Sandıklı İlçesinde Görev Yapan Öğretmenlerin Mesleki Gelişim Öz Yeterliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 280 - 296, 29.12.2022

Abdurrahman Güdücü , Fatih Çemrek

https://doi.org/10.51725/etad.1216475

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin mesleki gelişim özyeterlik düzeylerini belirlemektir. Nicel desende tasarlanan bu araştırma, bir genel tarama çalışmasıdır. Araştırmaya, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Sandıklı ilçesinde görev yapan 201 öğretmen katılmıştır. Araştırmanın örneklemi kolayda örnekleme yoluyla seçilmiştir. Veriler, Yenen ve Kılınç (2021) tarafından hazırlanan “Öğretmenlerin Mesleki Gelişim Özyeterlikleri” ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde betimsel yöntemlerin yanısıra Mann Whitney-U ve Kruskal Wallis H testleri kullanılmıştır. Öğretmenlerin cinsiyetleri ile mesleki gelişim öz yeterlikleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ayrıca, kurumsal gelişim alt boyutunda cinsiyet göz önüne alındığında anlamlı bir fark bulunmuştur. Öğretmenlerin branşları, eğitim durumları, çalıştıkları okul türü açısından anlamlı fark bulunurken öğretmenlerin çalıştıkları okulların bulunduğu yerleşim birimi ve mesleki kıdemleri ile mesleki gelişim öz yeterlikleri arasındaki fark anlamlı değildir. Araştırma bulguları doğrultusunda öğretmenlere mesleki gelişim çalışmaları düzenlenmesi ve bu araştırmanın farklı desenlerde ve daha geniş katılımla yapılabileceği yönünde öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mesleki gelişim, özyeterlik, öğretmen

Determining the Professional Development Self-efficacy of the Teachers in Sandıklı

Öz

The purpose of this study is to determine the levels of teachers’ professional development self-efficacy. Survey method, which is one of a quantitative research method, was used in this study. 201 teachers working in Sandıklı in 2021-2022 academic year participated in this study. Convenience sampling was applied as a sampling method. Data were collected with the “Professional Development Self-efficacy Scale” prepared by Yenen and Kılınç (2021). In addition to descriptive analysis, Mann Whitney-U and Kruskal Wallis- H tests were used in the analysis of the data. A significant difference was found between genders of the teachers and their professional development self-efficacy levels. In addition, in sub-dimension called instituonal development there was a significant difference in terms of gender. While there was a significance in regards to teachers’ branches, educational status and the type of schools they work in, there was no significant difference between the location of schools, their professional seniority and their professional development self-efficacy levels. Based on the research findings, suggestions were presented that professional development activities should be organized and this study should be done in different research methods and designs. Furthermore, this study should be done with wider participation.

