18-65 YAŞ ARASI BİREYLERDE PSİKOLOJİK BELİRTİLER VE YORDAYICI FAKTÖRLER

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 1, 43 - 50, 03.04.2023

Nesibe Günay Molu , Burcu Ceylan , Fatma Yener Özcan

https://doi.org/10.34108/eujhs.1053124

Öz

Araştırmanın amacı, yetişkin bireylerde psikolojik belirtilerin düzeylerini ve psikolojik belirtileri etkileyen demografik özellikleri belirlemektir. Araştırmanın evrenini Türkiye’de yaşayan 18-65 yaş arası bireyler oluşturdu. Araştırmada gelişigüzel örnekleme yöntemi ile 1448 bireye ulaşıldı. Veriler, çevrimiçi ortamda 11 soruluk Bilgi Formu ve Kısa Semptom Envanteri (KSE) ile toplandı. KSE ve alt boyutlarının ve toplam puanının ortak olarak kadınlarda, gelir düzeyi giderden daha az olanlarda, ailede hastalık tanısı almış birey bulunanlarda daha yüksek olarak saptanmıştır (p<0.05).KSE ve tüm alt boyutlara ait toplam puanların tahmininde cinsiyet ve ailede tanı konmuş hastalık bulunma durumunun istatistiksel olarak önemli derecede etkisi olduğu görülmüştür. Yaş ile olumsuz benlik ve hostilite puanları arasında negatif yönlü çok zayıf bir ilişki (r=-0.066, p=0.011), somatizasyon puanı arasında ise pozitif yönlü çok zayıf bir ilişki (r=-0.192, p<0.001) belirlendi. Erişkinlerin ruhsal durumunu cinsiyet, yaş, medeni durum, gelir düzeyi ve aile de hastalık bulunma durumunun etkilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Belirti, Ruhsal Bozukluk, Ruhsal Durum

PSYCHOLOGICAL SYMPTOMS AND PREDICTIVE FACTORS IN INDIVIDUALS AGED 18-65

Öz

The aim of the study is to determine the levels of psychological symptoms and demographic characteristics that affect psychological symptoms in adults. The population of the study consisted of individuals between the ages of 18-65 living in Turkey. In the study, 1448 individuals were reached by randoms sampling method. Data were collected with an online 11-question Information Form and Brief Symptom Inventory (BSI). Anxietyscorewasfoundto be higher in individuals with a family history of mental disorder (p<0.05). BSI and its sub-dimensions and total score were higher in women, those with a lower income than expenditures, and those with a family history of disease (p<0.05). In the estimation of the total scores of the BSI and its sub-dimensions, the selected and placed status is counted while completing it as a whole. There was a very weak negative relationship between age and negative self and hostility scores(r=-0.066, p=0.011), and a very weak positive relationship between somatization scores (r=-0.192, p<0.001). It has been observed that the mental status of adults is affected by gender, age, marital status, income level and the presence of a disease in the family.

