HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’İN ROMANLARINDA FİZYOLOJİ-PSİKOLOJİ İLİŞKİSİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 7, 93 - 111, 31.12.2018

Yasemin Mumcu

Öz

Türk
edebiyatında nesrin hemen her alanında eser vermiş olan Halit Ziya
Uşaklıgil’in, dördünü İzmir’de dördünü İstanbul’da yayımladığı romanlarında
realist ve natüralist yazarların etkisinde kaldığı görülmektedir. Halit Ziya’ya
göre romanın önemli unsurlarından biri olan karakterler, ayrıntılı bir biçimde
tasvir edilmeli ve bu yapılırken fizyoloji-psikoloji uyumuna da dikkat
edilmelidir. Kadın karakterlerin daha ayrıntılı ve daha canlı çizildiği
romanlarında bu uyum kendini gösterir. Determinizm ilkesini takip eden yazar,
karakterlerini kıyafet-beden-psikoloji uyumu içinde objektif metotlarla
başarılı bir şekilde okuyucularına sunmuştur. Bu makalede yazarın romanlarından
yola çıkılarak insan fizyolojisi ile psikolojisi arasındaki bağlantının
örnekleriyle açıklanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Roman, kıyafet, fizyoloji, psikoloji, uyum

THE PHYSIOLOGY-PSYCHOLOGY RELATION IN HALİT ZİYA UŞAKLIGİL’S NOVELS

Öz

It is apparent that
Halit Ziya Uşaklıgil, who has many Works in almost every realm of prose in
Turkish literature, was influenced by the realist and the naturalist authors in
his novels, four of which were published in Izmir, and four in İstanbul.
According to Uşaklıgil, characters, one of the most important elements of a
novel, should be described in details, and in doing so, physiology-psychology
harmony should also be paid attention. In his novels, in which female
characters are emphasized in details and vividly, that harmony becomes more
apparent. Following the underpinnings and principles of determinism, Uşaklıgil
has a very successful, objective style of presenting his characters to his
readers along with a fine harmony of appearence-body-psychology. This article
is aimed at illustrating the relationship between human physiology, considering
the novels of the author.

Anahtar Kelimeler

Novel, appearence, physiology, psychology, harmony

Kaynakça

• HUYUGÜZEL, Ö. Faruk (1995), Halit Ziya Uşaklıgil (Hayatı, Sanatı, Eserlerinden Seçmeler), İstanbul: MEB Yay. ______________ (2004), İzmir’de Edebiyat ve Fikir Hareketleri Üzerine Araştırmalar, İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yay. KERMAN, Zeynep (1995), Halit Ziya Uşaklıgil’in Romanlarında Batılı Yaşayış Tarzı ile İlgili Unsurlar, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay. MORAN, Berna (1983), Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış (Ahmet Mithat’tan Ahmet Hamdi Tanpınar’a), İstanbul: İletişim Yay. ÖNERTOY, Olcay (1995), Halit Ziya Uşaklıgil Romancılığı ve Romanımızdaki Yeri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay. TEKİN, Mehmet (2002), Roman Sanatı, İstanbul: Ötüken Yayınevi TÜRKEŞ, Ömer, www.pandora.com.tr UŞAKLIGİL, Halit Ziya (1998), Hikâye, İstanbul: YKY ______________ (2006), Sefile, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (2006), Nemide, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (1984), Ferdi ve Şürekâsı, İstanbul: İnkılâp ve Aka Kitabevleri ______________ (2003), Mai ve Siyah, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (1978), Aşk-ı Memnû, İstanbul: İnkılâp Kitabevi ______________ (2006), Kırık Hayatlar, İstanbul: Özgür Yay. ______________ (1990), Nesl-i Âhir (Son Kuşak), İstanbul: İnkılâp Kitabevi