The Relationship Between Financial Development and Human Development Index: The Case of the Fragile Five

Yıl 2024, Sayı: 20, 69 - 82, 30.09.2024

Selçuk Yalçın , Ömer Faruk Gültekin

https://doi.org/10.29157/etusbed.1494347

Öz

Research on the existence and direction of the relationship between financial development and economic growth dates back to ancient times. Different views have been put forward in the studies on this subject. Although a significant portion of the existing views suggest that there is a relationship between financial development and economic growth, the variables used as indicators of financial development and economic growth differ in the studies. This study specifically investigates the relationship between financial development and human development index. In the study, the financial development index, stock market index and inflation data calculated through 9 indices created with different financial development dimensions published by the IMF in 2012 were used as indicators of financial development.
In this study, the short and long-run effects of the financial development index, which is one of the variables indicating financial development, and the stock market index value and inflation variables, another representative of the financial development process, on the human development index are investigated for the country group defined as the fragile five. According to the results obtained by using the panel ARDL method, the long-run effects of financial development index and stock market index value on human development index are positive and significant. The effect of inflation on the human development index is negative and significant. The results show that the hypotheses put forward in the main research questions of the study are valid.

Anahtar Kelimeler

Financial Development, Human Development Index, Stock Market Index, Panel ARDL

Finansal Gelişmişlik ve İnsani Gelişim Endeksi Arasındaki İlişki: Kırılgan Beşli Örneği

Öz

Finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin varlığı ve yönü hakkındaki çalışmalar eski yıllara dayanmaktadır. Bu konu ile ilgili yapılan çalışmalarda farklı görüşler ortaya konmuştur. Mevcut görüşlerin önemli bir kısmı finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasında ilişki olduğunu ortaya koymakla birlikte yapılan çalışmalarda finansal gelişme ve ekonomik büyümenin göstergesi olarak kullanılan değişkenler farklılık göstermektedir. Bu çalışmada spesifik olarak finansal gelişmişlik ile insani gelişim endeksi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırmada finansal gelişmişliğin göstergesi olarak, IMF tarafından 2012 yılında yayımlanan farklı finansal gelişmişlik boyutlarıyla oluşturulan 9 adet endeks aracılığıyla hesaplanan finansal gelişmişlik endeksi, borsa endeksi ve enflasyon verisi kullanılmıştır.
Çalışmada finansal gelişmeyi gösteren değişkenlerden finansal gelişme endeksi ve finansal gelişme sürecinin başka bir temsilcisi borsa endeks değeri ile enflasyon değişkenlerinin insani gelişme endeksi üzerine kısa ve uzun dönemli etkileri kırılgan beşli olarak tanımlanan ülke grubu için araştırılmıştır. Panel ARDL yöntemi kullanılarak yapılan araştırmada elde edilen sonuçlara göre uzun dönemde finansal gelişme endeksi ve borsa endeks değerinin insani gelişme endeksi üzerindeki etkisi pozitif yönlü ve anlamlıdır. Enflasyonun ise insani gelişme endeksi üzerindeki etkisi negatif yönlü ve anlamlıdır. Sonuçlar çalışmanın temel araştırma sorularında öne sürülen hipotezlerin geçerli olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Gelişme, İnsani Gelişim Endeksi, Borsa Endeksi, Panel ARDL