Anahtar Kelimeler

Psychological Symptom, Mental Disorder, Mental State

Kaynakça

• Wang PS, Aguilar-Gaxiola S, Alonso J, et al. Use of mental health services for anxiety, mood, and substance disorders in 17 countries in the WHO World mental health surveys. Lancet. 2007;370(9590): 841-850. doi: 10.1016/S0140-6736(07)61414-7.
• Vos T, Allen C, AroraM,et al. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. The Lancet. 2016; 388(10053): 1545-1602. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(16)31678-6
• Gustavson K, Knudsen AK, Nesvag R, et al. Prevalence and stability of mental disorders among young adults: findings from a longitudinal study. BMC Psychiatry. 2018;18:65. https://doi.org/10.1186/s12888-018-1647-5
• Ghanem M, Gadallah M, Meky FA, Mourad S, El Kholy G. ‎Nationalsurvey of prevalence of mental disorders in Egypt: preliminary survey. EMHJ –Eastern Mediterranean Health Journal. 2009‎; 15(‎1)‎: 65-75, 2009 https://apps.who.int/iris/handle/10665/117609
• Binbay T, Direk N, Aker T, ve ark. Türkiye’de psikiyatrik epidemiyoloji: yakın zamanlı araştırmalarda temel bulgular ve gelecek için öneriler. Türk Psikiyatri Dergisi 2014;25:4, 264-281.
• Gültekin BK. Ruhsal bozuklukların önlenmesi: kavramsal çerçeve ve sınıflandırma Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2010;2(4):583-594.
• Yılmaz H, Bora E. Ergenlikte ruhsal bozuklukların öncül belirtileri. Bildik T, editör. ergenlik dönemi ve ruhsal bozukluklar. Ankara:Türkiye Klinikleri. 2018; 98-107.
• Altaş ZM, Kaya C, Özel F, ve Topuzoglu A. Sağlık bilimleri alanında öğrenim gören üniversite öğrencilerinde ruhsal bozuklukların ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi. 2020;5(3):443-60.
• Şirin T. Üniversite öğrencilerinin dini tutumları ile ruh sağlığı ilişkisinin incelenmesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2017;6(4) 65-88.
• Cevizci O, Müezzin EE. Sağlık çalışanlarında psikolojik belirtilerin ve psikolojik dayanıklılığın incelenmesi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 2019; 1(3): 166-172.
• Yılmaz Ç, & Sayıl İ. Değişik ortamlarda yaşayan yaşlılarda psikiyatrik semptomatolojl ve yaşam doyumu. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 1996; 49(4).
• Ward-Ciesielski EF, Limowski AR, Kreper SN and Mc Dermott MJ. Relationships between treatment attitudes, psychological symptoms, emotional competence, and help-seeking intentions. Journal of Counseling& Development. 2019:97; 250-259.doı: 10.1002/jcad.12265
• Karasar N. Bilimsel araştırma ve yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım. 15. Baskı, 2005, Ankara
• Şahin NH, Durak A. Kısa Semptom Envanteri: Türk gençleri için uyarlaması. Türk Psikoloji Dergisi. 1994; 9(31): 44-56.
• George D, Mallery, M. SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 2010, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• WHO. World Health Organization. Available from: https://www.who.int/mental_health/media/investing_mnh.pdf. Erişim Tarihi 27 Kasım 2021
• Yüksel A. Hemşirelik öğrencilerinin ruhsal durumları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2015; 4(2): 215-226.
• Ergün G, Şimşek Aslan B, Küçükfalay Dursun N. Hemşirelik öğrencilerinin öfke ifade etme biçimleri ile psikolojik semptomları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;24(1):1-8. doı: 10.17049/ataunihem.497546
• Öcal A, Bulut H, Ünübol H, Sayar GH. Göç eden kadınlarda depresyon ve somatizasyon. The Journal Of Neurobehavıoral Scıences Year. 2020;7(1): 32-36. doi:10.5455/jnbs.1581965517
• Günay Molu N, Hisar F. Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin madde kullanımı, ruhsal durumu ve şiddet eğilim düzeyleri. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021; 3(1): 29-40.
• Özel Y, Türkleş S, Erdoğan S. Üniversite öğrencilerinde ruhsal durumun incelenmesi. JAREN. 2020;6(2):220-8. doi:10.5222/jaren.2020.41033
• Akbaba M, Kurt B. Çukurova yöresinde kırsal bir bölgedeki yetişkinlerin ruh sağlığı durumu ve etkileyen faktörler. Sakarya Tıp Dergisi. 2018;8(3):538-550.
• Silva HA, Passos MP, Oliveira VA, et al. Prevalence of anxiety, depression and stres symptoms and its association with neck/shoulder pain in adolescents athletes. Motricidade, 2017; 13(4): 13-22.
• Matud and MP &García MC. Psychological distress and social functioning in elderly Spanish people: A gender analysis. International journal of environ mental research and public health, 2019; 16(3): 341.
• Köse T. Gender, income and mental health: The Turkish case. PLoS ONE. 2020; 15(4): e0232344. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0232344
• Sayar F. Yaşlı Yetişkinlerin kişisel anılarında içsel durumsal dil kullanımının cinsiyet farklılıkları açısından karşılaştırılması. Itobiad: Journal of the Human &Social Science Researches, 2018; 7(3).
• Spiker RL. Mental health and marital status. The wiley black well encyclopedia of health, ıllness, Behavior, and Society. 2014. doi:1 0.1002/9781118410868.wbehibs256
• Buckman JEJ, Saunders R, StottJ, et al. Role of age, gender and marital status in prognosis for adults with depression: An individual patient data meta-analysis. Epidemiology and Psychiatric Sciences. 2021;30(e42): 1-13. https://doi.org/10.1017/ S2045796021000342
• Hashmi R, Alam K, Gow J. Prevalence of mental disorders by socioeconomic status in australia: a cross-sectional epidemiological study, American Journal of Health Promotion, 2020. https://doi.org/10.1177/0890117120968656
• Lafcı D, Yıldız E, Toru F, ve Karakaya D. Kanser hastalarında bakım yükü ve bakım verenlere etkisi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2020;7(2): 105-113.
• Yeşil T, Çetinkaya Uslusoy E, Korkmaz M. Kronik hastalığı olanlara bakım verenlerin bakım yükü ve yaşam kalitesinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi GÜSBD. 2016; 5(4): 54-66.
• Yıldırım S, Yalçıner N, Güler C. Kronik ruhsal hastalıklarda bakım veren yükü: sistematik derleme. Psikiyatri Hemşireleri Derneği, 2017; 8(3).