BEŞ YAŞ ALTI ÇOCUKLARIN EBEVEYNLERİNDE AŞI TEREDDÜT ÖLÇEĞİNİN GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİĞİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 361 - 367, 04.06.2022

Gonca Soysal , Recep Akdur , Mustafa Kemal Yöntem

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.1075288

Cited By: 1

Öz

Dünya Sağlık Örgütü SAGE Aşı Tereddüdü Çalışma Grubu, toplumda aşı tereddüdünün ölçümünü standardize etmek amacıyla Aşı Tereddüt Ölçeğini geliştirmiştir. Türkiye’de beş yaş altı çocukların ebeveynlerinde sahadan elde edilen verilerle Aşı Tereddüt Ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenirliğine yönelik bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, beş yaş altı çocukların ebeveynlerinde Aşı Tereddüt Ölçeğinin geçerlilik ve güvenirliğinin değerlendirilmesidir. Araştırma, Tokat il merkezinde Ekim Aralık 2020 tarihleri arasında beş yaş altı çocuğu olan ebeveynlere yapılmış metodolojik tip bir çalışmadır. Tokat il merkezinde rastgele seçilmiş 18 mahallede hanelere gitmek suretiyle beş yaş altı çocuğa sahip 200 ebeveynle görüşülmüştür. Veri toplama aracı olarak DSÖ SAGE Aşı Tereddüdü Çalışma Grubu tarafından geliştirilen Aşı Tereddüt Anketi ve Aşı Tereddüt Ölçeği ile tanımlayıcı anket formu kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği Doğrulayıcı Faktör Analizi ile güvenirliği madde toplam korelasyonları değerlendirilmiş ve boyutların Cronbach α değerleri belirlenmiştir. Yapılan doğrulayıcı faktör analizinde madde 10 ve madde 5’in t değerleri 1,96’dan düşük ve hata varyansları 0,90’dan yüksek çıkmıştır. Öncelikle t değeri daha düşük olan 10. madde ve 5. madde sırası ile veri setinden çıkarılmıştır. Geriye kalan sekiz madde ile yenilenen doğrulayıcı faktör analizi sonucunda 9. maddenin t değeri 1,96’dan düşük ve hata varyansı 0,90’dan yüksek olduğundan dolayı 9. madde de veri setinden çıkarıldıktan sonra ölçeğin yapı geçerliği için doğrulayıcı faktör analizinde kabul edilebilir uyum iyiliği değerleri elde edilmiştir. Aşı Tereddüt Ölçeğinin, beş yaş altı çocuğu olan ebeveynlerde aşı tereddüdünü belirlemede tek faktörlü yedi maddeden oluşan bir yapı ile geçerli ve güvenilir olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aşı Tereddüt Ölçeği, Aşı Tereddüt Ölçeği, beş yaş altı çocuk, geçerlik, güvenirlik

Destekleyen Kurum

Başkent Üniversitesi Araştırma Fonu

Proje Numarası

KA20/332 no

VALIDITY AND RELIABILITY OF THE VACCINE HESITANCY SCALE IN PARENTS OF CHILDREN UNDER FIVE

Öz

The World Health Organization SAGE Vaccine Hesitancy Working Group developed the Vaccine Hesitancy Scale to standardize the measurement of vaccine hesitancy in the population. There is no study on the Turkish validity and reliability of the Vaccine Hesitancy Scale among parents of children under the age of five in Turkey. The aim of this study is to evaluate the validity and reliability of the Vaccine Hesitancy Scale in parents of children under the age of five. The research is a study conducted on parents with children under the age of five between October and December 2020 in the city center of Tokat. 200 parents with children under the age of five were interviewed by going to households in 18 randomly selected neighborhoods in the city center of Tokat. Vaccine Hesitancy Survey Questions and Vaccine Hesitancy Scale and descriptive questionnaire form developed by WHO SAGE Vaccine Hesitancy Working Group were used as data collection tools. Construct validity of the scale, reliability, and item-total correlations were evaluated with Confirmatory Factor Analysis and Cronbach α values of the dimensions were determined. In the confirmatory factor analysis, the t values of item 10 and item 5 were lower than 1.96, and error variances were higher than 0.90. First of all, the 10th item and the 5th item with a lower t value were removed from the data set, respectively. As a result of the renewed confirmatory factor analysis with the remaining eight items, since the t value of the 9th item was lower than 1.96 and the error variance was higher than 0.90 after the 9th item was removed from the data set, acceptable goodness of fit in the confirmatory factor analysis for the construct validity of the scale was obtained. values have been obtained. It has been determined that the Vaccine Hesitancy Scale is valid and reliable with a structure consisting of seven items with a single factor in determining the vaccine hesitancy in parents with children under the age of five.

Anahtar Kelimeler

Vaccine Hesitancy Scale, children under five, validity, reliability

Proje Numarası

KA20/332 no

Kaynakça

• 1. Summary WHO SAGE conclusions and recommendations on Vaccine Hesitancy [Internet]. [cited 2021 Feb 26]. Available from: https://www.who.int/immunization/ programmes_systems/summary_of_sage_vaccinehesitancy_2pager.pdf
• 2. History of Smallpox | Smallpox | CDC [Internet]. 2021 [cited 2021 Jul 12]. Available from: https://www.cdc.gov/smallpox/history/history.html
• 3. Report of the SAGE working group on vaccine hesitancy 2014 [Internet] [cited 2021 Jul 12]. Available from: https://www.who.int/immunization/sage/meetings/2014/october/1_Report_WORKING_GROUP_vaccine_hesitancy_final.pdf
• 4. Meeting of the Strategic Advisory Group of Experts on Immunization, November 2011 – conclusions and recommendations [İnternet]. [cited 2021 Jul 12]. Available from: https://www.who.int/wer/2012/wer8701.pdf
• 5. Larson HJ, Jarrett C, Schulz WS, Chaudhuri M, Zhou Y, Dube E, et al. Measuring vaccine hesitancy: The development of a survey tool. Vaccine. 2015;33(34):4165-75.
• 6. Shapiro GK, Tatar O, Dube E, Amsel R, Knauper B, Naz A, et al. The vaccine hesitancy scale: Psychometric properties and validation. Vaccine. 2018;36(5):660-7.
• 7. Uyumaz G, Sirganci G. Doğrulayıcı faktör analizi için gerekli örneklem büyüklüğü kaç kişidir?: Bayes yaklaşımı ve maksimum olabilirlik kestirimi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2020;16(32):5302-40.
• 8. Ren J, Wagner AL, Zheng A, Sun X, Boulton ML, Huang Z, et al. The demographics of vaccine hesitancy in Shanghai, China. PLoS One. 2018;13(12):e0209117.
• 9. Tabachnick BG, Fidell LS. Using multivariate statistics. 6th ed. Boston: Pearson Education; 2013. p. 983.
• 10. Lane S, MacDonald NE, Marti M, Dumolard L. Vaccine hesitancy around the globe: Analysis of three years of WHO/UNICEF Joint Reporting Form data-2015-2017. Vaccine. 2018;36(26):3861-7.
• 11. Önal Ö, Eroğlu HN, Evcil FY, Kişioğlu AN, Uskun E. Validity and reliability of Turkish version of the Vaccine Hesitancy Scale. Turk Arch Pediatr. 2021;56(3):230-5.
• 12. Karagöz Y. SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamali istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Kitabevi; 2016. p.1003-1004.