Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmen Adaylarının Fen Bilimleri Dersinde Model Kullanımına Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 78 - 91, 24.03.2020

Neslihan Er Mustafa Zafer Balbağ

Öz

Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi ve sınıf öğretmen adaylarının fen bilimleri dersinde model kullanımına yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından (cinsiyet, yaş, bölüm, sınıf düzeyi, mezun olunan lise türü ve okul öncesi eğitim alma durumu) incelenmesidir. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Harman ve Alat (2015) tarafından geliştirilen, “Fen ve Teknoloji Dersinde Model Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Veri toplama aracı ile elde edilen veriler SPSS paket programı yardımıyla bilgisayarda çözümlenmiş, yorumlanmış ve ulaşılan sonuçlar doğrultusunda öneriler geliştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi ve Sınıf Eğitimi Anabilim dalında öğrenim gören 328 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın sonuçları incelendiğinde, öğretmen adaylarının fen bilimleri dersinde model kullanımının cinsiyet, yaş değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği; bölüm, okul öncesi eğitim alıp almama durumu, mezun oldukları lise türü, sınıf düzeyi değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

fen eğitimi, Tutum, model kullanımı, öğretmen adayı

Kaynakça

• Balbağ, M.Z., Anılan, B. (2014). Fen Bilgisi Ve Sınıf Öğretmen Adaylarının Fen Bilgisi Laboratuvar Uygulamaları Derslerine Yönelik Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 (4), 309 – 320.
• Berber, C. N. ve Güzel, H. (2009). Fen ve Matematik Öğretmen Adaylarının Modellerin Bilim ve Fendeki Rolüne ve Amacına İlişkin Algıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21, 87-97.
• Coll, R. K., France,B. ve Taylor,I. (2005). The Role of Models/and Analogies in Science Education: İmplications from Research. International Journal of Science Education, 27:2, 183-198.
• David F. (2002). Treagust Students’ Understanding of The Role of Scientific Models in Learning Science. INT. J. SCI. EDUC.,24(4), 357–368.
• Düşkün, İ., ÜNAL, İ. (2015). Modelle Öğretim Yönteminin Fen Eğitimindeki Yeri ve Önemi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (6), 1-18.
• Erdemir, N., Bakırcı, H. ve Eyduran, E. (2009). Öğretmen Adaylarının Eğitimde Teknolojiyi Kullanabilme Özgüvenlerinin Tespiti, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(3), 99-113.
• Güneş, B., Gülçicek, Ç. Ve Bağcı, N. (2004). Eğitim Fakültelerinde Fen ve Matematik öğretim Elemanlarının Model ve Modelleme Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1(1), 35-48.
• Gümüş, İ., Demir, Y., Koçak, E., Kaya, Y. Ve Kırıcı, M. (2008). Modelle Öğretimin Öğrenci Başarısına Etkisi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 65-90.
• Karademir, E., Balbağ, M.Z. (2015). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fizik Laboratuvarına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 364 – 373.
• Karamustafaoğlu, O., Çakır, R., Topuz, F.G. (2012). Fen Öğretiminde Öğretmenlerin Derslerinde Materyal ve Teknoloji Kullanımına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, Tam Metin Bildiri Kitabı, X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi, Niğde, 27-30 Haziran.
• Karamustafaoğlu, S., Kandaz, U. (2006). Okul Öncesi Eğitimde Fen Etkinliklerinde Kullanılan Öğretim Yöntemleri ve Karşılaşılan Güçlükler, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26 (1), 65-81.
• Karasar, N. (1991). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Dördüncü basım). Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Köseoğlu ve Soran (2002) Biyoloji Öğretmenlerinin Araç Gereç Kullanımına Yönelik tutumları, H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 159-165.
• Hançer, A.H., Şensoy, Ö. Ve Yıldırım, H. İ. (2003). İlköğretimde Çağdaş Fen Bilgisi Öğretiminin Önemi ve Nasıl Olması Gerektiği Üzerine Bir Değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1). 80-88.
• Harman, G., Alat, K. (2015). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen ve Teknoloji Dersinde Model Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirilmesi, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 30-54.
• Harman, G. (2012). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Model ve Modelleme ile İlgili Bilgilerinin İncelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, 27-30 Haziran.
• Harrison, G. A., (2001). How do teachers and textbook writers model scientific ideas for students?. Research in Science Education, 31, 401-435.
• İnal, Z. ve Aydın, A. (2015). Madde ve Isı Ünitesinin Öğretilmesinde Model Kullanımının Akademik Başarıya ve Bilgilerin Kalıcılığına Etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 19-37.
• Lin,J.W. (2013). Elementary School Teachers’ Knowledge Of Model Functions And Modeling Processes: A Comparison Of Science And Non-Science Majors. International Journal of Science and Mathematics Education, 12, 1197- 1220.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı, Ankara Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Özay Köse, E. ve Gül, Ş. (2016). Biyoloji Öğretmeni Adaylarının Bilimsel Modeller İle İlgili Anlayışları, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (3), 162-180.
• Treagust, F. D. (2002). Students’ understanding of the role of scientific models in learning science. International Journal of Science Education, 24(4), 357-368.
• Yiğit, N. ve Özmen, H. (2006). Fen Öğretimine Yönelik Hazırlanan Modellerin Kazandırmayı Amaçladıkları Davranışlar Açısından İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-14.
• YÖK/Dünya Bankası, (1997). Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.