.org/10.1007/s11606-021-07008-9
• Yang, T., & Wu, Y. (2018). A study on the influence of patient participation on patient trust-based on sample survey in China. Frontiers in Psychology, 9, 2189. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.02189
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, S., & Akkaya, V. B. (2009). Hekim ile dermatoloji hastalari arasindaki ıliskide güven unsurunun ölçülmesi. Türk Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi, 43(3), 89-94. https://jag.journalagent.com/turkderm/pdfs/TURKDERM_43_3_89_94.pdf
• Yüce, F. (2014). Tedavi sürecinde hekim-hasta ilişkisi, ortak karar verme ve hasta memnuniyeti. Uzmanlık Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.