Leyla ile Mecnun Operasının Birinci Perde Bölümünün Tematik ve Müzikal Açıdan İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 463 - 496, 30.11.2024

Esma Gizem Kırmızı , Sıtkı Akarsu

Öz

Leyla ile Mecnun eseri ilkten divan edebiyatında kendini göstermiş olup ilerleyen dönemlerde operaya uyarlanarak can bulmuştur. Yapılan bu çalışmada, Hacıbeyli’ye ait olan Leyla ile Mecnun operasının birinci perde ve birinci şekilden oluşan parçalarını müzikal ve tematik yönü incelenmeye çalışılmıştır.
Araştırmada, tarama modelinde, betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Azerbaycan’da sahnelenen, Üzeyir Hacıbeyli’nin ortaya çıkardığı Leyla ile Mecnun operasında yer alan sözler tematik analiz yapılarak incelenmiş, esere ait melodi, bölümler halinde müzikal nitelikleri ile değerlendirilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak Leyla ile Mecnun’un partitürü (klavir) ile librettosunun ilişkileri irdelenmiş ve dramatik örgünün nasıl ortaya çıktığı açıklanmıştır. Eser Doğu ve Batı müziğinden etkiler taşıyan müziksel bir dili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Opera, Azerbaycan operası, Üzeyir Hacıbeyli, Leyla ile Mecnun operası, Tematik İnceleme

Etik Beyan

Etik kurul çalışma rapor izni gerektiren bir çalışma değildir, doküman incelemesidir.

Destekleyen Kurum

Kastamonu Üniversitesi

Teşekkür

Sayın editörüm, İlginiz ve desteğiniz için şimdiden teşekkürlerimi sunarım.

Thematic and Musical Analysis of the First Act of Leyla and Mecnun Opera

Öz

The work Leyla and Mecnun first appeared in divan literature and was later adapted into opera. In this study, the musical and thematic aspects of the first act and first form of the opera Leyla and Mecnun by Hacıbeyli were tried to be examined.
In the research, descriptive research method was used in the survey model. The lyrics in the opera Leyla ile Mecnun, created by Üzeyir Hacıbeyli and staged in Azerbaijan, were examined by thematic analysis, and the melody of the work was tried to be evaluated with its musical qualities in sections. As a result, the relationship between the score and libretto of Leyla and Mecnun has been examined and how the dramatic pattern emerged has been explained. It has been concluded that the work has a musical language that bears influences from Eastern and Western music.

Anahtar Kelimeler

Opera, Azerbaijani opera, Uzayir Hacıbeyli, Leyla and Mecnun opera, Thematic review

Etik Beyan

It is not a study that requires ethics committee study report permission, it is a document review.

Destekleyen Kurum

Kastamonu University

Teşekkür

Dear editor, I thank you in advance for your interest and support.

Kaynakça

• Abdullayev, A., & Dadaşov, F. (2016). Şərq musiqisində muğam ənənəsi. Konservatoriya, (4), 4-8. http://konservatoriya.az/lib/Konservatoriya%202016-4.pdf.
• Ahmedzade, G. (2020). Çağdaş azerbaycan opera sanatının içinde Firengiz Alizade'nin "İntizar" operasının yapım ve sahneleme açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Akcan, S. (2021). Fuzuli'nin Leyla ile Mecnun'uyla Shakespeare'in Romeo ve Juliet'inin Karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
• Aker Özköse, B. (2020). Phılıp Glass’ın Satyagraha operası üzerine inceleme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul.
• Alemdaroğlu, S. (2008). Fuzuli'nin Leyla ile Mecnun mesnevisi'nin roman tekniği bakımından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Aydın O'dwyer, P. (2015). Opera kitabı. Ankara: Akılçelen Kitaplar.