Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde (ÖERM) çalışanların tükenmişlik düzeylerinin ve tükenmişliğe yol açan risk
faktörlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki araştırma, Haziran – Eylül 2018 tarihlerinde Diyarbakır’ın
Kayapınar ilçesinde yürütülmüştür. 42 ÖERM’de görev yapmakta olan tüm bireyler (n=410) araştırmanın evrenini
oluşturmuştur. Tüm bireylere ulaşmak hedeflenmiş ancak çalışma 351 kişiyle (%85,6) tamamlanmıştır.
Sosyo-demografik, mesleki bilgi ve çalışma ortamına ilişkin bilgi içeren ve araştırmacı tarafından hazırlanmış kişisel bilgi
formu ile Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) formu yüz yüze anket yoluyla uygulanmıştır. Analizlerde tanımlayıcı
istatistikler, ikili bağımsız grup karşılaştırırken t testi, ikiden fazla grup ortalamasını karşılaştırırken Anova testi, farklılığın
nereden kaynaklandığını belirlemek için post-hoc Tukey testleri kullanılmıştır. Katılımcıların %52,4’ü kadın, %67,2’i
bekâr, %64,4’ü 30 yaşın altında ve yaş ortalaması 29,9±7,9 idi. %95,2’si lisans mezunu, %52,4’ü öğretmen, %24,2’si
fizyoterapist ve %23,4’ünü diğer çalışanlardı. Duygusal tükenme puan ortalaması 13,8±7,0, duyarsızlaşma puan
ortalaması 3,8±3,1 ve kişisel başarı puan ortalaması 8,9±4,1’dir. Özel eğitimde çalışmayı kendi isteğiyle seçme, iş
arkadaşlarından destek görme, üstlerinden takdir görme, mesleğindeki verim düzeyi, engelli bireylerin ailelerinin aşırı
beklentileri gibi faktörlerin tükenmişlik düzeyini etkilediği bulundu (p<0,05). ÖERM çalışanlarında orta düzeyde duygusal
tükenme, düşük düzeyde duyarsızlaşma ve düşük düzeyde kişisel başarısızlık olduğu saptanmıştır. Özel eğitimde kendi
isteğiyle çalışmayanlar, ailelerin aşırı beklenti içinde olduğunu ve mesleğinde verimsiz olduğunu düşünenler daha çok
tükenmişlik yaşarken; iş arkadaşlarından destek görenlerle, üstlerinden takdir görenler daha az tükenmişlik yaşamıştır.
It is aimed to examine the burnout levels of employees in special education and rehabilitation centers (SERC) and the
risk factors leading to burnout. A cross-sectional study was conducted in the Kayapınar district of Diyarbakır between
June – September 2018. All individuals (n=410) working in 42 SERC constituted the population of the research. It was
aimed to reach all individuals, but the study was completed with 351 people (85.6%). A personal information form
prepared by the researcher and containing information about socio-demographic, Professional knowledge and working
environment, and Maslach Burnout Scale (MBS) form were administered through a face-to-face questionnaire. In the
analyses, descriptive statistics, t test when comparing two independent groups, ANOVA test when comparing the mean
of more than two groups, and post-hoc Tukey tests were used to determine where the difference originated. 52.4% of
the participants were women, 67.2% were single, 64.4% were under the age of 30, and the mean age was 29.9±7.9
years. The mean score of emotional exhaustion is 13.8±7.0, the mean score of depersonalization is 3.8±3.1, and the
mean score of personal achievement is 8.9±4.1. It was found that factors such as choosing to work in special education
voluntarily, receiving support from colleagues, being appreciated by their superiors, the level of efficiency in the
profession, and the excessive expectations of the families of the disabled individual saffect the level of burnout (p<0.05).
It has been determined that SERC employees have moderate emotional exhaustion, low level of depersonalization and
low level of personal failure. Those who do not work in special education voluntarily, those who think that their families
have excessive expectations and are inefficient in their profession experience more burnout; Those who received
support from their colleagues and those who were appreciated by their superiors experienced less burnout.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Halk Sağlığı, Çevre Sağlığı |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 17 Ocak 2023 |
Gönderilme Tarihi | 11 Temmuz 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 8 Sayı: 1 |
Uluslararası Hakemli Dergi
Dergimiz Açık Erişim Politikasını benimsemiş olup dergimize gönderilen yayınlar için gerek değerlendirme gerekse yayınlama dahil yazarlardan hiçbir ücret talep edilmemektedir.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.