RAKI VE TÜRK RAKI SOFRASINDAKİ YEMEK KÜLTÜRÜ

Yıl 2021, Sayı: 12, 76 - 95, 30.04.2021

Aykut Şimşek

https://doi.org/10.29157/etusbed.827807

Cited By: 4

Öz

Araştırmada temel olarak, 500 yıldan uzun süreli bir geçmişi olan rakının ve Türk rakı sofrasındaki yemek kültürünün incelenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca söz konusu kültürün gastronomi turizmi kapsamında değerlendirilebilmesine yönelik öneriler geliştirilmesi çalışmanın alt amacını oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak nitel araştırma yöntemlerinden faydalanılmıştır ve veri toplama iki aşamadan oluşmaktadır. İlk olarak rakı ve rakı içme hakkında derinlemesine bilgi edinebilmek için doküman incelemesi yapılmıştır. İkinci aşamada ise yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile araştırma kapsamında yer alan 17 rakı tüketicisi ile Ocak-Şubat 2020 tarihleri arasında yüz yüze ve telefon aracılığıyla görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Araştırma sonuçlarında araştırmaya katılan bütün bireylerin rakı kültüründe muhabbetin çok önemli olduğunu vurguladıkları tespit edilmiştir. Rakı sofrasındaki (çilingir sofrası) mezelere önem verildiği ve bu mezelerin çeşitlilik gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca rakının, acele etmeden, yavaş yavaş ve soğuk içilmesi ve rakı sofrasında bulunmak kişinin saygın biri olduğunu ifade etmesinden dolayı sofrada bulunanların birbirlerine karşılı saygılı olmaları gerektiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

