HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNDE KAVRAM HARİTASININ PROBLEM ÇÖZME VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME DÜZEYLERİNE ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 26 Sayı: 2, 147 - 152, 01.07.2017

Emine Erdem Yağmur Sezer Efe Öznur Başdaş Meral Bayat Zübeyde Korkmaz Nevin Uslu

Öz

Giriş: Hemşirelik eğitiminde öğrencilerin, problem
çözme ve eleştirel düşünme becerisini geliştirmek için
probleme dayalı öğretim, kavram haritası gibi farklı
öğretim yöntemlerinin kullanılması önerilmektedir. Bu
araştırma, kavram haritası yönteminin intörn hemşirelik öğrencilerinin problem çözme ve eleştirel düşünme
düzeyine etkisini belirlemek amacı ile eğitim müdahaleli yarı deneysel çalışma olarak yapılmıştır.
Yöntem: Çalışma 2012-2013 eğitim-öğretim yılında
entegre müfredat uygulanan bir Sağlık Bilimleri Fakültesi’nin intörn hemşirelik öğrencileriyle (n=65) yapılmıştır. Çalışmada, pediatri kliniklerinde uygulama yapan öğrencilerle vaka tartışmaları kavram haritası yöntemi kullanılarak yürütülmüştür. Veriler öntest-sontest
şeklinde anket formu, Problem Çözme Envanteri (PÇE)
ve Kalifornia Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (KEDEÖ)
ile toplanmıştır.
Bulgular: İntörn hemşirelik öğrencilerinin; %
63.0’ünün 21-23 yaş arasında, %73.8’inin kız olduğu ve
%93.8’nin internet kullandığı belirlenmiştir. Kavram
haritası yöntemi ile yapılan vaka tartışmaları sonrası
intörn hemşirelik öğrencilerinin problem çözme ve
eleştirel düşünme düzeylerinin olumlu yönde etkilendiği belirlenmiştir.
Sonuç: Çalışmada, kavram haritası yönteminin intörn
hemşirelik öğrencilerinin problem çözme ve eleştirel
düşünme becerini olumlu etkilediği bulunmuştur. Hemşirelik eğitiminde, öğrencilerin problem çözme ve eleştirel düşünme becerilerinin güçlendirilmesinde kavram
haritası yönteminin kullanılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel düşünme, kavram haritası, problem çözme, hemşirelik öğrencisi

The Effect of Concept Mapping on Problem Solving and Critical Thinking of Nursing Students

Öz

Introduction: In nursing education, it is suggested to
use different teaching methods such as problem-based
teaching, concept mapping to improve problem solving
and critical thinking skills of students. This quasiexperimental study with educational intervention was
carried out to determine the effect of concept mapping
method on problem solving and critical thinking of the
intern nursing students.
Method: The study was conducted with intern nursing
students (n=65) of a Health Sciences Faculty practiced
integrated curriculum in 2012-2013 academic year. In
this study, it was discussed case studies by using
concept mapping method with nursing students
practiced in pediatric clinics. The data were collected
with questionnaire form, Problem Solving Inventory
(PSI) and California Critical Thinking Disposition
Inventory (CCTDI) in pre-post test design.
Discussion: Of the intern nursing students; 63.0%
were between the ages of 21-23, 73.8% were girls and
93.8% were using the internet. It was determined that
the levels of problem-solving and critical thinking of
intern nursing students increased after the case studies
performed by using the concept mapping method.
Conclusion: In this study, it was found to have the
positive effect of concept mapping method on the levels
of problem solving and critical thinking of the intern
nursing students. In the nursing education, the use of
the concept mapping method to improve the levels of
problem solving and critical thinking of student may be
suggested.

