Türk Hukukunda Gümrük Vergilerinden Doğan Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları Bakımından Avrupa Birliği ile Entegrasyon Hakkında Değerlendirme

Yıl 2022, Sayı: 17, 71 - 75, 01.11.2022

Lamiha Öztürk Ece Sülüngür

Öz

Gümrük Birliği Anlaşması, Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında Ankara Anlaşması kapsamında entegrasyon sürecinin bir parçasıdır. Gümrük uyuşmazlıkları, gümrük idaresi ile yükümlüler arasında mevzuatta düzenlenen konular üzerine meydana gelen çatışmalardır. Bu bağlamda, gümrük vergileri Avrupa Birliği ile uyum kanunu olarak nitelendirilen 4458 Sayılı Gümrük Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu çalışmada; gümrük vergilerinden kaynaklanan anlaşmazlıklarda başvurulması gereken uyuşmazlık yollarına değinilecek olunup, Avrupa Birliği Gümrük Kodu olarak bilinen, Topluluk Gümrük Kodu (CCC) kapsamında değerlendirilen ve 4458 Sayılı Kanun’unda da düzenlenen geri verme ve kaldırma kavramları irdelenip, değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Gümrük Hukuku, Gümrük Birliği, Uyuşmazlık

Kaynakça

• ALTUNDAL, V. & SOMUNCU, K. (2016). Bölgesel Ticaret Anlaşmaları ve Türkiye’nin Dış Ticaret Açığı Sorunu . Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi , 2 (2) ,119-149. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kkujebpir/issue/33326/370948
• BECK, M., BENDİX, K., HUCHATZ, W. (2012). Lehrbuch Abgabenrecht für Zölle und Verbrauchsteuern, (nwb Ausbildung), Herne.
• ÇELİK, B. (1999). Dış Ticaretten Alınan Vergilerden Gümrük Vergisi Hukuku, (İmaj Yayıncılık), Ankara, (Gümrük).
• ERCAN, T. (2019). Gümrük Hukuku, (Ekin Yayınevi), Bursa, (Gümrük)
• KUMRULU, A. G. (1979). Vergi Hukukunun Bir Kısım Anayasal Temelleri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 36(1).
• ÇAĞAN, N. (1980). Demokratik sosyal hukuk devletinde vergilendirme. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 37(1), 129-151.
• GÖK. Ö. (2021). Gümrük Hukuku’nda-Bir İdarî Başvuru Yolu Olarak-Geri Verme ve Kaldırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 23(1), 461-515.
• GÜLTEKİN, R. ve AGUN, B. H. (2018), Türkiye’de Genel Bütçe Geliri Olarak Gümrük Vergilerinin Gelişimi, Bulgaristan: International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series.
• GÜLTEKİN, R. (2008). Türkiye’de Dış Ticaretten Alınan Vergiler ve Eş Mali Yükümlülükler, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Edirne.
• KARAKOÇ, Y., (2014). Genel Vergi Hukuku, 7. Bası, (Yetkin Yayınları), Ankara, (Genel Vergi).
• KAYA, S. (2011). “Gümrükte Vergi Planlaması”, (Mali Çözüm Dergisi, S. 105, Mayıs-Haziran 2011, s. 109-126).
• KIZILER, N. (2022). Dış ticaret ve gümrük anlaşmazlıkları: Cezalar ve çözüm yollarının yapısal eşitlik modeli ile analizi. Yayınlanmamış doktora tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• NURAL, A. (2015). 4458 Sayılı Gümrük Kanunu -Açıklamalı-, [Yeni Gümrük ve Ticaret Müfettişleri Derneği İktisadi İşletmesi Yayın No: 2 (33)], Ankara.
• MERAL, M. (2022). Gümrük Vergilerinde Geri Verme Kararlarının Tüketiciye Etkisi. PROCEEDINGS E-BOOK, 592.
• OKTAR, S. A. (2016). Türk Vergi Sistemi, (Türkmen Kitabevi), İstanbul (Türk Vergi Sistemi).
• OKTAR, S. A. (2017). Vergi Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Güncelleştirilmiş 12. Baskı, (Türkmen Kitabevi), İstanbul, (Vergi Hukuku).
• ÖNER, E. (2017). Vergi Hukuku, 8. Baskı, (Seçkin Yayıncılık), Ankara, (Vergi Hukuku).
• ÖNCEL, M., KUMRULU, A., & ÇAĞAN, N. (2017). Vergi Hukuku, Gözden geçirilmiş Değişiklikler İşlenmiş 26. Baskı, Turhan Kitabevi.
• SAYGILIOĞLU, N., GERÇEK A. (2007). Dış Ticaret ve Gümrük Kurallar, İşlemler ve Vergileme, (Yaklaşım Yayıncılık), Ankara.
• SELEN, U. (2020). Gümrük İşlemleri ve Vergilendirilmesi, Güncellenmiş 10. Baskı, (Ekin Yayınevi), Bursa.
• ŞENYÜZ, D. YÜCE, M., GERÇEK, A. (2018). Türk Vergi Sistemi, 15. Baskı, (Ekin Yayınevi), Bursa (Türk Vergi Sistemi).
• ŞENYÜZ, D., YÜCE, M., GERÇEK, A. (2018). Vergi Hukuku (Genel Hükümler), 9. Baskı, (Ekin Yayınevi), Bursa, (Vergi Hukuku).
• TERZİ, G. (2019). Gümrük Vergileri Anlaşmazlıklarında Çözüm Yollarının Vergi Usul Kanunu Hükümleriyle Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi. Gümrük ve Ticaret Dergisi, 5(15), 32-43.
• TUNCER, S. (2003). Vergi Hukuku ve Uygulaması Cilt-I, (Yaklaşım Yayınları), Ankara, (Vergi I).
• ÜYÜMEZ, E. M. ve GÜLTEKİN, R. (2016), Gümrük Denetimi: Türkiye Uygulamalarının Analizi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:8, Sayı:14, 2016/Mart, s. 343-365.
• YUMUK, H. (2020). Gümrük Kanunu’na Aykırı Olarak Tahakkuk Ettirilen Veya Tahsil Edilen Gümrük Vergilerinin Kaldırılması Veya Geri Verilmesi. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 0 (16), 537-576. DOI: 10.18771/mdergi.848475