Clericis Laicos'tan Anagni Aşağılanması'na, Papa VIII. Bonifacius-Kral IV. Philippe Çatışması

Yıl 2023, Sayı: 16, 73 - 85, 30.04.2023

Asiye Abdurrahmanoğlu

https://doi.org/10.29157/etusbed.1265082

Öz

1294 yılında Benedict Gaetani, papa olarak seçildi ve kendisi Bonifacius ismini aldı. Onun Papalık dönemini karakterize eden olay Fransa kralı ile girdiği çatışmadır. Kavga, din adamlarının vergilendirmesi ile başladı ve papa bu eylemin önüne geçmek için 1296 yılında Clericis laicos’u deklare etti. Ferman İngiltere ve Fransa krallarını eşit derecede muhatap almasına rağmen tepki Fransa’dan geldi. Kutuplaşmaya Roma’nın önemli bir aristokratik kılanı olan Colonnaların mücadeleleri de eklendi. Colonnalar papa ile girdikleri mücadeleyi kaybederek, Fransa’ya sığındılar ve kral üzerinden papaya muhalefet etmeyi sürdürdüler. Bonifacius’un sert tabiatı işleri daha da zorlaştırdı. Papa, Papalığın üstünlüğünü ve ayrıcalığını monarşilere kabul ettirmek idealindeydi. Fransa kralı ise bağımsız, özgür bir Fransız ulusu tasarımındaydı. Kavganın devamını Unam sanctam izledi. Papa, kralı Apostolik Makama ve kendisine tabi olmaya davet etti. Sonrasında kralı aforoz etti ve onun güç temellerine saldırdı. Philippe ise papanın eylemlerine Anagni’de bir komplo hazırlayarak karşılık verdi.
Anagni Aşağılanması olarak bilinen olay neticesinde papa Bonifacius esir alındı. Üç gün tutsak kaldıktan sonra kurtarıldı. Papa Anagni’den Roma’ya geçti ve birkaç gün sonra öldü. Onun ölümü VII. Gregorius’tan beri başarılı bir şekilde sürdürülen Papalık üstünlüğünün son bulması demekti. Anagni olayı ve peşine papanın ölümü, Orta Çağ Papalık monarşinin yıkımı anlamına gelmekteydi.