Anahtar Kelimeler

Critical thinking, concept mapping, problem solving, nursing students

Kaynakça

• 1. Çıtak EA, Uysal G. Kavram analizi: Eleştirel düşünme. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2012; 9:3- 9.
• 2. Oermann M, Truesdall S, Ziolkowski L. Strategy to assess, develop and evaluate critical thinking. J Contin Educ Nurs 2000; 31:155-160.
• 3. Kılıç Akça N, Taşçı S. Hemşirelik eğitimi ve eleştirel düşünme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2009; 5:187-195.
• 4. Taşcı S. Hemşirelikte problem çözme süreci. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2005; 73-78.
• 5. Özer N. Kritik düşünme. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002; 5:63-67.
• 6. Senita J. The use of consept maps to evaluate critical thinking in the clinical setting. Teach Learn Nurs 2008; 3:6-10.
• 7. Özdemir SM. Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. 2005 01.06.2010, http:// www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2005_cilt3/sayi_3/297- 316.pdf
• 8. Birol L. Hemşirelik Süreci (9. Baskı).Etki Yayınları, İzmir 2009, ss 7-32.
• 9. Senemoğlu N. Gelişim Öğrenme ve Öğretim (12. Baskı).Gazi Kitabevi, Ankara 2005, ss 536-546. 10. Choi, H. The effects of PBL (Problem Based Learning) on the metacognition, critical thinking and problem solving process of nursing students. Taehan Kanho Hakhoe Chi 2004; 34:712-721.
• 11. Shamian J. Effect of teaching decision analysis on student nurses’ clinical intervention decision making. Res Nurs Health 2007; 14:59-66.
• 12. Heidari M, Shahbazi S. Effect of training problemsolving skill on decision-making and critical thinking of personnel at medical emergencies. Int J Crit Illn Inj Sci 2016; 6:182-187.
• 13. Daley BJ, Morgan S, Black SB. Concept maps in nursing education: A historical literature review and research directions. J Nurs Educ 2016; 55:631-639.
• 14. Lee J, Oh PJ. Effects of the use of high-fidelity human simulation in nursing education: A meta-analysis. J Nurs Educ 2015; 54:501-507.
• 15. Orsini C, Evans P. Establishing meaningful connections: The use of concept maps as a learning tool. Adv Health Prof Educ 2015; 1(2):83-85.
• 16. Latif RA, Mohamed R, Dahlan A, Nor MZM. Concept mapping as a teaching tool on critical thinking skills and academic performance of diploma nursing students. Education in Medicine Journal 2016; 8 (1):67-74.
• 17. Korkmaz Z, Avcı Ö, Tosun Ö, ve ark. Klinik uygulamada kavram haritası kullanımı: Respiratuar distress sendromu (RDS) örneği. Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 20:235-239.
• 18. Henderson, A, Winch, S, Partner AH. A conceptual model for continuous clinical education. Nurse Educ Today 2006 ; 2:104-109.
• 19. Hinck SM, Webb P, Sims-Giddens S, et al. Student learning with concept mapping of care plans in community-based education. J Profes Nurs 2006; 22:23-29.
• 20. Ghojazadeh M, Aghaei MH, Naghavi-Behzad M, Piri R, Hazrati H, Azami Aghdash S. Using concept maps for nursing education in Iran: A systematic review. Res Dev Med Educ 2014; 3(1):67-72.
• 21. Öztürk C, Karayağız G. Teori ile uygulama arasında yeni bir köprü: Kavram haritası. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 10(1):29-36.
• 22. Atay S, Karabacak Ü. Kavram haritası ve kavram haritalı bakım planı hazırlanmasına ilişkin öğrenci görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 3:45-53.
• 23. Sinatra-Wilhelm T. Nursing care plans versus concept maps in the enhancement of critical thinking skills in nursing students enrolled in a baccalaureate nursing program. Creat Nurs 2012; 18:78-84.
• 24. Taylan S. Heppner’in Problem Çözme Envanteri’nin Uyarlama, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1990.
• 25. Kökdemir D. Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2003.
• 26. Saeidifard F, Heidari K, Foroughi M, et al. Concept mapping as a method to teach an evidence-based educated medical topic: A comparative study in medical students. J Diabetes Metab Disord 2014;13:86.
• 27. Paucard-Dupont S, Marchand C. Exploratory study of clinical reasoning in nursing students with concept mapping. Rech Soins Infirm 2014; 117:85-112.
• 28. Dil S, Öz F. Hemşirelik öğretiminde bir strateji: Kavram haritasının kullanımı. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014; 1:81-89.
• 29. Baig M, Tariq S, Rehman R, Ali S, Gazzaz ZJ. Concept mapping improves academic performance in problem solving questions in Biochemistry subject. Pak J Med Sci 2016; 32(4):801-805.
• 30. Atay S, Karabacak Ü. Care plans using concept maps and their effects on the critical thinking dispositions of nursing students. Int J Nurs Pract 2012; 18:233- 239.
• 31. Lee W, Chiang CH, Liao IC, Lee ML, Chen SL, Liang T. The longitudinal effect of concept map teaching on critical thinking of nursing students. Nurse Education Today 2013; 33:1219-1223.
• 32. Kaddoura M, Van-Dyke O, Yang Q. Impact of a concept map teaching approach on nursing students’ critical thinking skills. Nursing and Health Sciences 2016; 18:350-354.