NEVŞEHİR İL MERKEZİNDE İLKÖĞRETİM ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARDA GÖZ HASTALIKLARININ TESPİT EDİLMESİNDE HEMŞİRENİN ROLÜ

Yıl 2005, Cilt: 14, 45 - 53, 01.12.2005

Nazan Yaramış Nimet Karataş

Öz

İlköğretim çağındaki çocuklarda göz hastalıklarının tespit edilmesinde hemşirenin rolünün belirlenmesi amacı ile tanımlayıcı olarak planlanmış ve uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini Nevşehir belediye sınırları içindeki ilköğretim okulları oluşturmuştur. Nevşehir ilinde bulunan okullardan küme örneklem yöntemi ile seçilen Yeniçeşme İlköğretim okulunda bulunan 715 öğrenci örneğe alınmıştır. Araştırmamız sonucunda öğrencilerde kırmızı ve/veya benekli konjonktiva, okumada zorluk, şaşılık, kitabı göze yakın tutma, gözü fazla ovalama, gözde sulanma, nistagmus, renk görme bozukluğu, baş ağrısı gibi bulgular saptanmıştır. Yaş grupları arttıkça enfeksiyon belirtisi ve görme kusuru görülen öğrenci sayısında da artma olduğu belirlenmiş, yapılan istatistiksel değerlendirmede yaş ile görme kusuru arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Ayrıca baş ağrısı daha çok görme kusuru olan öğrencilerde görülmüştür. Göz hastalıkları belirtileri ve görme kusuru olduğu belirlenen öğrenciler, sınıf öğretmeni, rehber öğretmen ve okul idaresi ile görüşülerek sağlık kuruluşlarına yönlendirilmiş ve bizim sonuçlarımıza benzer sonuçlar elde edilmiştir. Okul sağlığı hizmetlerinde çalışan hemşirelerin sağlık taramaları yapabileceği ve ilköğretim öğrencilerindeki göz hastalıklarının tespit edilmesinde hemşirelerin rol alabileceği kanısına varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Göz sağlığı, göz taramaları, okul sağlığı, hemşire, ilköğretim çağı

The Importance of the Nurse in Diagnosing Eye Diseases in Primary School Children in Central Nevşehir

Öz

Our research on the role and importance of the nurse in diagnosing eye diseases in patients of primary school age was planned and carried out descriptively and interventionally. The scope of research consisted of primary schools within the boundaries of municipality of Nevşehir. Yeniçeşme Primary School was chosen by group sampling method and 715 students was observed. In the collection of data, a questionnaire and a form for eye health (prepared by the reasearcher and controlled by pre-application) were used. As a result of our research, the following were observed: red and/or spotted conjunctiva, difficulty in reading, cross-eye, holding the book too close to the eye, over-rubbing the eye, watering in the eye, nystagmus, difficulty in seeing colours and headaches. It was found out that there was a positive correlation between the age group and the infection symptoms and seeing disorders. The relationship between the two were considered to be important. In addition, it was observed that the students with visual disorders were more likely to complain of headaches. The students were reterred to appropriate health organisations with the help of class teachers and school adminstratiors

Anahtar Kelimeler

Visual health, health visitors, school health, nursing, primary school

Kaynakça

• Carol B. Dünya Çocuklarının Durumu. 2001. UNİCEF Yayınları.
• Türkiye Sağlık İstatistikleri 1997. Türk Tabipler Birliği. Ankara 1997.
• Durusu K. İlkokul Öğrencilerine Verilen Sağlık Eğitiminin. Öğrencilerin Sağlıkla İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışlarına Etkisi. Doktora Tezi. Erciyes Üniversitesi. Kayseri 1998.
• Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği. Cilt Bizim Büro Basımevi Tesisleri. Ankara :5-8
• Bahar Z. Okul sağlığı çalışmaları ve hemşireli- ği. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 1989, 5 (2) : 81-102
• Erefe İ (Edt). Okul Sağlığı. Halk Sağlığı Hemşi- reliği El Kitabı. Vehbi Koç Yayınları. Ankara. , 134-153
• Berten M. Okul Sağlığı. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Grafiker Ofset. Ankara 1997, 210-221
• İpek F. Çocukluk Döneminde Görme Kusuru Taramaları Ve Hemşirenin Rolü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi. İstanbul 1996.
• Tezcan S. Altıntaş H. Sancak Ö. Tekin İ. Türeli D. ve ark. Sincan I. Nolu Sağlık Ocağına bağlı bulunan ilköğretim okulları 1. sınıf öğrencile- rinde kırma kusurları, şaşılık ve ambliyopi prevelansı. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülte- ni. Nisan 2000, 2: 21.
• Ergin A. Kırıkkale merkez ilkokul birinci sınıf- larda göz taraması sonuçları. Türk Klinik Tıp Bilimleri. 2001, 21:166-172.
• Doğan H. Yozgat İli Sarıkaya İlçesi Merkez İlkokullarında Göz Bozuklukları Prevelansı Ve Sosyal Açıdan Değerlendirilmesi. Yüksek Li- sans Tezi. Erciyes Üniversitesi. Kayseri 1997.
• Dirican R. Bilgel N. Okul Sağlığı: Halk Sağlığı (Toplum Hekimliği). Uludağ Üniversitesi Bası- mevi. 1993, 405-417.
• Öztürk Y. Günay O. Okul çağı çocuklarının özellikleri ve sağlık sorunları. Aile Sağlığı El Kitabı. Erciyes Üniversitesi Yayınevi. Kayseri. , 111-114
• Özbıçakçı Ş. Bahar Z. Okul sağlığı hemşireliği- ne yönelik pilot bir çalışma. Dokuz Eylül Üni- versitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 1998, (5): 452-459
• Kadayıfçılar S. Çocuklarda Görme Taramaları. Katkı Pediatri Dergisi. Taramalar II. 2000, 1 (3): 449-453
• Şahin F. Okul Sağlığı. Sürekli Tıp Eğitim Der- gisi. 2000, 9 (6)210-212
• Bengisu Ü. Göz Hastalıkları. 3. Baskı. Beta Basım Yayın Dağıtım. İstanbul 1990:261-311
• Ayhan Şahenk Vakfı 20 Mart-31 Aralık 2002 Tarama Sonuçları.
• Neyzi O. Ertuğrul T. Pediatri. Cilt I. Nobel Kitabevi. 2002, 44-56
• Sarıalioğlu F. Yurdakök M. Kutluk T. Çalıkoğlu S. Çocuk Hastalıkları Tanı ve Tedavi. Cilt I. Feryal Matbaası. Ankara. 1993, 364-395
• Oğuzhanoğlu N. Özden S. Özdemir T. Namlı M. Şaşılıkta Psikolojik Belirtiler. Pamukkale Üni- versitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 1996, 2:1-3
• İdil A. Çalışkan D. Piyal B. Bir İlkokulda Göz Hastalıkları Taraması. IV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi (Uluslar Arası Katılımlı) Kongre Ki- tabı. Adana 1998, ss 433-435.
• Bayık A. Okul Sağlığı Hemşireliği Çalışmaları Kapsamında İlkokul Çağı Çocuklarında Büyü- me Gelişme Düzeyi Ve Sağlık Sorunlarının İn- celenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yükse- kokulu Dergisi 1991, 7(1):1-5
• Ergin A. Kırıkkale Merkez İlkokullarındaki Ço- cuklarda Renk Görme Taraması. Sağlık Ve Toplum. Ekim-Aralık 2000, 10(4): 40-43.