KLİNİK UYGULAMADA KAVRAM HARİTASI KULLANIMI: RESPİRATUAR DİSTRESS SENDROMU (RDS) ÖRNEĞİ

Yıl 2011, Cilt: 20 Sayı: 3, 235 - 239, 01.12.2011

Zübeyde Korkmaz Özlem Avcı Öznur Tosun Nevin Uslu Emine Erdem Meral Bayat

Öz

Konu ile ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri şekilsel olarak gösteren kavram haritası, problem çözmede bilgileri transfer etmeyi ve uyumlu bir şekilde organize etmeyi sağlar. Öğrencilerin kavramları nasıl algıladığını ve sentezlediğini belirlemek ve kavramsal anlamalarını değerlendirmek için kullanılan bir yöntemdir. Kavram haritaları, hemşirelik öğrencilerinin problem çözme ve eleştirel düşünme yeteneklerini kullanarak bakımı şematize etmelerini sağlar. Öğrencilerin, hastanın tıbbi durumu, hastalığa tepkileri ve hemşirelik girişimleri arasındaki ilişkiyi anlamalarını kolaylaştırır. Bu makalede; Respiratuar Distress Sendromu Tip 1 tanısı ile hastanede yatan yenidoğanın hemşirelik bakım planı kavram haritası ile tartışılıp, bağlantıları gösterilmiştir. Vakada ilk olarak ana kavram RDS üzerinden fizyopatolojisi, birilcil kavram olarak hastanın hikayesi ve dönem özelliği, bulguları, tedavisi ve komplikasyonları tartışılmış, elde edilen veriler doğrultusunda hemşirelik tanıları konulmuş ve girişimler tamamen harita üzerinde gösterilmiştir. Sonuç olarak; kavram haritası hemşirelik öğrencilerinin problem çözme becerisini ve eleştirel düşünme yeteneklerini kullanarak bütüncül bakmalarını sağlayan, öğretme, öğrenme ve değerlendirmede kullanılabilecek iyi bir araçtır

Anahtar Kelimeler

Kavram haritası, hemşirelik, respiratuar distress sendrom

Use of Concept Map in Clinical Practice: Example of Respiratory Distress Syndrome (RDS)

Öz

Concept map, which shows concepts related with a subject and interconcept relations enables harmonious transfer and organization of data in problem solving. It is a method used to determine how students perceive and synthesize concepts as well as to assess their understanding of concept. Concept maps enable nursing students to employ their abilities to solve problems and thus to schematize care. It makes it easier for students to understand patients’ medical conditions, their reaction to illness and the relationships between nursing interventions. In this article, nursing care plan for a newborn hospitalized with the diagnosis of Respiratory Distress Syndrome type I, has been discussed through concept map, and their relationships have been demonstrated. In the case, firstly the physiopathology of the patient has been discussed in terms of RDS. Also discussed as primary concept are the patients’ history, term characteristics, symptoms, treatment and complications. The nursing diagnosis has been made in the light of the data obtained, and the interventions have been shown on the map altogether. In conclusion, concept map is a means which enables nursing students to have a holistic view, using their problem solving skills and critical thinking abilities, it is also a beneficial means to be employed in teaching, learning and evaluating

Anahtar Kelimeler

Concept map, nursing, respiratory distress syndrome

Kaynakça

• Novak JD, Cañas AJ. The Theory Underlying Concept Maps and How to Construct and Use Them. Technical Report IHMC CmapTools. Florida Institute for Human and Machine Cognition, 2008 http://cmap.ihmc.us/ Publications/ResearchPapers/ TheoryUnderlyingConceptMaps.pdf (01.03.2011).
• Mayer RE. Models for understanding. Rev Educ Res 1989; 59:43-64.
• Stice CF, Alvarez MC. Hierarchical concept mapping in the early grades. Child Educ 1987;64:86-96.
• Hicks-Moore SL. Clinical concept maps in nursing education: An effective way to link theory and practice. Nurs Educ in Pract 2005; 5:348-352.
• Roth WM. Student views of collaborative concept mapping: An emancipatory research project. Sci Educ 1994; 78:1-34.
• Irvine LMC. Can concept mapping be used to promote meaningful learning in nurse education?. J Adv Nurs 1995; 21:1175-1179.
• Smith, BE. Linking theory and practice in teaching basic nursing skills. J Nurs Educ 1992; 31:16–23.
• Dedeli Ö, Fadıloğlu Ç. Hemşirelik öğrencileri- nin eğitiminde ve hemşirelik bakımında kavram haritasının kullanımı. Hemşirelik Forumu Dergisi 2008; 11:55-62.
• Öztürk C, Karayağız G. Teori ile uygulama arasında yeni bir köprü: Kavram haritası. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yükseko- kulu Dergisi 2006; 10:29-36.
• Gul RB, Boman JA. Concept mapping: A strateegy for teaching and evaluation in nurse education. Nurs Educ in Pract 2006; 6:199– 206.
• Hınck SM, Webb P, Sims-Giddens S, et al. Student learning with concept mapping of care plans in community-based education. J Profes Nurs 2006; 22:23-29.
• Senita J. The use of consept maps to evaluate critical thinking in the clinical setting. Teach Learn Nurs 2008; 3:6-10.
• Hsu L, Hsieh S. Concept maps as an assessment tool in a nursing course. J Profes Nurs 2005; 21:141–149.
• Akinsanya C, Williams M. Concept mapping for meaningful learning. Nurs Educ Today 2004; 24:41-46.
• Wheeler LA, Collins SKR. The influence of concept mapping on critical thinking in baccalaureate nursing students. J Profes Nurs 2003; 19:339-346.
• Mueller A, Johnston M, Bligh D. Joining mind mapping and care planning to enhance student critical thinking and achieve holistic nursing care. Nurs Diagn 2002; 13:24-27.
• Schuster P. Concept mapping: Reducing clinical care plan paperwork and increasing learning. Nurs Educ 2000; 25:76-81.
• Castellino AR, Schuster P. Evaluation of outcomes in nursing studens using clinical concept map care plans. Nurs Educ 2002; 27:149-150.
• Avcı Ö, Erdem E, Bayat M, ve ark. Hemşirelik öğrencilerinin uygulamada kavram haritası kullanımına ilişkin görüşleri, 2. Ulusal ve 1. Uluslararası Akdeniz Pediatri Hemşireliği Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara 16-19 Kasım 2009; ss 99-100.
• Atay S, Karabacak Ü. Kavram haritası ve kav- ram haritalı bakım planı hazırlanmasına ilişkin öğrenci görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşi- relik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 3:45-53.
• Uslu N, Korkmaz Z, Başdaş Ö, ve ark. Klinik uygulamada kavram haritasının kullanımı: Tip 1 Diabetes Mellitus. 12. Ulusal Hemşirelik Kongresi Bildiri Kitabı, Sivas 20-24 Ekim 2009; ss 142.
• Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı ve Hemşireliği Cilt 2. (8. Baskı) Sistem Ofset Basım Yayın San Tic. Ltd. Şti, Ankara, 2002; ss 57-116.
• Dağoğlu T, Ovalı F. Yenidoğanın Akciğer Has- talıkları, İçinde: Dağoğlu T, Görak G. (eds), Temel Neonatoloji ve Hemşirelik İlkeleri. 2. Baskı. Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul 2008; ss 267-293.
• Askin DF, Wilson D. The high- risk newborn and family. In: Hockenberry MJ, Wilson D (eds), Nursing Care of Infants and Children. 8th ed. Mosby Inc., St. Louis-Missouri 2007; ss 344-421.