GALLIPOLI TO GELIBOLU AN EVALUATION ON THE WAR OF CANAKKALE THROUGH POSTAGE STAMP

Yıl 2022, Sayı: 14, 127 - 156, 28.04.2022

Serkan Aycil

https://doi.org/10.29157/etusbed.1065670

Cited By: 1

Öz

Dardanelles Front, one of the important fronts of World War I, has a very important place in Turkish and world history. This geography, which is referred to as Gallipoli in the Western literature, is a historical place that has become a common phenomenon for both the Turks and the other troops who had to come to Gallipoli to fight. A total of 24 stamp objects were used in this research, which was constructed on stamps belonging to 6 different countries. Of these stamps, 10 are made up of New Zealand, 1 England, 2 Ireland, 1 Norfolk Island, 9 Turkish Republic, 1 Turkish Republic of Northern Cyprus. The purpose of this research; It is to try to make a visual evaluation on the stamps published to commemorate the 100th Anniversary of the Dardanelles War. A significant part of the studies on the wars in the Gallipoli Peninsula contains theoretical information. Studies that provide information through visuals are only a limited part of existing research. This study, which is based on visual information as well as theoretical information, both examines through semiotic analysis techniques and tries to add a different dimension to the literature. At the end of the research, a proposal was made to publish a new stamp set about the Dardanelles Wars

Anahtar Kelimeler

Çanakkale Wars, Historical Gallipoli Peninsula, Postage Stamp, Anzacs

GALLIPOLI’DEN ÇANAKKALE SAVAŞLARI’NA: 100. YIL TEMALI POSTA PULLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Birinci Dünya Savaşı’nın önemli cephelerinden biri olan Çanakkale Cephesi Türk ve dünya tarihi açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Batı literatüründe Gallipoli olarak geçen bu coğrafya, hem Türkler hem de Gelibolu’ya gelerek savaşmak mecburiyetinde kalan diğer birlikler açısından ortak bir olguya dönüşmüş tarihi bir mekândır. 6 farklı ülkeye ait pullar üzerinden kurgulanan bu araştırmada, toplam 24 adet posta pulu kullanılmıştır. Bu pulların 10’u Yeni Zelanda, 1’i İngiltere, 2’si İrlanda, 1’i Norfolk Adası, 9’u Türkiye Cumhuriyeti, 1’i ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarafından tedavül edilen pullardan oluşmaktadır. Bu araştırmanın amacı; Çanakkale Savaşları’nın 100. Yılı anısına yayınlanan posta pulları üzerinden görsel bir değerlendirmede bulunmaya çalışmaktır. Gelibolu Yarımadası’nda yaşanan savaşları konu alan çalışmaların kayda değer bir kısmı, teorik bilgiler içermektedir. Görseller üzerinden bilgilendirmede bulunan çalışmalar ise mevcut araştırmaların ancak sınırlı bir kısmını oluşturmaktadır. Teorik bilgilerin yanı sıra görsel bilgilendirmeyi de esas alan bu çalışma, hem göstergebilimsel çözümleme teknikleri üzerinden incelemede bulunmakta hem de literatüre farklı bir boyut kazandırmaya çalışmaktadır. Araştırma sonunda, Çanakkale Savaşları konulu yeni bir pul setinin yayınlanması önerisinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çanakkale Savaşları, Tarihi Gelibolu Yarımadası, Posta Pulu, Anzaklar

