YAŞLILARIN HASTANE FİZİKSEL ORTAMINA BAĞLI YAŞADIĞI SORUNLAR VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER / THE PROBLEMS AND FACTORS THAT EFFECT THE ELDERLY RELATED TO THE HOSPITAL PHYSICAL ENVIRONMENT

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 270 - 282, 18.05.2020

Mahmut Kılıç Güllü Uslukılıç

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.703862

Öz

Amaç: Bu çalışmada, yaşlı bireyin hastanenin fiziksel ortamına bağlı yaşanan sorunlar ve yaşam kalitesiyle birlikte etkileyen faktörleri tespit etmektir.
Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel tipte olup, 2019 yılında üniversite araştırma hastanesi ile şehir hastanesine başvuran 65 yaş ve üstü yaşlılar arasında yapılmıştır. Araştırmaya 400 yaşlı alınmıştır. Veriler, sosyo-demografik veri formu, yaşam kalitesi kısa formu (SF12) ve hastane içi ve çevresi fiziki düzenlemelerin uygunluğunu belirleyen anket formu aracılığıyla elde edilmiştir. Anketler, araştırmacı tarafından görüşmeci aracılığıyla doldurulmuştur. Veriler SPSS programı ile değerlendirilmiştir. Yeterli olma düzeyi ki-kare testi ve binary lojistik regresyon ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılanların %47,3’ü kadın, %67,5’i evli, %48,3’ü 65-69 yaş grubunda, %80,5’nin en az 1 kronik hastalığı bulunmakta ve %65,5’i yardımcı araç kullanmaktadır. Fiziksel ve ruhsal sağlık puan ortalaması sırasıyla 37,94 ve 41,85’dir. Yaşlıların %67,0’si hastane içi ve %23,8’i hastane çevresi düzenlemelerin güvenlik ve konforu için olumlu görüş bildirmiştir. Hastane içi düzenlemeleri yeterli düzeyde güvenli ve konforlu bulma olasılığı, şehir hastanesine başvuranlar, erkekler, evliler, il merkezinde yaşayanlar, fiziksel sağlık puanı yüksek olanlar arasında daha yüksek saptanmıştır.
Sonuç: Yaşlıların 2/3’ü hastane içi düzenlemelerin güvenlik ve konforunu yeterli olarak değerlendirmiştir. Yaşlıların fiziksel yaşam kalitesi yükseldikçe hastaneyi fiziksel olarak daha yeterli değerlendirirken, ruhsal yaşam kalitesi ile bir ilişki bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Hastane fiziksel yapısı, Yaşam kalitesi, Yaşlılık

Destekleyen Kurum

Yok

THE PROBLEMS AND FACTORS THAT EFFECT THE ELDERLY RELATED TO THE HOSPITAL PHYSICAL ENVIRONMENT

Öz

The aim of this study is to determine the problems experienced by the elderly due to the hospital physical environment and the factors affecting. The study was cross-sectional and was performed among elderly people aged 65 years and over who applied to university hospital and city hospital, in 2019. The study included 400 elderly. Data was obtained with socio-demographic data form, quality of life short form (SF12) and questionnaire determining the appropriateness of physical arrangements in and around the hospital. The questionnaires were completed by the researcher through the interviews. Adequacy level was analyzed with chi-square test and binary logistic regression. Forty-nine point three percent of the participants was woman, 67.5% was married, 48.3% was in the 65-69 age group, 80.5% has at least one chronic disease and 65.5% of them uses assistive devices. The average physical and mental health score is 37.94 and 41.85, respectively. The 67.0% of elderly give a positive opinion about safety and comfort of in-hospital arrangements and 23.8% of them give a positive opinion about safety and comfort of around hospital arrangements. The probability of finding in-hospital arrangements sufficiently safe and comfortable was found to be higher among those who applied to city hospitals, men, married, people living in the city center and those with high physical health scores. Two thirds of elderly stated that in-hospital physical arrangements are equally safe and comfortable. As the physical quality of life of the elderly increased, they evaluated the hospital as physically more adequate, but there was no relationship with the quality of mental life.                                                 

