Export Incentives in Turkish Textile Industry: A Research in Bursa Province

Yıl 2024, Sayı: 19, 1 - 13, 31.05.2024

Berrak Yellice , Esra Sena Türko

https://doi.org/10.29157/etusbed.1294698

Öz

The present study aims to investigate the status of the companies, which operate in the Turkish textile industry, from the aspect of benefiting from the state’s export incentives. For this purpose, a questionnaire was conducted on 246 companies operating in the textile industry in Bursa province. Descriptive statistics, One-sample Kolmogorov-Smirnov test, Mann-Whitney U test, and non-parametric Spearman’s correlation test were used in analyses in the present study. Given the results achieved in the present study, it was determined that 31.7% of the companies were benefiting from state incentives. While 13.4% of the sample reported that they have high or very high levels of problems while benefiting from state incentives, whereas 33.3% stated that the problems reduced in further experiences and 39.8% stated that state incentives positively affected their export decisions. Of companies, 32.5% emphasized that state incentives were sufficient, 37.4% reported that those incentives were effective, and 26.5% stated that those incentives were allocated fairly and transparently. In comparison to non-exporting ones, the exporting companies rated the services such as training, seminar, consulting, etc. offered by various institutions in order to benefit from state incentives more useful, they stated that state incentives were effective at a higher level, and they were distributed transparently and fairly more. Positive and medium-level relationships were found between the export ratio of companies and the number of activities, to which they attended regarding the state incentives, whereas there were positive and weak relationships between their export ratio and the number of grant and project supports they obtained from various institutions.

Anahtar Kelimeler

State Incentives, Export Incentives, Export Supports, Export, Textile Industry

Türk Tekstil Endüstrisinde İhracata Yönelik Devlet Teşvikleri: Bursa İlinde Bir Araştırma

Öz

Bu çalışmanın amacı Türk tekstil endüstrisinde faaliyet gösteren işletmelerin ihracata yönelik devlet desteklerinden faydalanma durumlarını araştırmaktır. Bu amaçla Bursa’da tekstil endüstrisinde faaliyette bulunan 246 işletmeye anket uygulanmıştır. Araştırmanın analizinde tanımlayıcı istatistikler, One-sample Kolmogorov-Smirnov test, Mann-Whitney U test ve Non-parametric Spearman’s correlation test kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, işletmelerin %31,7’si devlet desteklerden faydalanmaktadır. Örneklemin %13,4’ü devlet desteklerden faydalanırken ilk tecrübelerinde yüksek ya da çok yüksek düzeyde sorun yaşadığını; %33,3’ü sonraki tecrübelerinde sorun düzeylerinin azaldığını; %39,8’i devlet desteklerinin ihracat kararını olumlu yönde etkilediğini belirtmiştir. İşletmelerin %32,5’i devlet desteklerinin yeterli olduğunu; %37,4’ü etkili olduğunu ve %26,5’i adil ve şeffaf bir şekilde verildiğini düşünmektedir. İhracat yapan işletmeler, yapmayanlara kıyasla, devlet desteklerinden faydalanmak için çeşitli kurumlar tarafından verilen eğitim, seminer, danışmanlık hizmeti gibi faaliyetleri daha yüksek düzeyde faydalı olarak değerlendirmiş, devlet desteklerinin etkili olduğunu, şeffaf ve adil bir şekilde verildiğini daha yüksek düzeylerde ifade etmiştir. İşletmelerin ihracat oranı ile devlet destekleri konusunda katıldıkları etkinliklerin sayısı arasında pozitif yönlü orta dereceli, çeşitli kurumlardan aldıkları hibe ve proje desteği sayısı arasında pozitif yönlü zayıf ilişkiler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Devlet Destekleri, İhracat Teşvikleri, İhracat Destekleri, İhracat, Tekstil Endüstrisi

