Effect of Gender Concept for the Wind and Percussıon Artist from Education to Professionality

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 25 - 40, 31.03.2018

Gökçe Sarvan Çiler Akıncı

Öz

Considering that the music education starts at very young ages, the effect of change of the physical body and sexual identity to the performance du- ring transition from childhood to adulthood is inevitable. Biological diffe- rences between female and male anatomy is based on science. In light of that information, effect of physical differences between male and female bodies to the music which is performance art is a subject of discussion. Alt- hough, in sports, women and men are evaluated separately due to physical differences, in music, they are evaluated equally, still many female artists can perform as high a performance as male artists. Social sexuality is divi- sion of female and male gender by consubstantitation of the ‘feminity’ and ‘manhood’ roles and statues with cultural interpretation. That perception related problems are another performance affecting factor for female per- formers. In the first part of the study, the effect of the differences between female and male anatomy on wind instrument performers and percussio- nists will be researched, In the second part difficulties encountered by fe- male wind instrument performers and female percussionists due to the so- cial perception of sexuality will be researched.

Anahtar Kelimeler

Gender, Female Virtuoso, Physical differences, Sex, wind and percussion instrument

Eğitim Yıllarından Profesyonelliğe, Üfleme ve Vurma Çalgı Çalan İcracılarda Cinsiyetin İcraya Etkisi

Öz

Müzik eğitiminin çok küçük yaşlarda başladığı göz önünde bulunduruldu- ğunda, çocukluktan yetişkinliğe değişen fiziksel yapının ve cinsiyet kimli- ğinin icraya etkisi kaçınılmazdır. Kadın ve erkek anatomisindeki biyolojik farklar bilimsel temellere dayanır. Bu bilgiler ışığında icra sanatı olan mü- zikte kadın ve erkek vücudundaki farkların icraya etkisi tartışma konusu- dur. Spor gibi bir alanın müsabakalarında, farklı anatomik özelliklere sahip olduğu için kadın ve erkek ayrı değerlendirilirken müzikte eşit şartlarda değerlendirilmektedir ve bu farklara rağmen pek çok kadın icracı erkek ic- racılar kadar yüksek icra gösterebilmektedir. Toplumsal cinsiyet, kadın ve erkeğin kültürel olarak yorumlanan ‘kadınlık’ ve ‘erkeklik’ rol ve statüle- riyle özdeşleştirilip, ayrılmasıdır. Kadın icracıların bu algı sebebiyle yaşa- dığı zorluklar da icrayı etkileyen bir başka unsurdur. Çalışmanın ilk bölü- münde kadın ve erkek anatomisindeki farklılıkların üfleme ve vurma çalgı çalan icracıların icralarında yarattığı etki, ikinci bölümünde toplumsal cin- siyet algısı sebebiyle kadın üfleme ve vurma çalgı çalan icracıların, icra ha- yatları boyunca yaşadıkları zorluklar incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet, Fiziksel Fark, kadın, virtüöz, toplumsal cinsiyet, üflemeli ve vurmalı çalgılar