Anahtar Kelimeler

Hospital design and construction, quality of life, elderly

Kaynakça

• 1. WHO. Ageing and Life Course. [Internet]. 2019 [cited 2019 Aug 2]. Available from: https://www.who.int/ageing/en/
• 2. TUIK. Nüfus projeksiyonları, 2018-2080. Ankara; 2018.
• 3. Özkaptan BB, Ceylan H. Yaşlı dostu üniversite kavramı ve hemşirelik. Ekon ve Kültür Derg. 2017;(56):11–4.
• 4. Chiou S-T, Chen L-K. Towards age-friendly hospitals and health services. Arch Gerontol Geriatr. Elsevier; 2009;49:S3--S6.
• 5. Aslan M, Hocaoğlu Ç. Yaşlanma ve Yaşlanma Dönemiyle İlişkili Psikiyatrik Sorunlar. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilim Enstitüsü Derg. 2017;7(1):53–62.
• 6. Kalinkara V. Temel Gerontoloji: Yaşlılık Bilimi. 3.Basım. Nobel Yayınları. Ankara: Nobel Yayınları; 2016.
• 7. United Nations. World population ageing 2015 report. ST/ESA/SER. A/390. 2015.
• 8. Iwarsson S, Ståhl A, Löfqvist C. Mobility in outdoor environments in old age. Environ Gerontol Mak meaningful places old age. Springer Publishing Company New York; 2013;175–98.
• 9. AÇSHB. Nüfus ve Konut Araştırması- 2011 [Internet]. Ankara; 2012. Available from: https://ailevecalisma.gov.tr/media/5677/nufus-ve-konut-arastirmasi-engellilik-arastirma-sonuclari.pdf
• 10. AÇSHB. Türkiye Aile Yapısı Araştırması, 2016 [Internet]. Ankara; 2019. Available from: https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/35811/taya-2016.pdf
• 11. WHO. World report on ageing and health [Internet]. 2015. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/186463/9789240694811_eng.pdf?sequence=1
• 12. Parke B, Friesen K. Code Plus: Physical Design Components for an Elder Friendly Hospital, 2nd Edition. 2nd Editio. Fraser Health; 2015.
• 13. Rashmi MR. Senior friendly hospitals in Bangalore city-development And application of criteria. 2010.
• 14. Ware Jr JE, Kosinski M, Keller SD. SF-12: how to score the SF-12 physical and mental health summary scales. Second. The Health Institute, New England Medical Center. Boston MA; 1995.
• 15. Ahmadi A, Seyedin H, Fadaye-Vatan R. Towards age-friendly hospitals in developing countries: a case study in Iran. Heal Promot Perspect. Tabriz University of Medical Sciences; 2015;5(1):42.
• 16. Kim Y-S, Han S-H, Hwang J-H, Park J-M, Lee J, Choi J, et al. Development of the Korean framework for senior-friendly hospitals: a Delphi study. BMC Health Serv Res. BioMed Central; 2017;17(1):528.
• 17. Karki S, Bhatta DN, Aryal UR. Older people’s perspectives on an elderly-friendly hospital environment: an exploratory study. Risk Manag Healthc Policy. Dove Press; 2015;8:81.
• 18. Kartaloğlu Ç, Harmancı H, Aytekin T, Akdaş A. Dr. Siyami Ersek Göğüs-Kalp ve Damar Cerrahi Merkezinde yatarak tedavi gören hastaların tatmin düzeyleri ve bunu etkileyen bazı faktörler. Eskişehir: IV.Ulusal Sağlık Kuruluşları ve Hastane Yönetimi Sempozyum Kitabı; 2002. p. 225–37.
• 19. Şahin NE, Emiroğlu O. Huzurevinde yaşayan yaşlıların yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Derg. 2014;1(1):57–66.
• 20. Aközer M, Nuhrat C, Say Ş. Türkiye’de yaşlılık dönemine ilişkin beklentiler araştırması. Sos Polit Çalışmaları Derg. 2011;27(27):103–28.
• 21. Thornlow DK. Increased risk for patient safety incidents in hospitalized older adults. Medsurg Nurs. Anthony J. Jannetti, Inc.; 2009;18(5):287.
• 22. Parke B, Hunter K. A pattern of care transitions for older adults: gerontological nursing response. Can Geront Nurs Assoc Newsl. 2009;25(4):18–21.
• 23. Parke B, Chappell NL. Transactions between older people and the hospital environment: a social ecological analysis. J Aging Stud. Elsevier; 2010;24(2):115–24.