Kaynakça

• Akgündüz, M. (2010). İhracatta Devlet Yardımları ve Muhasebeleştirilmesi [Unpublished master’s thesis]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. http://hdl.handle.net/20.500.12397/10905
• Aktaş, E. (2011). İhracatta KDV İadesi Uygulamaları: Mobilya İşletmeleri Örneği [Unpublished master’s thesis]. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı.
• Atayeter, C. & Erol, A. (2011). Türkiye’de Uygulanmakta Olan İhracat Teşvikleri. KSÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-26. http://iibfdergisi.ksu.edu.tr/tr/pub/issue/10262/125862
• Avcı, İ. (2015). İhracatta Uygulanan Teşviklerin Uluslararası Pazarlamaya Etkisi ve Bir Uygulama [Unpublished master’s thesis]. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Azak, Ş. & Saner, G. (2018). Türkiye’de İhracata Yönelik Devlet Yardımlar Üzerine Bir Değerlendirme: Kuru Meyve ve Mamulleri Sektörü Örneği. Tart Ekonomisi Araştırmalar Dergisi, 4(2), 34-45.
• Balassa, B. (1978). Export Incentives and Export Performance in Developing Countries: A Comparative Analysis. Reprinted from Weltwirtschaftliclies Archiv 114(1), 24-61. https://documents1.worldbank.org/curated/en/420171467998229812/pdf/REP59000Export0comparative0analysis.pdf
• Büyükakın, F. & Özyılmaz, S. (2016). İhracatı Teşvik Politikalarının Etkinliği: Afyonkarahisar Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(2), s. 47-68.
• Çelik, F. (2007). Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelere Verilen İhracat Destekleri ve Ekonomiye Etkisi (Kayseri Örneği) [Unpublished Doctoral Dissertation]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Enabor, E. (1976). Policies Towards Wood Products Export in Nigeria [Unpublished Doctoral Dissertation]. The University of British Columbia Faculty of Forestry.
• Eroğlu, G. & Yılmaz, G. (2015). Devlet Destekli İhracatı Geliştirme Programlarının KOBİ’lere Etkisi: Uluslararası Rekabeti Geliştirme Projelerinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 137-169.
• Ersungur, M. Ş., & Yalman, N. İ. (2009). Bölgesel Kalkınmada İhracat Teşviklerinin Etkinliği: Sivas İlinde Bir Uygulama. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10(1), 81-98.
• Gebreyesus, M. & Demile, A. (2017). Why Export Promotion Efforts Failed to Deliver? Assessment of the Export Incentives and Their Implementation in Ethiopia . Ethiopian Development Research Institute.
• Gilaninia, S., Taleghani, M. & Koohestani, M. R. (2013). Export Incentives and Its Importance in the Export Performance.
• Koçak, F. A. (1997). Bir İhracat Karar Süreci Modeli Denemesi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 52(1-4). 467-490. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000001967
• Köksal, T. (2001). Avrupa birliğine Tam üyelik Sürecinde Türkiye’de Devlet Yardımlarının Hukuki Çerçevesi. Rekabet Dergisi, 7, 3-25.
• Onaran, Z. A. & Öztürk, T. Y. (2008). The Effects of Economic Policies and Export Promotion on. Journal of Naval Science and Engineering, 4(1), 60-75.
• Palma, V. F. V. (1976). Export Incentive Policies and Economic Development in Brazil [Doctoral Dissertation]. Ohio State University OhioLINK Electronic Theses and Dissertations Center.
• Ponom, I. K. (2019). The Impact of International Trade and Competitive Markets: Comparison Between Bangladesh and Finland. Centria University of Applied Sciences.
• Safari, A. ve Saleh, A. S. (2020). Key Determinants of Smes’ Export Performance: A Resource-Based View and Contingency Theory Approach Using Potential Mediators. J Bus Ind Mark 35(4), 635–654.
• Statstutor (2016), http://www.statstutor.ac.uk/resources/uploaded/spearmans.pdf
• Süzer, A. Y. (2019). İhracat Teşvikleri. Bölgesel Kalkınmada İhracat Teşviklerinin Etkinliği: Karaman İli Örneği [Unpublished master’s thesis]. Karaman Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Ana Bilim Dalı.
• Şık, H. & Süygün, M. S. (2021). İhracata Yönelik Devlet Yardımlarının Etkinliği: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi Üzerine Bir Uygulama. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 511-549. https://Doi.Org/10.14520/Adyusbd.872809
• Takyi, L. N., Naidoo, V. & Dogbe, C.S.K. (2022). Government Support, Strategic Alliance and Internationalization: Evidence from Indigenous Ghanaian Exporters. J Int Entrep, 20, 619–638. https://doi.org/10.1007/s10843-022-00312-3
• Türko, E. S. & Yellice, B. (2020). Girişimci ve ihracat kararı: ihracat yapan ve yapmayan işletmelerde karşılaştırmalı bir araştırma. Turkish Studies - Economy, 15(1), 557-576. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.39766
• Türko, E. S. & Yellice, B. (2020). Girişimci ve ihracat kararı: ihracat yapan ve yapmayan işletmelerde karşılaştırmalı bir araştırma. Turkish Studies - Economy, 15(1), 557-576. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.39766
• Yalçın, G. (2015). Türkiye’de İhracatın Teşvik ve Geliştirilmesi Araçlarından Faydalanan İşletmeler ile Faydalanmayan İşletmeler Arasındaki İhracat Performansının Karşılaştırılması: Konya’da İmalat Sektöründe Ampirik Bir Çalışma [Unpublished master’s thesis]. KTO resmi Karatay Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.