Kaynakça

• Ağaoğlu Canay, D. (2015, 31 Ocak). Müzik ve cinsiyet üzerine. Musiki Dergisi. Erişim adresi: http://www.musikidergisi.com/haber-4073-muzik_ve_cinsi- yet_uzerine%E2%80%A6_.html.
• Berktay, F. (2003). Tarihin cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayınları.
• Ecevit, Y. (2003). Toplumsal cinsiyetle yoksulluk ilişkisi nasıl kurulabilir? Bu ilişki nasıl çalışılabilir?. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 2003 Özel Eki. Eri- şim adresi: http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/495.pdf.
• Ersoy Çak, Ş. ve Beşiroğlu, Ş. Ş. (Bahar 2013). Avrupa müzik çalışmalarında ka- dın. Porte Akademik (Toplumsal Cinsiyet), (6), 54-60. Erişim adresi: http://porteakademik.itu.edu.tr/docs/librariesprovider181/Yay%C4%B1n- Ar%C5%9Fivi/6.-say%C4%B1/porte_akademik-6-5.pdf
• Gültekin, M. (2014). Bilimsel araştırmalarda kadın-erkek farklılıkları [e-kitap]. Bursa: Aile Akademisi Derneği. Erişim adresi: http://turkiyeaileplat- formu.com/wp-content/uploads/2014/07/arastirma_kadin_erkek_farkliliklari.pdf
• Helvacı, A. (2015, Mayıs). Sağlıklı yaşam, etkili konuşma ve şarkı söylemede doğru nefesi kullanma ve öğrenmeye yönelik uygulamalar. Uluslararası Sanat ve Sağlık Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Medipol Üniversitesi, İstanbul.
• Koç, H. ve Yüksel, O. (2015). Kadınlarda Fiziksel Ve Fizyolojik Performansın Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 1-9. Erişim adresi: http://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/17/files/DERG_/9/239-250.pdf
• Özdemir R. ve Küçükoğlu S. (1993). Bayan sporcularda menstruasyonun sürat ve dayanıklılığa etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 3-9. Erişim adresi: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/sbd/article/vi- ewFile/5000092568/5000086053
• Özkişi, Z. G. (2013a). Kadın besteci sorunu: Cinsiyet rollerine ve kadınların ya- ratıcılıklarına ilişkin yargılar. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8, 3, 449-470. Erişim adresi: http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-142933044.pdf
• Özkişi, Z.G. (2013b). Müzik disiplini bağlamında feminist müzik teorisi ve cinsiyet semantiği. Turkish Studies, 8(12), 889-961. Erişim adresi: http://www. turkishstudies.net/Makaleler/341035814_60%C3%96zki%C5%9FiZeynep G%C3%BCl%C3%A7in-sos-889-961.pdf.
• Sakar, T., Özkan, H., Saraç, M. N., Atabey. K. ve Nazbak, M. (2015). Öğrenci- lerin menstrüasyon dönemindeki kültürel davranış ve uygulamaları, Turkish Family Physician, 6, 3. Erişim adresi: http://turkishfamilyphysician.com/wp- content/uploads/2016/07/C6-S3-ogrencilerin-Menstruasyon-D%C3%B6ne mi.pdf.
• Sarvan, G. ve Sarıboğa, B. (2017, Temmuz 17-19). Eğitim yıllarından profesyo- nelliğe, üfleme ve vurma çalgı çalan sanatçılarda cinsiyet kavramının etkisi. Uluslarası 3. İpek Yolu Müzik Konferansı içinde, KKTC.
• Beşiroğlu, Ş,Ş. ve Koçhan, G. (2009). Çeng: Bir çalgının toplumsal cinsiyet -üze- rinden kadın simgesi olarak Kuzey Hint, Timur ve Osmanlı saraylarındaki görsel malzemeler üzerinden değerlendirilmesi. Z. Dilek, M. Akbulut, A. Uçan, Z. Bağlan Özer, R. Gürses, B. Karababa Taşkın (Yay. Haz.), 38. ICA- NAS (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi-Bildiriler (Cilt 1) içinde (s. 127-139). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. Erişim adresi: http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/M%C3 %9CZ%C4%B0K-K%C3%9CLT%C3%9CR%C3%9C-VE-E%C4%9E %C4%B0T%C4%B0M%C4%B0-1.-C%C4%B0LT.pdf.
• Tunçdemir, İ. (2004). Müzik sanatında kadın olgusu, yaratıcılığı ve besteciliği. A. Güçhan (Ed.), Kadın Çalışmalarında Disiplinlerarası Buluşma Sempoz- yum Bildiri Metinleri (Cilt 2) içinde (s. 275-284). İstanbul: Yeditepe Üniver- sitesi Güzel Sanatlar Fakültesi. Erişim adresi: http://www.muzikegitimci- leri.net/bilimsel/bildiri/I-Tuncdemir_4.html
• Uyar, Y. M. (2013). Türkiye’de caz müziğinde kadın: çalgı icracılığına toplumsal cinsiyet merkezli yaklaşımlar, Porte Akademik (Toplumsal Cinsiyet), (6), 86- 97. Erişim adresi: http://porteakademik.itu.edu.tr/docs/librariesprovider 181/Yay%C4%B1n-Ar%C5%9Fivi/6.-say%C4%B1/porte_akademik-6- 9.pdf