Kaynakça

• Atabay M. (2016). “Şehitlikleri İmar Cemiyeti Arşiv Belgelerine Göre Çanakkale Şehitler Abidesi İnşaatının Tamamlanması ve Açılış Töreni”. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 14 (21), 213-232. doi:/10.17518/caty.66920
• Atabey, F. (2015). “İtilaf Kuvvetleri’nin Gelibolu Yarımadası’na Çıkarma Harekâtı (25 Nisan 1915)”. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 13 (18), 249-270.
• Aycil, S. (2021). “Posta Pulu Üretim Teknolojileri ve Sıradışı Pul Tasarımları”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20 (2), 711-731. doi: 10.21547/jss.866630
• Babaoğlu, R. (2020). “Majestelerinin Sadık Askerleri: Çanakkale Cephesi’nde Büyük Britanya’ya Bağlı Birlikler”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 36 (102), 77-106. doi: 10.33419/aamd.815784
• Barış, Y. İ. (2000). Çanakkale Savaşları Mehmetçiğin Fedakârlığı, Vatanseverliği ve İnsanlığı (1. Baskı). Ankara: Matsa Basımevi.
• Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (2016). “100. Çanakkale Savaşı Pul Defteri Projesi”. https://ytbweb1.blob.core.windows.net/files/resimler/kitaplar_pdf/canakkale.pdf (22.02.2022).
• Bektaş, B. N. (2019). Understanding the Conservation Process of Gallipoli Historical Site, The Degree of Master of Science in, Middle East Technical University The Graduate School of Social Science, Ankara.
• Bozkurt, C. (2015). “Çanakkale Şehitleri Abidesi'nin İnşaatı ve Türk Kamuoyundaki Yankıları”. Turkish Studies, 10 (5), 79-94. doi: 10.7827/TurkishStudies.8227
• Collectables.nzpost.co.nz (2015). 1915 the Spirit of Anzac. https://collectables.nzpost.co.nz/1915-the-spirit-of-anzac/#issue-section-496 (22 Ocak 2022).
• Commonwealthstampsopinion (2015). Australia Commemorates Gallipoli, Nevis In Catalogue Appendix, Another Zambia-China Relations Issue. http://commonwealthstampsopinion.blogspot.com/2015/04/553-australia-commemorates-gallipoli.html (22 Ocak 2022).
• Çavuşoğlu, F. (2021, Mart). “Bir Çanakkale Kahramanı Seyit Onbaşı”. Ptt Hayat, 26, 1-98.
• Çelik, B. (1994). “Çanakkale Savaşının İlk Evresinde İzmir Basını”. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 1-17.
• Doru, G. (2018, Mart). “Çanakkale Zaferi Pulları Gallipoli Victory Stamps”. Pttlife, 17, 1-128.
• Doyle, P. (2016). “An Unfortunate Accident of Geography: Badlands and the ANZAC Sector, Gallipoli, April–December 1915”. Eric V. McDonald and Thomas Bullard (Ed.), Military Geosciences and Desert Warfare: Past Lessons and Modern Challenges. New York: Springer, 3-19.
• Düzenli, Ş., Kavura, T. (2004). “Görsel İletişim Aracı Olan Pulun Tarihi Gelişimi ve Grafik Ürün Olarak Önemi”. C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (2), 187-204.
• Elliot, R. (2006). “An Early Experiment in National Identity Cards: The Battle Over Registration in the First Word War”. 20 Century Br Hist, 17(2), 145–176. doi:10.1093/tcbh/hwl006
• Erdemir, L. (2008). Sebep ve Sonuçlarıyla Çanakkale Savaşları (Sosyal Tarih Açısından), Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Eser, S. ve Bilgin, T. (2016). Gelibolu Tarihi Alanı. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı. 11
• Fewster, K. J. (2006) Jacka, Albert (1893-1932). Australian Dictionary of Biography, 9, https://adb.anu.edu.au/biography/jacka-albert-6808/
• Garnaut, C., Collins, J., Bird, L. ve Anderson, E. (2016). Cherished Sites of Remembrance Soldiers’ Memorial Gardens. 13th Australasian Urban History Planning History Conferance, 31 January-3 February, Griffith University.
• Görgülü, İ. (1995). "Çanakkale Zaferi ve Atatürk". Atatürk Yolu Dergisi, 4 (16), 491-500. doi.org/10.1501/Tite_0000000034
• Görgülü, İ. (2014). Kurtarıcının Doğduğu Yer Çanakkale (1. Baskı). Ankara: Türkiye Barolar Birliği.
• Griffin, G. M. (2018).“Who is Ireland’s Enemy?” Irish Nationalism and Identity in the First World War. University of North Carolina at asheville, North Carolina. https://libres.uncg.edu/ir/unca/f/G_Griffin_Irish_2018.pdf
• Gündem Kıbrıs. (2015, 17 Mart). “Çanakkale Zaferi'nin 100. yılı konulu anma pul serisi yarın satışa çıkıyor”. https://www.gundemkibris.com/mansetler/canakkale-zaferinin-100-yili-konulu-anma-pul-serisi-yarin-satisa-cikiyor-h109270.html (22 Şubat 2022).
