SEZARYEN SONRASI ERKEN TABURCU OLAN KADINLARA VERİLEN EVDE BAKIM HİZMETİNİN ANNE SAĞLIĞINA VE ÖZ BAKIM GÜCÜNE ETKİSİ

Yıl 2011, Cilt: 20 Sayı: 1, 54 - 67, 01.03.2011

Nuriye Büyükkayaci Duman Nimet Karataş

Öz

Bu çalışma, sezaryen sonrası erken taburcu olan kadınlara verilen evde bakım hizmetinin anne sağlığına ve öz bakım gücüne etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, deney ve kontrol gruplarında 70’er kişi olmak üzere 140 kadın oluşturmuştur. Deney grubundaki kadınlara sezaryen doğum sonrası hastanede, taburculuk sonrası ise evlerinde (doğum sonrası 2. gün, 15. gün, 42. gün) bakım, eğitim ve danışmanlık verilmiştir. Veriler, anneye ilişkin özellikleri tanımlayıcı veri toplama formu, doğum sonu erken dönem anneyi değerlendirme formu, annenin doğum sonu 6 haftalık dönemde evde yaşadığı sorunları belirleme formu ve öz bakım gücü ölçeği ile toplanmış ve bilgisayar ortamında ki-kare, rölatif risk ve t testi ile değerlendirilmiştir.Çalışmada, doğum sonu 6 haftalık dönemde sorun yaşama bakımından gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak deney grubu lehine önemli bulunmuştur (p<0.05). Doğum sonrası 2. gün loşia, insizyon yeri ve memelere ilişkin sorun yaşama, ağrı şikayeti, duygusalpsikolojik ve anne- bebek ilişkisine yönelik sorun yaşama ve sağlık kuruluşuna başvurma durumu, doğum sonrası 15. gün yaşam bulguları, loşia, memeler ve emzirmeye ilişkin sorun yaşama, yorgunluk, duygusalpsikolojik sorun yaşama, anne- bebek ilişkisi ve öz bakıma ilişkin sorun yaşama, doğum sonrası 42. gün insizyon yeri, memeler ve emzirmeye ilişkin sorun yaşama, duygusal-psikolojik ve öz bakıma ilişkin sorun yaşama ve öz bakım gücü puanları bakımından gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak deney grubu lehine önemli bulunmuştur (p<0.05)

Anahtar Kelimeler

Postpartum erken taburculuk, evde bakım, öz bakım, anne sağlığı, sezaryen

The Effect of Home Care Service Gıven to Postpartum Early Dıscharged Women who Had a Cesarean Section on the Maternal Health and Power of Self-Care

Öz

This study is prepared to determine the effect of home care service given to postpartum early discharged women who had a cesarean section on the maternal health and power of selfcare. The sample of the research consists of 70 women whom are in the experimental group and 70 in the control group. Women in experimental group were given care, education and counseling after caesarean delivery at the hospital and in their homes on the 2. ,15., 42. postpartum days. Data was assessed with the chi-square, fisher chisquare,relative risk and t test.In the study, difference between groups with regard to having problems in the 6 weeks postpartum period, On the 2. day, the difference between groups with regard to having problems related to lochia, incision, breasts, complaint of pain, emotional-psychological state, the relation between mother-newborn and the state of applying for health institutions, on the 15. day, the difference between groups with regard to having problems related to vital signs, lochia, breasts, breast-feeding, fatigue, emotional-psychological state, mother-newborn relation and self-care, on the 42. day, the difference between groups with regard to having problems related to the location of incision, breasts, breastfeeding, emotional-psychological state, self-care and in respect to the scores of self-care power was found significant (p<0.05)

