İKİ KAMU KURUMUNDA ÇALIŞANLARIN İLAÇ KULLANIM ALIŞKANLIKLARI - MEDICINE USE HABITS of EMPLOYEES in TWO PUBLIC INSTITUTIONS

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 3, 363 - 370, 18.10.2019

Leyla Evin Aydın Akyurt , Ayşe Emel Önal , Nilgün Bozbuğa , Nefise Şeker Hülya Gül

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.556528

Cited By: 1

Öz

Akılcı ilaç kullanımı,
hastaların gereksinimlerine uygun dozlarda, uygun bir süre ve en düşük
maliyetle, klinik ihtiyaçlarına uygun ilaçları almasını gerektirir. Bu
çalışmanın amacı, İstanbul’da iki kamu kurumunda çalışanların ilaç kullanım
özeliklerini değerlendirmek ve akılcı ilaç kullanım farkındalığını
arttırmaktır. Bu tanımlayıcı
çalışmada iki kamu kurumunun 443 çalışanından, çalışmaya katılmaya gönüllü
288’ine Ekim-Aralık 2016 tarihlerinde anket formları uygulandı. Minimum
örneklem büyüklüğü 288 kişi olmak üzere örneklem hesaplaması yapıldı (α:0.05,
Güven Aralığı% 95, akılcı olmayan ilaç kullanma sıklığı%25). Çalışmaya
katılan 114 kadın ve 174 erkeğin yaş ortalaması 37.2±9.252’dir. Doktor
tavsiyesi olmadan/reçetesiz ilaç kullanırım önermesine 132 kişi (%45.8) hiçbir
zaman, 99 kişi (%34.4) nadiren, 47 kişi (%16.3) bazen, 10 kişi (%3.5) her zaman
veya çoğunlukla cevabını vermiştir. Ki-kare testi ile yapılan
karşılaştırmalarda doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullanmanın cinsiyet ve medeni
duruma göre dağılımı istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır; 38 yaş üstünde
ve lise veya altında eğitimi olanlarda doğru ilaç kullanımı istatistiksel
olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). İki
kamu kurumunda çalışanların akılcı ilaç kullanımı konusunda yanlış davranışlar
sergiledikleri saptanmıştır. Çalışmaya katılanların %45.8’i doktor reçetesi
olmadan hiçbir zaman ilaç kullanmadıklarını belirtmesine rağmen, daha büyük bir
kısmı kendi ilaç bilgisine dayanarak, çevre tavsiyesiyle, eczaneye danışarak
veya internetten araştırarak ilaç kullanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Akılcı kullanım, ilaç, antibiyotik, ağrı kesici

MEDICINE USE HABITS of EMPLOYEES in TWO PUBLIC INSTITUTIONS

Öz

Rational
use of medicines requires that patients receive medications appropriate to
their clinical needs, in requirement doses, for an adequate period of time, and
at the lowest cost. This study aims to evaluate the medicine use
characteristics of employees in two public institutions in Istanbul and to
increase their awareness.

In
this descriptive study, questionnaires were applied to 288 volunteers from 443
employees of two public institutions in October-December 2016. The sample size
was calculated with a minimum sample size of 288 people (α:0.05, Confidence
Interval:95%, Irrational use of medicines frequency:25%).

The
average age of 114 women and 174 men who participated in the study was
37.2±9.252. 132 people (45.8%) never, 99 people (34.4%) rarely, 47 people
(16.3%) sometimes 10 people (3.5%) always or mostly gave the answer use of
medicine without doctor advice / no prescription. In comparison with chi-square
test, the distribution of medication without doctor's advice by gender and
marital status was not statistically significant; the correct use of medicine
was statistically significant by over 38 years of age and by education at high
school or below (p<0.05).

It
has been determined that employees in two public institutions exhibit incorrect
behaviors. Although 45.8% of the respondents indicate that they never used
medication without prescription, greater proportion of them use medication
based on their drug information, consulting with the environment, consulting
pharmacists or searching the internet.

Anahtar Kelimeler

Rational use, medicine, antibiotic, pain reliever

Kaynakça

• 1.Kayaalp O. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. 12. Baskı. Ankara: Pelikan Kitabevi; 2009.s.1281-1298.
• 2.World Health Organization. The Rational Use of Drugs: Report of the Conference of Experts. Nairobi: WHO; 1985 Available at: http://apps.who.int/medicinedocs/documents/s17054e/s17054e.pdf
• 3.Mollahaliloğlu S, Özgülcü Ş, Alkan A, Öncül HG, Ed: Akdağ R. Toplumun Akılcı İlaç Kullanımına bakışı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 856, 2011.s.10-11.
• 4.Akıcı A, Kalaça S. T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ,Topluma Yönelik Akılcı İlaç Kullanımı. Ankara: SGK Yayın No: 93; 2013.s.2-11.
• 5.World Health Organization. Promoting rational use of medicines:core components. WHO Policy Perspectives on Medicines no.005. Geneva: WHO; 2002Available at: http://apps.who.int/medicinedocs/en/d/Jh3011e/2.html
• 6.World Health Organization. Country pharmaceutical situations-FactBook on WHO Level 1 indicators 2007. WHO;2009.
• 7.Özkan S, Özbay OD, Aksakal FN, İlhan MN, Aycan S. Bir Üniversite Hastanesine Başvuran Hastaların Hasta Olduklarındaki Tutumları ve İlaç Kullanım Alışkanlıkları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005;4(5):223-37.
• 8.Yapıcı G, Balıkçı S, Uğur Ö. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuranların ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışları. Dicle Tıp Dergisi. 2011;38(4):458-65.
• 9.İlhan MN, Aydemir Ö, Çakır M, Aycan S. Akılcı olmayan ilaç kullanım davranışları: Ankara’da üç ilçe örneği. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2014;12(3):188-200.
• 10. Göçgeldi E, Uçar M, Açıkel CH, Türker T, Hasde M, Ataç A. Evlerde Artık İlaç Bulunma Sıklığı ve İlişkili Faktörlerin Araştırılması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2009; 8(2):113-118.