• İnce, N. (1994). “Anzak Gözüyle Türk Askeri ve Atatürk”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 10 (30), 721-723.
• İnce, M. (2017). Pulun İşlevleri ve Tasarımının İşleve Katkısının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Jock, P. ve Kingsley, B. (2020). “International Encyclopedia of the First World War”. Ute Daniel, Peter Gatrell, Oliver Janz, Heather Jones, Jennifer Keene, Alan Kramer, and Bill Nasson (Ed.), Centenary (New Zealand), in: 1914-1918-online. Freie Universität Berlin: Berlin, 1-26. doi: 10.15463/ie1418.11445.
• Keser, U. (2007). “ Kıbrıs’ta Çanakkale Savaş Esirleri ve Savaş Döneminde Adada Yaşananlar”. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 5 (5), 1-68.
• Lieu, S. N. C. ve Özbay, B. (2018). “Kallipolis’ten Gelibolu’ya – Bir İsim Nedir Ki?”. Tarih İncelemeleri Dergisi, 33 (2), 625-638. doi: 10.18513/egetid.502721
• Linns Stamp New (2015). Gallipoli Remembered on Stamps in New Zealand's World War I Series. https://www.linns.com/news/world-stamps-postal-history/2015/february/gallipoli-remembered-on-stamps-in-new-zealand-s.html (22 Ocak 2022).
• McGibbon, L. C. ve Goldstone, P. (2000). The Oxford Companion to New Zealand Military History. Auckland: Oxford University Press.
• Nemlioğlu Koca, Y. (2017). “Dardanelles, Hellespont, Çanakkale: Çanakkale Haritaları”. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 15 (22), 109-134. doi: 10.17518/canakkalearastirmalari.310563
• Onur, N. (1960). Çanakkale Savaşları ve Şehidler Abidesi. İstanbul: Gün Matbaası.
• Phaidon (2015). Howard Hodgkin Creates New WW1 Stamps. https://www.phaidon.com/agenda/design/articles/2015/may/19/howard-hodgkin-creates-new-ww1-stamps/ (22 Ocak 2022).
• Plunkett, J. (2020). “Of death and dominion: Queen Victoria and the cult of colonial loyalty”. Kirill Postoutenko ve Darin Stephanov (Ed.), Ruler Personality Cults From Empires to Nation-States and Beyond (1. Baskı). London: Routledge, 79-103.
• Pulhane (2015a). Çanakkale Savaşlarının 100. Yılı. http://www.pulhane.com/KatalogSayfalari/k201505.html (22 Ocak 2022).
• Pulhane (2015b). Barış Zirvesi. http://www.pulhane.com/PulSayfalari/p201511.html (22 Ocak 2022).
• Sarıdoğan, N. (2017, Nisan). “Her Bir Tasarım Yeni Bir Başlangıç Heyecan”. Pttlife, 6, 1-136.
• Stamp Bulletin (2015). Centenary of WWI Gallipoli 1915. https://australiapostcollectables.com.au/content/dam/auspost_corp_microsites/collectables/documents/stamp-bulletins/2015/stamp-bulletin-333.pdf (22 Ocak 2022).
• Stamps.gov.nf. (2015). Centenary of Gallipoli. http://www.stamps.gov.nf/stamps2015.htm (22.02.2022).
• Şahin, E. (2009). “Kronolojik Çanakkale Savaşları Tarihi (3 Kasım 1914 - 9 Ocak 1916)”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 25 (73), 107-164.
• Taşkıran, C. (2009). “18 Mart Çanakkale Deniz Savaşı”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 25 (73), 25-38.
• Thejournal.ie (2015). One Hundred Years ago - 3,000 Irish Lives Were Lost in Turkey. https://www.thejournal.ie/one-hundred-lives-years-ago-gallipoli-turkey-2065274-Apr2015/ (22 Ocak 2022).
• Torun, F., Doğan, Y. ve Gülüm, K. (2020). “Seyit Onbaşı’nın Çanakkale Savaşlarındaki Rolüne Yönelik Öğrencilerin ve Öğretmen Adaylarının Metaforik Algıları: Boylamsal Bir Araştırma”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23 (43), 63-86. doi: 10.31795/baunsobed.694049
• Tuncoku, M. (2005). Anzakların Kaleminden Mehmetçik. Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları.
• Türk Filateli Derneği (2015). Çanakkale 2015 Uluslararası Pul Sergisi. http://tfdf.org.tr/bulten/mart2015.pdf (22.02.2022).
• Yardley, C. (2019). “Teeling War Stories throught Postage Stamps”. https://tintean.org.au/2019/01/07/telling-war-stories-through-postage-stamps/ (25 Şubat 2022).
• Yazıcı, N. (2011). “Çanakkale Savaşı’nda Siper Hayatı ve Cephede Sosyal Faaliyetler”, Erdem, (59), 199-228.
• Yiğit Yüksel, D. (2009). “Kıbrıs Türk Milli Mücadelesi 1914-1958”. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 8 (18), 161-184.