Anahtar Kelimeler

Postpartum early discharge, home care, self care, maternal health, ceserean

Kaynakça

• Çiçek N, Gezginç K. Operatif Doğumlar. Ki- tap: Çiçek N, Akyürek C, Çelik Ç ve ark. (Yazarlar), Kadın Hastalıkları ve Doğum Bil- JLVL $QNDUD *QHş .LWDEHYL -2.
• Cunningham FG, Gant NF, Leveno KJ etal. Williams Doğum Bilgisi (Çeviren: Ayşegül Cengiz Akman ), İstanbul, Nobel Tıp Kitabev- OHUL VV - - -85.
• American Academy of Pediatrics, American College of Obstetricians and Gynecologists. Postpartum and Follow-up care. In: Guideli- nes for Perinatal Care, fourth edition, Was- hington, DC: American College of Obstetrici- ans and Gynecologists 1997:147-182.
• Simpson RK, Creehan PA. Perinatal Nursing, Second Edition, Lippincott Company, Phila- delpia, 2001: 446-667.
• Darj E, Stalnacke B. Very Early Discharge From Hospital After Normal Deliveries, Upsa- OD -RXUQDO RI 0HGLFDO 6FLHQFHV - 66.
• Paul IM, Philips TA. Widome MD et al. Cost- Effectiviness of Postnatal Home Nursing Visits for Prevention of Hospital Car Efor Jaundice DQG 'HKL\GUDWLRQ 3HGLDWULFV - 23.
• Atıcı İ. Doğum Sonu Erken Taburculukta Lo- husalara Verilecek Sağlık Eğitimi ve Evde Ba- kımın Postpartum Komplikasyonlar ve Anksi- yete Düzeyine Etkisi, Bilim Uzmanlığı Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum 2000.
• Koç G. Doğum Sonu Erken Dönemde Taburcu Edilen Anneler İçin Geliştirilen Evde Bakım Hizmet Modelinin Etkinliğinin İncelenmesi, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2005.
• World Health Organization, Pospartum Care of The Mother and Newborn: A Pratical Gui- de, WHO/RHT/MSM 1998:98/3.
• Doğum Sonu Bakım Yönetimi Rehberi, Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Mü- GUOğ <D\ıQODUı $QNDUD $UDOıN -17.
• Bölgelere Göre Gebe ve Lohusa Başına Düşen Ortalama İzlem Sayıları, Temel Sağlık Hizmet- leri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı, Ankara 2006.
• Erenel AŞ, Eroğlu K. Doğum Sonrası İlk Altı Ayda Ev Ziyareti Yoluyla Desteklenen Emzir- me Eğitimi Modelinin Etkili Emzirme Davranı- şı Üzerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hem- şirelik Yüksekokulu Dergisi 2005: 43–54.
• Sümbüloğlu V, Sümbüloğlu K. Klinik ve Saha Araştırmalarında Örnekleme Yöntemleri ve Örneklem Büyüklüğü, Hatipoğlu Yayınevi An- NDUD
• Escobar GJ, Braveman PA, Ackerson L.A. Randomized Comprasion pf Home Visits and Hospital- Based Grup Follow-up Visits After 3RVWSDUWXP 'LVFKDUJH 3HGLDWULFV 719-727.
• Gagnon, AJ, Edgar, L, Kramer, Michael S et al. A randomized trial of a program of early postpartum dischargewith nurse visitation, American Journal of Obstetrics & Gynecology, -DQXDU\ -11.
• Bossert RR, Stanley WF, Coleman JR et al. Early Postpartum Dischargeat a University Hospital. Outcome analysis. Journal of Repro- GXFWLYH 0HGLFLQH -43.
• Gül N. Normal Doğum ve Sezaryen Doğum Uygulanan Olguların Postpartum Komplikas- yonlar Yönünden Karşılaştırılması, Aile He- kimliği Uzmanlık Tezi, İstanbul Göztepe Eği- tim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul 2008.
• Kara FŞ. Haseki Eğitim ve Araştırma Hastane- si Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinde İki Yıllık Sürede Sezaryen Doğumların Değerlen- dirilmesi, Uzmanlık Tezi, Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul 2004.
• (GPRQVRQ 0 %UXFH 0' 03+ 6WRGGDUG -HIIUH\ - 0' 2ZHQV /DXUD 0 +RVSLWDO Readmission With Feeding-Related Problems After Early Postpartum Dischargeof Normal 1HZERUQV -$0$ -303.x
• Çalışır H. İlk Kez Anne Olan Kadınların Anne- lik Rol Başarımlarını Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir 2003.
• Liu Shiliang MB, Heaman M, Kramer MS et al. Length of hospital stay, obstetric conditions at childbirth, and maternal readmission: A population-based cohort study, American Jo- urnal of Obstetrics & Gynecology, September -87.
• Kılıç A. Dorothy Orem’in Öz Bakım Modelinin Sezaryen ile Doğum Yapan Kadınların Hemşi- relik Bakımına Uygulanması, Doktora Tezi, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2005.