kültür, rakı, rakı sofrası, gastronomi turizmi

Kaynakça

• Ab Karim, S. ve Chi, C. G. Q. (2010). “Culinary Tourism As A Destination Attraction: An Empirical Examination of Destinations' Food İmage”. Journal of Hospitality Marketing & Management, 19(6), 531-555.
• Anli, R. E., Vural, N.,ve Gucer, Y. (2007). “Determination of The Principal Volatile Compounds of Turkish Raki”. Journal of The Institute of Brewing, 113(3), 302-309.
• Aydın, K. (2011). “Türkiye'de Alkollü İçki Kültürü ve Hanehalkı Alkol Harcamaları”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(38), 335-347.
• Basmacı, F., Bengi, D., Erdinç, F. Pişkin, N., Sezer, S. ve Zat, E. (2018). Rakı Ansiklopedisi-500 Yıldır Süren Muhabbetin Mirası. İstanbul: Overteam Yayıncılık.
• Baştürk, S. ve Taştepe, M. (2013). “Evren ve Örneklem”. S. Baştürk (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri (S. 129-159) İçinde. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Beşirli, H. (2010). “Yemek, Kültür ve Kimlik”. Milli Folklor, 22(87), 159-169.
• Buzrul, S. (2016). “Türkiye’de Alkollü İçki Tüketimi”. Journal of Food And Health Science, 2(3), 112-122.
• Cabaroglu, T. ve Yilmaztekin, M. (2011). “Methanol and Major Volatile Compounds of Turkish Raki and Effect Of Distillate Source”. Journal of The Institute of Brewing, 117(1), 98-105.
• Çakıcı, A., Ercan, A., Üzülmez, M., ve Benli, S. (2016). “Alakart Restoranlarda Alkollü İçecek Fiyatlaması: Mersin Şehir Merkezindeki Restoranlar Üzerinde Bir Araştırma”. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, Özel Sayı, 18-31. Özel Sayı, 18-31.
• Çapar, G. ve Yenipınar, U. (2016). “Somut Olmayan Kültürel Miras Kaynağı Olarak Yöresel Yiyeceklerin Turizm”. Journal of Tourism And Gastronomy Studies, 4, 100-115.
• Doğdubay, M. ve Giritlioğlu, İ. (2011). “Mutfak Turizmi”. C. Avcıkurt & N. Hacıoğlu (Ed.), Turistik Ürün Çeşitlendirmesi (S. 433-456). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Emekli, G. (2006). “Coğrafya, Kültür ve Turizm: Kültürel Turizm”. Ege Coğrafya Dergisi, 15(1-2), 51-59.
• Eren, S. (2007). Türk Mutfağı ve Haccp Sistemi; Mutfak Profesyonellerinin Haccp Bilgilerinin Ölçülmesi. I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu. Antalya.
• Genç, R. (2008). “XI. Yüzyılda Türk Mutfağı”. S. Koz (Ed.), Yemek Kitabı, Tarih-Halkbilimi-Edebiyat. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Gisder. (2020). Rakı Hakkında. https://www.gis-der.org/raki-tarihi/ (5 Ocak 2020).
• İçki Üretim+İthalat. (2020, 13 Şubat). Erişim Adresi: Https://Www.Tarimorman.Gov.Tr/TADB/Menu/23/Alkol-Ve-Alkollu-Ickiler-Daire-Baskanligi.
• Kabak, T. (2012). “Şamanizmden Aleviliğe Dini Ritüellerde Rakı İle Kımızın İşlev ve Önemi”. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 1(16), 144-154.
• Karataş, Z. (2015). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• Kesici, M. (2012). “Kırsal Turizme Olan Talepte Yöresel Yiyecek ve İçecek Kültürünün Rolü”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(2), 33-37.
• Kesmez, M. ve Aydın, S. M. (2014). Rakı Cep Kitabı. İstanbul: Overteam Yayınları.
• Kivela, J. ve Crotts, J. (2006). “Tourism and Gastronomy: Gastronomy’s Influence On How Tourists Experience A Destination”. Journal of Hospitality & Tourism Research, 30 (3), 354-377.
• Kozak, M. (2014). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kürkçü, B. (2005). “Branding Rakı as a Product with Geographical Identity and a Case Study; Efe Rakı”. Agrindustrial Design Symposium and Exhibition: Olive Oil, Wine and Design, s. 136-141.
• López-Guzmán, T. ve Sánchez-Cañizares, S. (2012). “Gastronomy, Tourism And Destination Differentiation: A Case Study İn Spain”. Review of Economics & Finance, 1, 63-72.
• Mey. (2020). Rakı. https://mey.com.tr/Tr-Tr/Markalarimiz/Sayfalar/Raki.Aspx# (5 Ocak 2020).
• Santich, B. (2004). “The Study Of Gastronomy and İts Relevance To Hospitality Education And Training”. International Journal of Hospitality Management, 23(1), 15-24.
• Şahin, G. G. ve Ünver, G. (2015). “Destinasyon Pazarlama Aracı Olarak Gastronomi Turizmi: İstanbul’un Gastronomi Turizmi Potansiyeli Üzerine Bir Araştırma”. Journal of Tourism And Gastronomy Studies, 3(2), 63-73.
• T. C. Tarım ve Orman Bakanlığı. (2020). Üretim ve İthalat https://www.tarimorman.gov.tr/TADB/Menu/23/Alkol-Ve-Alkollu-Ickiler-Daire-Baskanligi. (13 Şubat 2020).
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Resmi Gazete. (2005). Distile Alkollü İçkiler Tebliği https://www.Resmigazete.gov.tr/Eskiler/2005/03/20050316-3.Htm (6 Ocak 2020).
• Tezcan, M. (2000). Türk Yemek Antropolojisi. Ankara: T.C.Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (2020). Meyhane. https://sozluk.gov.tr/(16 Ocak 2020).
• Türk Dil Kurumu. (2020). Rakı. https://sozluk.gov.tr/(5 Ocak 2020).
• Türk Patent ve Marka Kurumu. (2020). Türk Rakısı. https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/FFA1F8AB-35D0-4427-BF2F-A0A21C09014D.pdf (08 Ocak 2020).
• Türk, H. ve Şahin, K. (2004). “Antakya Geleneksel Yemek Kültürü”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2).
• Usta, Ö. (2001). Turizm 1-2. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Uzunoğlu, E. ve Öksüz, B. (2014). “New Opportunities in Social Media for Ad-restricted Alcohol Products: The Case of ‘Yeni Rakı’”. Journal of Marketing Communications, 20(4), 270-290.
• Yilmaztekin, M. ve Cabaroglu, T. (2011). “Confirmatory Method For The Determination Of Volatile Congeners And Methanol İn Turkish Raki According To European Union Regulation (EEC) No. 2000R2870: Single-Laboratory Validation”. Journal Of AOAC International, 94(2), 611-617.
• Yucesoy, D. ve Ozen, B. (2013). “Authentication Of A Turkish Traditional Aniseed Flavoured Distilled Spirit, Raki”. Food Chemistry, 141(2), 1461-1465.
• Zat, E. (2013a). Rakı Kitabı. İstanbul: Overteam Yayınları.
• Zat, E. (2013b). Rakı Her Dem Yani Her Daim Kalender. İstanbul: Overteam Yayınları.