Kaynakça

• Adeniyi, M. A., Akanbi, B. and Olayinka, O. E. (2023) “Financial Development and Human Development in Nigeria”, REGION. Vienna, Austria, 10(1), pp. 199–213. doi: 10.18335/region.v10i1.422.
• Akçiçek, A. (2015). 2014 İnsani gelişme endeksi ve Türkiye'nin insani gelişme performansı. Ankara: Stratejik Düşünce Enstitüsü. 1 Nisan 2024 tarihinde https://www.sde.org.tr/tum-yayinlar adresinden erişildi.
• Al-Yousif, Y. K. (2002). "Financial development and economic growth: another look at the evidence from developing countries". Review of Financial Economics, 11(2), 131-150.
• Arestis, P., Demetriades, P. O., ve Luintel, K. B. (2001). "Financial Development and Economic Growth: The Role of Stock Markets". Journal of Money, Credit and Banking, 33(1), 16-41.
• Asteriou, D., & Spanos, K. (2019). The relationship between financial development and economic growth during the recent crisis: Evidence from the EU. Finance Research Letters, 28, 238-245.
• Bencivenga, V. R., ve Smith, B. D. (1991). "Financial Intermediation and Endogenous Growth". The Review of Economic Studies, 58(2), 195-209.
• Boyd, J. H. ve Smith, B. D. (1992). "Intermediation and the equilibrium allocation of investment capital: Implications for economic development". Journal of Monetary Economics, 30(3), 409-432.
• Çınar, M., Fidan Cebecioğlu, F., ve Taş, C. (2024). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensel İlişki: Karşılaştırmalı Panel Veri Analizi. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 59-77
• Demetriades, P. O., ve Hussein, K. A. (1996). "Does financial development cause economic growth? Time-series evidence from 16 countries". Journal of Development Economics, 51(2), 387-411.
• Demir Şeker, Sırma. Türkiye’nin İnsani Gelişme Endeksi ve Endeks Sıralamasının Analizi, Kalkınma Bakanlığı, Ekim 2011.
• Dimnwobi, S. K., Madichie, C. V., Ekesiobi, C., ve Asongu, S. A. (2022). Financial Development and Renewable Energy Consumption in Nigeria. Renewable Energy, 192, 668-677.
• Efeoğlu, R. (2021). İnsani gelişmenin finansal gelişme üzerindeki etkisi: APEC ülkeleri üzerine bir uygulama. Gazi İktisat Ve İşletme Dergisi, 7(3), 226-236. https://doi.org/10.30855/gjeb.2021.7.3.004
• Emin, D. (2019). Geniş Kapsamlı Finansal Gelişmişlik Endeksi İle Türkiye’nin Finansal Gelişmişliğinin Tespiti ve Gelişmekte Olan Ülkeler İle Karşılaştırılması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 2205-2215.
• Goldsmith, R. W. (1969). "Financial Structure and Development". New Haven: Yale University Press.
• Greenwood, J., ve Smith, B. D. (1997). "Financial Markets in Development, and the Development of Financial Markets". Journal of Economic Dynamics and Control, 21(1), 145-181.
• Greenwood, J., ve Jovanovic, B. (1990). "Financial Development, Growth, and the Distribution of Income". Journal of Political Economy, 98(5), 1076-1107.
• Güngör, B. ve Yılmaz, Ö. (2008). Finansal Piyasalardaki Gelişmelerin İktisadi Büyüme Üzerine Etkileri: Türkiye İçin Bir VAR Modeli. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 22 (1), 173-193.
• İşcan, I. H. ve Demirel, T. (2021). Göçün Gelişmiş Ülkelerde Büyüme ve İstihdam Piyasası Üzerine Etkileri: Bir Panel ARDL Analizi. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, 35, 181-203
• Kassimatis, K., ve Spyrou, S. (2001). "Financial development and economic growth: Evidence from panel unit root and cointegration tests". Journal of Development Economics, 64(2), 547-551.
• Kennedy, P. (1992). A Guide to Econometrics, Oxford: Blackwell.
• King, R. G., ve Levine, R. (1993). "Finance and Growth: Schumpeter Might Be Right". The Quarterly Journal of Economics, 108(3), 717-737.
• Kirikkaleli, D., ve Adebayo, T. S. (2021). Do Renewable Energy Consumption and Financial Development Matter for Environmental Sustainability? New Global Evidence. Sustainable Devolopment, 29(4), 583-594.
• Koç, S., Yetik, M., Ataman, A.(2020).İnsani Gelişmişlik Endeksi Ve Borsa Endeksi Arasındaki İlişkinin Panel Var Yöntemi İle Analizi: G 20 Ülkeleri Örneği (1995-2017).Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (4)