Anahtar Kelimeler

Professional development, self-efficacy, teachers

Kaynakça

• Adıgüzel, A. ve Sağlam, M. (2009). Öğretmen eğitiminde program standartları ve akreditasyon. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 83-103. https://dergipark.org.tr/tr/pub/inuefd/ issue/8704/108690 sayfasından erişilmiştir.
• Altun, T. ve Cengiz, E. (2012). İlköğretim II. kademe branş öğretmenlerinin mesleki gelişim fırsatları hakkındaki görüşleri. IOJES, 4(3), 672-690. http://www.ajindex.com/dosyalar/makale/ acarindex-1423904294.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Aslan, S. (2019). İngilizce öğretmenlerinin mesleki öz yeterlik algıları. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Avalos, B. (2011). Teacher professional development in teaching and teacher education over ten years. Teaching and Teacher Education, 27, 10-20. https://doi.org/10.1016/j.tate.2010.08.007.
• Babanoğlu, M. P. ve Yardımcı, A. (2017). Devlet ve özel okullarda çalışan İngilizce öğretmenlerinin mesleki gelişim üzerine algıları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46(2), 789-803. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/381115 sayfasından erişilmiştir.
• Başaran, B. Ç. (2020). Hizmetiçi İngilizce öğretmenlerinin mesleki ihtiyaçlarının incelenmesi: Çevrimiçi eğitim programı önerisi. Doktora Tezi. ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Başaran, Y. (2019). Öğretmenlerin mesleki gelişim faaliyetleri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Borko, H. (2004). Professional development and teacher learning: Mapping the terrain. Educational Researcher, 33(8), 3-15. https://doi.org/10.3102/0013189X033008003.
• Boydak Özan, M, Şener, G. ve Polat, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişim eğitimlerine ilişkin genel görüşlerinin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 167-180. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/202488 sayfasından erişilmiştir.
• Bümen, N. T., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G. ve Acar, V. (2012). Türkiye bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişimi sorunlar ve öneriler. Milli Eğitim, 194, 31-49. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/442293 sayfasından erişilmiştir.
• Bray-Clark, N. ve Bates, R. (2003). Self-efficacy beliefs and teacher effectiveness: Implications for professional development. The Professional Educator, 26(1), 13-22. https://files.eric.ed.gov/ fulltext/EJ842387.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Chun, Y. J. (1999). A national study of faculty development need in Korean junior colleges. Doctoral Thesis. The George Washington University, Washington DC.
• Çetin, A., Erenler Tekmen, E. ve Şentürk, M. (2016). Mesleki bağlılık ve mesleki öz-yeterlik algısının bilgi paylaşma davranışına etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 289-315. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/382472 sayfasından erişilmiştir.
• Çınkır, G. (2017). Ortaokulda çalışan İngilizce öğretmenlerinin mesleki gelişimi: Türkiye örneği. Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Darling-Hammond, L. (1990). Critical issue: Realizing new learning for all students through Professional development. North Central Regional Educational Laboratory. http://www.ncrel.org/sdrs/areas/issues/educatrs/profdevl/pd200/ sayfasından erişilmiştir.
• Ekinci, E. (2015). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişime ilişkin görüşleri (Mesleki gelişim modeli önerisi). Yüksek Lisans Tezi. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü, Düzce.
• Fama, M. J. (2016). An analysis of high school teachers’ percepitions of Professional development. Doctoral Thesis. Hofstra University, Newyork.
• Guskey, T. R. (2000). Evaluating professional development. California: Corwin.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz (4. Baskı). Ankara: Seçkin.
• Grant, M. R., ve Keim, M. C. (2002). Faculty development in publicly supported two-year colleges. Community College Journal of Research & Practice, 26(10), 793-807. https://doi.org/10.1080/ 10668920290104886.
• İlğan, A. (2013). Öğretmenleri için etkili mesleki gelişim faaliyetleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel sayı, 41-56. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usaksosbil/issue/21642/232634 sayfasından erişilmiştir.
• Kabakçı, I. (2005). Araştırma görevlilerinin mesleki gelişime yönelik bakış açıları: Eğitim fakülteleri örneği. Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Kabilan, M. K. ve Veratharaju, K. (2013) Professional development needs of primary school English-language teachers in Malaysia. Professional Development in Education, 39(3), 330-35. https://www.researchgate.net/publication/271936857_Professional_development_needs_of_primary_school_English-language_teachers_in_Malaysia sayfasından erişilmiştir.
• Kaçan, G. (2004). Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişime isteklilik düzeyleri. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 57-66. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ogusbd/issue/10984/131457 sayfasından erişilmiştir.
• Kaya, S. ve Kartallıoğlu, S. (2010). Okul temelli mesleki gelişim modeline yönelik koordinatör görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(2), 115-130. https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/16709 sayfasından erişilmiştir.
• Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin öz yeterlik ve kolektif yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195-227. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26137/275278 sayfasından erişilmiştir.
• Moeini, H. (2003). A need analysis study for faculty development programs in METU and structural equation modeling of faculty needs. Doktora Tezi. ODTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Muyan, E. (2013). İngilizce öğretmenlerinin mesleki gelişim etkinliklerine yönelik tutumları ile ilgili durum çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Odabaşı, H. F. ve Kabakçı, I. (2007). Öğretmenlerin mesleki gelişimlerinde bilgi ve iletişim teknolojileri. Uluslararası öğretmen yetiştirme politikaları ve sorunları sempozyumu bildiriler kitabı (ss. 39-43), 12-14 Mayis 2007, Azerbaycan.
• Oruç Ertürk, N., Gün, B. ve Kaynardağ, A. (2014). Türk öğretmenlerin mesleki gelişim algılarının belirlenmesi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 19-33. https://doi.org/10.18026/cbusos.76737.
• Othman, A. ve Masum, A. (2017). Professional development and teacher self-efficacy: Learning from Indonesian Modern Islamic Boarding Schools. Educational Process: International Journal, 6(2), 7-19. http://dx.doi.org/10.22521/edupij.2017.62.1.
• Özdemir, A. Y, Şahin Tekin, S. T. ve Esin, A. (2015). Çözümlü örneklerle örnekleme yöntemlerine giriş. Ankara: Seçkin.
• Özer, B. (2005). Ortaöğretim öğretmenlerinin mesleki gelişime ilgisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 4(8), 44-58. https://eds.p.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=f205ea4d-9621-43c4-ae6c-f643ce62e11e%40redis sayfasından erişilmiştir.
• Özer, B. (2008). Öğretmenlerin mesleki gelişimi. A. Hakan (Ed.), Öğretmenlik meslek bilgisi alanındaki gelişmeler içinde (ss. 195-216). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• Saberi, L. ve Amiri, F. (2016). A qualitative study of Iranian EFL university teachers’ attitude towards professional development. Journal of Language Teaching and Research, 7(3), 591-598. http://dx.doi.org/10.17507/jltr.0703.22.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
• Seferoğlu, S. S. (2009). Yeterlikler, standartlar ve bilişim teknolojilerindeki gelişmeler ışığında öğretmenlerin sürekli mesleki eğitimi. Eğitimde Yansımalar IX: Türkiye'nin Öğretmen Yetiştirme Çıkmazı Ulusal Sempozyumu, ss. 204-217, 12-13 Kasım 2009, Ankara.
• Şanverdi, M. (2021). Türkiye’deki İngilizce öğretmenlerinin mesleki gelişim algılarının portresi: Bir literatür taraması. IJLET, 9(3), 93-109. https://ijlet.com/?mod=tammetin&makaleadi=& makaleurl=4249bf37-d0f3-4db6-b7a4-837e5e5e4624.pdf&key=51614 sayfasından erişilmiştir.
• Thurm, D. ve Barzel, B. (2020). Effects of a professional development program for teaching mathematics with technology on teachers’ beliefs, self-efficacy and practices. ZDM Mathematics Education, 52, 1411–1422. https://doi.org/10.1007/s11858-020-01158-6.
• Turan, Z. A. (2018). İngilizce öğretmenlerinin mesleki öz-yeterlik algıları ve tercih ettikleri yabancı dil öğretim yöntemlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adıyaman.
• Tweed, S. (2013). Technology implementation: Teacher age, experience, self-efficacy and professioanl development as related to classroom technology integration. Doktora Tezi. East Tennessee State University Deparment of Educational Leadership and Policy Analysis, Tennessee.
• Yalçın İncik, E. ve Akbay, S. E. (2018). Ortaöğretim öğretmenlerine yönelik bir çalışma: Mesleki gelişim faaliyetlerine yönelik tutumları ve eğitim ihtiyaçları. Turkish Studies, 13(27), 1653-1676. https://turkishstudies.net/turkishstudies?mod=makale_tr_ozet&makale_id=22180 sayfasından erişilmiştir.
• Yaman, Ş., İnandı, Y. ve Esen, G. (2013). Bir yordama çalışması: İngilizce öğretmenlerinin genel ve mesleki öz yeterlik algıları. Eğitim ve Bilim, 38(170), 335-346. http://egitimvebilim.ted. org.tr/index.php/EB/article/view/2244 sayfasından erişilmiştir.
• Yang, H. (2020) The effects of professional development experience on teacher self-efficacy: analysis of an international dataset using Bayesian multilevel models. Professional Development in Education, 46(5), 797-811. https://doi.org/10.1080/19415257.2019.1643393.
• Yaşar, P. (2019). İngiliz dili öğretim görevlilerinin mesleki gelişime yönelik tutumları ve kendi başlattıkları mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunma düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Yenen, E. T. ve Kılınç, H. H. (2021). Öğretmenlerin mesleki gelişim öz yeterlikleri ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(2), 455-468. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tsadergisi/issue/64726/703490 sayfasından erişilmiştir.
• Yılmaz, A. (2017). An investigation into Professional development perception of Turkish teachers of English as a foreign language. Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Yoo, J. H. (2016). The effect of Professional development on teacher efficacy and teachers’ self analysis of their efficacy change. Journal of Teacher Education for Sustainability, 18(1), 84-94. https://eric.ed.gov/?id=EJ1112457 sayfasından erişilmiştir.
• Zein, M. S. (2017). Professional development need of primary EFL teachers: perspectives of teachers and teacher educators. Professional Development in Education, 43(2), 293-313. https://doi.org/10.1080/19415257.2016.1156013.