ÇEVRE EĞİTİMİNDE 2010-2015 YILLARI ARASINDA YAPILAN ARAŞTIRMALAR VE EĞİLİMLER

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 14, 27.12.2016

Esra Çakırlar Altuntaş Salih Levent Turan

Öz

Bu araştırma, 2010-2015 yılları arasında Türkiye’de Social Science Citation Index (SSCI)’de taranan dergilerde çevre eğitimine yönelik yayımlanan makaleler ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi veri tabanından erişilebilen, bu konuda yazılmış tezlerin eğilimlerinin belirlenmesi amacı ile yapılmış betimsel bir çalışmadır. Araştırma örneklemi amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olup, 2010-2015 yılları arasındaki SSCI’de taranan dergilerdeki makalelerden ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi veri tabanında taranan tezleri kapsamaktadır. Çalışmalar farklı araştırmacılar tarafından birbirinden bağımsız olarak, belirlenen kategoriler çerçevesinde incelenmiş, içerik analizi tekniklerinden kategorisel analiz ile frekans analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan kodlamalar arasındaki Pearson korelasyon katsayısı 0.92 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, çevre eğitimi alanında yapılan çalışmaların ortaokul örneklem grubunda yoğunlaştığı ve ağırlıklı olarak çevre eğitiminin duyuşsal boyutuna (%31) yönelik olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda Türkiye’de çevre eğitimine yönelik yapılmış çalışmalara dair genel bir bakış açısı ortaya konmuş, bu doğrultuda çevre eğitimi alanında yapılacak çalışmalara ışık tutacak öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çevre eğitimi, çevre eğitiminde eğilimler, içerik analizi

ENVIRONMENTAL EDUCATION RESEARCH AND TRENDS BETWEEN 2010-2015 YEARS

Öz

This study is a descriptive study that was carried out to determine the trends of the articles on environmental education, published in three major science education journals that are covered in Social Science Citation Index in Turkey between the years of 2010 and 2015, and of theses and dissertations written on the same topic that can be accessed through the database of the Council of Higher Education- National Thesis Center within the same years in Turkey. The research sample, determined by purposive sampling method, includes 13 articles published in Education and Science Journal, Hacettepe University Journal of Education, and Educational Sciences: Theory & Practice as well as 154 theses or dissertations accessed in the database of the Council of Higher Education-National Thesis Center from 2010 to 2015. The environmental education studies were examined by different researchers independently of one another according to the framework of the categories that were determined, and were analyzed using the frequency and categorical analysis of the content analysis techniques. Pearson's correlation coefficient between the encodings was found to be 0.92. According to the results of the study, environmental education studies focus upon secondary school students as the sample group, and the research studies carried out in the field of environmental education during the years 2010–2015 are mostly related to the affective domain (31.8%) of environmental education. As a result of the study, a general vision for the environmental education studies carried out in Turkey is put forward, and recommendations that can guide the further studies are provided.

Anahtar Kelimeler

: Environmental education, trends in environmental education, content analysis

Kaynakça

• Agenda 21.ErişimTarihi: 07.11.2016 https://sustainabledevelopment.un.org/agenda21
• Arık, R.S. ve Türkmen, M. (2009). Eğitim bilimleri alanında yayınlanan bilimsel dergilerde yer alan makalelerin incelenmesi. Eğitim Araştırmaları Birliği Dergisi, http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/488.pdf Erişim tarihi: 12/11/2015.
• Ayvaz, Z. (1998). Çevre eğitiminde temel kavramlar el kitabı. İzmir: Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı, Çevre Eğitim Merkezi Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı (2.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır?. Ankara: Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı.
• Fırat, M., Kabakçı Yurdakul, I. ve Ersoy, A. (2014). Bir eğitim teknolojisi araştırmasına dayalı olarak karma yöntem araştırması deneyimi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2 (1), 65-86.
• Güven, E., Kaplan, Z., Varinlioğlu, S., Sungur Gül, K., Hamalosmanoğlu, M. ve Bozkurt, O. (2014). Çevre eğitimi alanındaki çalışmaların incelenmesi: Türkiye’de mevcut durum. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8 (2), 1-18.
• Kahyaoğlu, M. ve Kaya, M. F. (2012). Çevre eğitimi alanında yapılan çalışmaların içerik analizi. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, İstanbul.
• Kocak, F. & Balcı, V. (2010). Doğada yapılan sportif etkinliklerde çevresel sürdürülebilirlik. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi 2(2), 213-222.
• Özdemir, O. (2007). Yeni bir çevre eğitimi perspektifi: “Sürdürülebilir gelişme amaçlı eğitim”. Eğitim ve Bilim, 32 (145), 23-39.
• Simpson, P. R., H. Hungerford & T. L. Volk (Eds.) (1988). Environmental education: a process for pre-service teacher training curriculum development. http://unesdoc.unesco.org/images/0008/000822/082271eb.pdf Retrieved:14/12/2015.
• Sözbilir, M. ve Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, Special Issue, 1-22. Online [http://www.usca.edu/essays].
• Tavşancıl, E., Çokluk, Ö., Gözen Çıtak, G., Kezer, F., Yalçın Yıldırım, Ö., Bilican, S., Büyükturan, E. B., Şekercioğlu, G., Yalçın, N.,
• Erdem, D. ve Özmen, D. T. (2010). Eğitim Bilimleri Enstitülerinde Tamamlanmış Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi (2000-2008). Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, Ankara.
• Uğur Erdoğmuş, F. (2009). In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science in Computer Education and Instructional Technology. Unpublished master’s thesis, Middle East Technical University, Ankara.
• UNESCO-UNEP (1978). Intergovernmental conference on environmental education final report. http://www.gdrc.org/uem/ee/EE-Tbilisi_1977.pdf Retrieved:11/11/2015.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2004). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, Ş., Aydın, F. ve Bahar, M. (2015). 1992-2011 yılları arasında çevre eğitimi ile ilgili yayımlanan yüksek lisans ve doktora tezlerindeki genel yönelimlerin belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (9), 383-413.