• La Porte, R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A., ve Vishny, R. (2002). "Investor protection and corporate valuation". Journal of Finance, 57(3), 1147-1170.
• Lahiani, A., Mefteh-Wali, S., Shahbaz, M., ve Vo, X. V. (2021). Does Financial Development Influence Renewable Energy Consumption to Achieve Carbon Neutrality in the USA? Energy Policy, 158.
• Lucas, R. E. (1988). "On the Mechanics of Economic Development". Journal of Monetary Economics, 22(1), 3-42.
• Luintel, K. B. ve Khan, M. (1999). "A quantitative reassessment of the finance-growth nexus: evidence from a multivariate VAR". Journal of Development Economics, 60(2), 381-405.
• Mason, R. L., Gunst, R. F., ve Hess, J. L. (1989). Statistical Design and Analysis of Experiments: Applications to Engineering and Science, New York: Wiley.
• McKinnon, R. I. (1973). "Money and Capital in Economic Development". Washington, D.C.: Brookings Institution.
• Menard, S. (1995). An introduction to logistic regression diagnostics. Applied logistic regression analysis, CA: Sage. p. 58-79.
• Meral, İ. G.; Yıldırım, U.; Aytekin, İ. (2023). Türkiye’de İller Bazında İnsani Gelişim Endeksi Değerlerinin Hesaplanması ve İnsani Gelişim Açısından Türkiye’nin Değerlendirilmesi. Politik Ekonomik Kuram, 7(2), 412-426. https://doi.org/10.30586/pek.1352 455
• O’Brien, R.M. (2007) A Caution Regarding Rules of Thumb for Variance Inflation Factors. Quality and Quantity, 41, 673-690. http://dx.doi.org/10.1007/s11135-006-9018-6
• Olczyk, M. ve Kordalska, A. (2016). International Competitiveness of Czech Manufacturing: A Sectoral Approach with Error Correction Model. Prague Economic Papers, 26(2), 1-14.
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22, 265-312.
• Robinson, J. (1952). "The Generalization of the General Theory". In The Rate of Interest and Other Essays (s. 67-142). London: Macmillan.
• Sadorsky, P. (2011). Financial Development and Energy Consumption in Central andEastern European Frontier Economies. Energy Policy 39 (2), 999–1006.
• Sarwar, S., ve Akhter, A. J. (2015). Choice Between Economic Reforms And Political Reforms: An Empirical Analysis For Financial Development. Journal of Emerging Economies and Islamic Research, 3(3), 18-29
• Schumpeter, J. A. (1911). "The Theory of Economic Development: An Inquiry into Profits, Capital, Credit, Interest, and the Business Cycle". Harvard University Press.
• Shaw, E. S. (1973). "Financial Deepening in Economic Development". New York: Oxford University Press.
• Stanley, M. (2013). FX Pulse. New York: Morgan Stanley.
• Svirydzenka, K. (2016). Introducing a New Broad-based Index of Financial Development (No. 2016/005). International Monetary Fund.
• Şenol, Z. (2019). Finansal Gelişim İle İnsani Gelişim Arasındaki İlişki: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği. Uluslararası Yönetimİktisat ve İşletme Dergisi. Cilt 15. Sayı 2. ss.341-358.
• Tekin, B. (2020). The nexus between financial development and human development: The case of developing countries. Journal of Emerging Economies & Islamic Research, 8(2), 73 - 87.
• Tekin, B., ve Gör, Y. (2019). FİNANSAL GELİŞMİŞLİK İLE İNSANİ GELİŞMİŞLİK ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK İLİŞKİLERİ. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi1-16. https://doi.org/10.18092/ulikidince.501437
• Westerlund, J. (2007). Testing for Error Correction in Panel Data, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69(6), 709-748.
• Yıldırım, E.B., Şenol, Z. (2024). Finansal gelişme ile yenilenebilir enerji tüketimi arasındaki ilişki, International Journal of Economics, Politics, Humanities & Social Sciences, 7(1), 12-29, https://doi.org/10.59445/ijephss.1375840
• Younsi, M., ve Bechtini, M. (2018). Economic Growth, Financial Development and Income Inequality in BRICS Countries: Evidence from Panel Granger Causality Tests.