Anahtar Kelimeler

VIII. Bonifacius, IV. Philippe, Papalık, anagni Aşağılanması, Clericis laicos

Kaynakça

• “Anonim Cronoca Senese”, (1752). Ludovico Muratori (Ed.), Rerum Italicarum Scriptores. Vol: XV. Bologno. Nichola Zanichelli, 42-172.
• Agnolo di Tura del Grasso, (1752). “Cronoca Senese”. Ludovico Muratori (Haz.), Rerum Italicarum Sprictores. Vol: XV. Bologno. Nicola Zanichelli, 255-564.
• Bartolomeo Platine (1927) The Lives of the Popes. (Çev.: W. Benham). London. Okeden&Welsh.
• Beck, H. G. J. (1946). “William Hundleby’s Account of the Anagni Outrege”. The Catholic Historical Review, 32 (2), 190-220.
• Bell, M. A. I. (1921). The Fall of the Medieval Church, New York. Dodd, Mead and Company.
• Boase, T. S. R. (1933). Boniface VIII. London. Constable &CO Ltd.
• Bokenkotter T. (1977). A Concise History of the Catholic Church. New York. Doubleday Press.
• Challencor, J. (1912). The Life and Times of Edward I. London. Weidenfeld and Nicolson.
• Curley, M. M. (1927). The Conflict Between Pope Boniface VIII and King Philippe The Fair. Washington D.C. The Catholic University of America Press.
• Dante,(1954). Monarchy and Tree Politicial Letters. (Çev.: Donald Nicholl). New York. Noonday Press.
• Denifle, H. (1889). “Die Denkschriften der Colonna gegen Bonifaz VIII und der Cardinäle gegen die Colonna”.
• Heinrich Denifle-Franz Ehrle (Eds.), Archiv für Literatur und Kirchengeschichte des Mittelalters. Freiburg im Breisgau. Herdersche Verlagshandlug, 493-529.
• Dupuy, P. (1655). Histoire du Differend d’Entre le Papa Boniface VIII et Philippe le Bel Roy de France. Paris. Privilege DV Roy.
• Ferguson, W. K. (1962). Europe in Transion, 1300-1520. London. Allen and Unwin.
• Finke, H. (1902) Aus den Tagen Bonifaz VIII. Münster. Druck und Verlag.
• Flick, A. C. (1936). The Decline of the Medieval Church. New York. Alfred A. Knopf.
• Flores Historiarum,(1890). Henry Richards Luard (Ed.). Vol: III. London. Byre and Spottiswoode.
• Gaposchkin, M. C. ve Field, S. L. (2014). The Sanctity of Louis IX: Early Lifes of Saint Louis by Geoffrey Beaulieu and William of Chartres. (Çev.:Larry F. Field). London. Cornell University Press.
• Giovanni Villani, (1986). Chronicle Fiorentine of Giovanni Villani. (Çev.: Rose E. Selfe). Westminster. Steed, Archibald Constable & Company.
• Guillaume de Nangis, (1843). Chronique Latine Guillaume de Nangis de 1113 a 1300 avec les Continuations de Cette Chronique de 1300-1368. H. Geraud (Ed.), Vol: I. Paris. Chez Jules Renouard Et. C.
• Henrici Knighton, (1889). Cronicon Henrici Knighton, vel Cnitthon monachi Leycestrensis, Joseph Rawson Lumby (Ed.), Vol: I. London. Eyre and Spottiswoode.
• James of Viterbo, (2009). De Regime Christiano. (Çev.:R. W. Dyson). London. Brill Press.
• John of Paris, (1974). On Royal and Papal Power. (Çev.: Arthur P. Monohan). London. Columbia University Press.
• Luscombe, D. (1976). “The ‘Lex Divinitatis’ in the Bull ‘unam Sanctam’ of Pope Boniface VIII”, C. N. L. Broke-D. E.
• Luscombe- G. H. Martin – Dorothy Owen (Ed.), Church and Government in the Middle Ages. Cambridge. Cambridge University Press, 205-222.
• Mansi, J. D. (1759). Sacrorum Conciliorum nova et Amplissima Collectio. Vol: 22. Lucca. Apud Antonium Zatta.
• Marrone, J. ve Zuckerman, C. (1975). “Cardinal Simon of Beaulieu and Relations Between Philip the Fair and Boniface VIII. Traditio, (31), 195-222.
• Newhall, R. A. (1921). “The Affair of Anagni”. The Catholical Review, 7 (3), 277-295.
• Partner, P. (1972). The Lands of St. Peter: The Papal States in the Middle Ages and the Early Renaissance. Los Angeles. University of California Press.
• Pierre de Langtoft, (1868). The Chronicle of Pierre de Langtoft. Thomas Wright (Ed.), Vol: II. London. Longmans, Green, Reader and Dyer.
• Powicke, F. M. (1934). “Presidental Adress: Some Problems in the History of the Medieval University”. Transactions of the Royal Historicial Society, 17 (4), 1-18.
• Ruiz, T. F. (1979). “Reaction to Anagni”. The Catholic Historical Rewiev, 65 (65), 385-401.
• Schaff, P. (1882). History of the Christian Church, The Middle Ages A.D. 1294-1517, Vol: VI. London. Grand Rapids. Schimmelphening, B. (1998). The Papacy. New York. Columbia University Press.
• Strayer, J. R. (1980). The Reign of the Philip the Fair. New Jersey. Princeton University Press.
• Tholomei Lucensis (1930). Tholomei Lucensis Annales, (Haz.) Bernhard Schmeidler. Berlin. Weidmansche Buchh and Lung.
• Ullmann, W. (1972). A Short History of the Papacy in the Middle Ages. USA. Methuen & CO LTD.
• VIII. Bonifacius (1881). “Litterae coronationis”. Antoine Thomas (Ed.), Registres de Boniface VIII, Vol: I. Paris. Ernest Thorin, Editeur, 1-4.
• VIII. Bonifacius, (1881). “Inefalibis amoris”. Antoine Thomas (Ed.), Registres de Boniface VIII. Paris: Ernest Thorin, Editeur, 614-619.
• VIII. Bonifacius, (1884). “Ausculta Fili”. G. Digard-Maurice Faucon- Antonie Thomas ve Robert Fawtier (Ed.), Les Registres de Boniface VIII. Vol: III. Paris. E. De Boccard Edietur, 335-337.
• VIII. Bonifacius, (1907). “Etsi de Statu” G. Digard-Maurice Faucon- Antonie Thomas -Robert Fawtier (Eds.), Les Registres de Boniface VIII. Paris. E. De Boccard Edietur, 941-943.
• VIII. Bonifacius, (1921). “Unam Sanctam”, G. Digard-Maurice Faucon- Antonie Thomas ve Robert Fawtier (Ed.), Les Registres de Boniface VIII. Vol: III. Paris. E. De Boccard Edietur, 888-890.
• VIII. Bonifacius, “Secundum divina”. G. Digard-Maurice Faucon- Antonie Thomas ve Robert Fawtier(Ed.), Les Registres de Boniface VIII. Vol: III. Paris. E. De Boccard Edietur, 339-340.
• Walteri de Hemingburg, (1849). Chronicon Domini Walteri de Hemingburg, Hans Claude Hamilton (Ed.), Vol: II. London. Sumptibus Societatis.
• Williams, G. L. (2004). The Families and Descendents of the Popes. London. McFarland Company Publishers.