Üç Boyutlu Müzik Prodüksiyonları İçin Yaratıcı Panlama Teknikleri: Örnek Uygulama Çalışması Olarak PANNERBANK Projesi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 187 - 210, 31.10.2023

Oğuz Öz , Can Karadoğan

Öz

Müzik teknolojisi tarihinde tasarım araçlarının geliştirilmesi, medya formatlarının iyileştirilmesi ve de sunum şekillerinin yenilenmesi sıkça karşılaşılan bir olgudur. Bazı yeniliklere sanatçılar ve mühendisler önce büyük direnç gösterse de bu yenilikler müzik prodüksiyonu üretim süreçlerini kalıcı bir şekilde değiştirmeye adaydırlar. 1960'larda mono mikslerden stereo mikslere geçildiği gibi 2021 yılında dijital müzik platformlarında üç boyutlu ses formatlarından Dolby Atmos’un sinemadan gelen altyapısıyla büyük bir üretim değişimine aday olduğu görülmektedir. Bu yeni formatların sunulmasındaki ana amaç çoğunlukla yaratıcı endüstrilere yeni ifade imkanları kazandırabilmektir. Üç boyutlu bir mekanda seslerin uzaydaki yerleşimi iki kanallı bir stereo miks çalışmasındaki göre çok daha karmaşık ve titiz tasarım gerektiren bir işlemdir. Özellikle sabit bir kafanın etrafında dinamik panlama yöntemleriyle ses kaynaklarının nesne tipi kanallar ile yerleşiminin belli bir kuralı olmadığı gibi dinleyicinin algılayabileceği bir perspektifte sunulmasına gayret edilmektedir. Yazıda bahsedilen MINDFLOW projesi için tasarlanan Dolby Atmos miks çalışması için geliştirilen yazılım bu bakış açısını bir adım öteye taşımıştır. Bu çalışmada PANNERBANK yazılımı üretilmiş, bir serginin içindeki sabit yerleşimli ses kaynaklarının arasından yapılan bir yürüyüşün hareketli dinleyicinin modellenmesi ile tasarlanmıştır. Max/MSP platformunda üretilen bu karmaşık dinamik panlama modellemesinin tasarımı ve uygulaması ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

3B Ses, Max/MSP, Dolby Atmos, Programlama, Yaratıcı Yapım Teknikleri

Destekleyen Kurum

İstanbul Teknik Üniversitesi - Müzik İleri Araştırmalar Merkezi (İTÜ-MİAM)

Creative Panning Techniques for 3D Music Productions: PANNERBANK Project as a Case Study

Öz

The spatial arrangement of sounds in a three-dimensional space is a much more complex and meticulous design process than in a two-channel stereo mix. In particular, with dynamic panning methods around a fixed head, there is no certain rule for the placement of sound sources using object- type channels. The boundaries are set with the rules of psychoacoustics and hence, limited into a perspective that the listener can perceive. The software mentioned in this article is developed to create a Dolby Atmos mix designed for the audiovisual art project called MINDFLOW has taken the workflow to a further level: This work is designed by modeling a moving listener who walks through a fixed set of sound sources inside an exhibition using the original program PANNERBANK. The design and implementation of this complex dynamic panning model produced on the Max/MSP platform is discussed in detail.

Anahtar Kelimeler

3D Audio, Max/MSP, Dolby Atmos, Programming, Creative Production Techniques

Destekleyen Kurum

İstanbul Technical University - Centre for Advanced Studies in Music (İTÜ-MİAM)

Kaynakça

• Apple Inc. (2023, 05 12). Controller assignments Expert view Value parameters in Logic Pro. Retrieved from Apple Support: https://support.apple.com/en-gb/gui- de/logicpro/ctls71c308ee/10.7.5/mac/12.3
• Barry, R. (1975, February). Four Channel Sound Systems. The Michigan Technic, XCIII(4), 6-10.
• Boren, B. (2018). History of 3D Sound. In A. Roginska, & P. Geluso, Immersive Sound: The Art and Science of Binaural and Multi-Channel Audio (pp. 40-62). New York: Routledge.
• Tsingos, N. (2018). Object-Based Audio. In A. Roginska, & P. Geluso, Immersive Sound: The Art and Science of Binaural and Multi-Channel Audio (pp. 244-275). New York: Routledge.
• Şekerciler, H., & Yalkın, A. (2023, 07 15). Mindflow. Retrieved from ha:ar: https:// www.wearehaar.com/mindflow