Bağışık sistem, dengeli ve dinamik bir sistem olup, kendi öz .yapılarını tanır ve bunları yabancı olan yapılardan ayırabilir. Ayrıca,
organizmanın iç ortamının homeoztazıni devam ettirmek icin yabanci
maddeleri vücuttan uzaklaştırır veya yok eder.
Vücudun kendi yapılarını tanıyarak onlara karşı bağışık yanıt
vermemesine ototolerans veya doğal yanıtsızlık denir. Otoimmunite,
vücudun kendi elemanlarına karşı bağışık yanıtın ortaya çıktığı . yani
otötoleransın sona ermesiyle gelişen bir bağışık yçınıttır. Ototoleransın
devamını sağlayan hücresel ·veya hümoral bağışık ·sistemlerin iş-·
leyiş düzeni .ve dengesinin değişmesi sonucu vücudun kendi antijenlerine karşı (otoantijen) antikorlar (otoantikor) ve duyarlı hücreler meydana gelir. Bu tip yanıta otoimmun yanıt denmektedir. Eğer otoimmun yanıtla birlikte doku ve organlarda da histopatolojik değişiklikler meydana gelirse; bu patolojik olaylara otoimmun hastalıklar adı verilir. işte·. insanlar dahil tüm memelilerin kendine ait olan ve olmayanı ayırabilen immun sistem mekanizmasını açıklamak icin yapılan calışmalar immunolojinin gelişmeye başladığı ·19. yüzyıldan günümüze kadar devam etmiştir.
·19. yüzyılın sonu .. ve 20. yüzyılın başlarında hayvanların kendi
vücut yapılarına karşı antikor yapmadıkları temel gözlemler ve benimsenen görüşler arasındaydı. 1901 yılında Ehrlich ve Morgerıroth,
kecilerin peritonu içine başka keçilerin alyuvarlarını şırıngo ettikle-
rinde verilen alyuvarlara karşı oluşan antikorların kendi alyuvarları
ile reaksiyona girdiğini gözlemişler ve «Vücudun kendine zarar vermekten
korkması» anlamına gelen horor ototoksikus adını vermişlerdir.
Ehrlich ayrıca , horor ototoksikusun sonradan ortadan kalkabileceğini
veya bozulabileceğini, ·bu · bağışık reaksiyonun .düzenlenmesindeki
bozukluğun birçok hastalığın açıklanmasında yararlı olabileceğini
ileri sürmüştür.
Son zamanlara kadar genellikle immunolojik yeteneği gelişmiş
hayvanların kendi dokularına karşı reseptörleri taşıyan lenfasitleri
olmadığı, ontojenik gelişme sırasında kendini tanıyan lenfositlerin
yok edildiği, bu nedenle de bağışık sistemin ototolerans olduğu düşünülmekteydi.
Bu fikir, Burnet tarafından klonal seleksiyon kuramı
ile ortaya atılmıştır. Daha sorira ototoleransın sağlanması ve devamı
icin sadece bu kuramın yeterli olmadığı, ototoleransın farklı faktörlerin
etkisiyle ortaya çıktığı ve devam ettiği gösterilmiştir.
Ototoleransın devamını . sağlayan faktörler arasında supresör ve
yardımcı T hücreleri arasındaki denge, hormonlar, genetik özellikler
gibi çeşitli faktörler vardır.
Hayvanlardaki Otoimmun Hastalıklar Otoimmunite Hatice AYHAN 1990 Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Veteriner Cerrahi |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 1990 |
Gönderilme Tarihi | 1 Aralık 1990 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 1990 Cilt: 6 Sayı: 6 |